Światła w samochodzie: dzienne, mijania, drogowe. Kiedy używać których?

Spis treści:

Światła w samochodzie – co musisz wiedzieć?

Światła w samochodzie można podzielić na zewnętrzne (zamocowane na zewnątrz auta) i wewnętrzne. To właśnie te pierwsze muszą przejść przez wymagające badania homologacyjne. Przepisy w polskim prawie dokładnie określają rozmieszczenie, intensywność i kolor zewnętrznych świateł w samochodzie. Oświetlenie wewnętrzne wpływa na bezpieczeństwo jazdy w nieco mniejszym stopniu. W jego skład wchodzi:

• podświetlenie deski rozdzielczej – niegdyś używano do tego małych żarówek, które obecnie zostały wyparte przez diody LED,
• podświetlenie poszczególnych przełączników, przycisków i pokręteł regulacyjnych,
• oświetlenie kabiny, bagażnika. 

Włączanie, wyłączanie i przełączanie zewnętrznych świateł w samochodzie odbywa się odmiennie u różnych producentów pojazdów. Najpopularniejszym rozwiązaniem są wielofunkcyjne przełączniki zespolone, znajdujące się bezpośrednio przy kierownicy (w każdym modelu auta sterują pracą kierunkowskazów). Czasem pojawiają się też włączniki i przełączniki świateł zewnętrznych w formie przycisków lub okrągłych przełączników na desce rozdzielczej. 

Poznaj rodzaje świateł w samochodzie

Eksperci wyróżniają kilka podstawowych rodzajów świateł w samochodzie. Ich funkcji kierowca uczy się już na etapie kursu na prawo jazdy. Wraz z podstawową wiedzą poznaje się także symbole, jakimi opatrzonymi są poszczególne typy oświetlenia. Najważniejsze rodzaje świateł w samochodzie to:

• światła mijania (światła krótkie) – ich symbol to zielona ikona reflektora, obok której widnieją pochylone kreski,
• światła drogowe (światła długie) – mają postać niebieskiej ikony reflektora, obok której znajdują się proste kreski,
• światła dzienne (do jazdy dziennej) – to znowu zielona ikona reflektora, z sąsiadującymi rzędami małych kropek.

Pozostałe, równie ważne światła w samochodzie to:

• światła przeciwmgłowe (przednie i tylne) – kolejna zielona ikona reflektora, przy której znajdują się pochylone i przekreślone kreski, 
• światła hamowania – napis STOP, 
• kierunkowskazy – dwie przeciwstawne strzałki, jedna skierowana w lewo, a druga w prawo,
• światła pozycyjne i postojowe – wyglądają jak dwa odwrócone od siebie reflektory z trzema kreskami,
• światła awaryjne – czerwony symbol z dwoma (mniejszym i większym) trójkątami, ułożonymi jeden w drugim.

Wszystkie symbole umieszczone są w pobliżu zegarów. Ich dokładne ułożenie zależy od marki i modelu pojazdu. 

Co warto wiedzieć o podstawowych światłach w samochodzie?

Światła mijania odpowiadają za prawidłowe oświetlenie drogi. Powinny być włączone cały czas – niezależnie od tego, czy jedziesz autem za dnia, czy w nocy. To podstawowy typ oświetlenia samochodu. Przydaje się podczas jazdy w słabo oświetlonych tunelach za dnia i po zapadnięciu zmroku oraz polepsza widoczność Twojego auta. Światła krótkie są często mniej ekonomiczne od świateł dziennych (często wykorzystują tradycyjne żarówki halogenowe, a nie popularną obecnie w światłach dziennych technologię LED).

Polecamy artykuł: Regeneracja reflektorów - czy ten zabieg może się udać?

Światła dzienne (DRL) używa się jedynie podczas dnia (od świtu do zmierzchu). To zastępcze oświetlenie (alternatywa dla świateł mijania), które wykorzystuje się wtedy, gdy warunki pogodowe są sprzyjające (występuje normalna przejrzystość powietrza). Światła do jazdy dziennej obecnie najczęściej wykonane w technologii LED, odpowiadającej za zmniejszenie zużycia energii. Ich podstawową funkcją jest zapewnianie widoczności pojazdu dla pozostałych uczestników ruchu drogowego. Nie służą jednak do oświetlenia drogi. Jeśli pogoda się pogorszy, powinieneś użyć dodatkowo świateł mijania. 

Światła drogowe używa się tylko w szczególnych przypadkach – najczęściej w nocy, na drogach nieoświetlonych. Ich strumień świetlny jest bardzo silny, dzięki czemu zapewniają widoczność na dużą odległość. Pamiętaj jednak, że mogą one oślepić innych uczestników ruchu, czy to jadących z naprzeciwka, czy poruszających w tym samym co Ty kierunku.

Charakterystyka dodatkowych świateł w samochodzie

Światła przeciwmgłowe dzielą się na przednie (nie każdy samochód nimi dysponuje) i tylne (jest to obowiązkowe oświetlenie). Przednie lampy przeciwmgłowe pomagają oświetlić drogę przy trudnych warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza (kiedy pojawia się gęsta mgła, silne opady deszczu lub śniegu, burze). To jedne z najniżej umieszczonych świateł, montowane w dolnej części zderzaka przedniego. Bliskość do powierzchni ziemi powoduje np. zmniejszenie efektu odbijania się promieni światła od mgły.

Oświetlenie przeciwmgielne tylne wykorzystuje się tylko w określonych sytuacjach – gdy niesprzyjające warunki atmosferyczne ograniczają widoczność na odległość mniejszą niż 50 metrów. W razie poprawy sytuacji na drodze należy jak najszybciej wyłączyć tylne światła przeciwmgielne, aby nie oślepiać innych użytkowników drogi. 

Kierunkowskazy (migacze) docelowo sygnalizują zmianę pasa ruchu, kierunku jazdy lub włączanie się do ruchu. Zamontowane są z przodu auta (jako elementy przednich reflektorów lub osobne lampy w zderzaku), z boku (np. jako element lusterek bocznych) i z tyłu (jako elementy tylnych lamp, lub w osobnych kloszach). Świecą przerywanym, pomarańczowym światłem. 

Pojedynczy (lewy lub prawy) kierunkowskaz powinien zostać uruchomiony jeszcze przed zamiarem wykonania manewru pojazdem – to informacyjne światło dla pozostałych uczestników ruchu drogowego. Kierunkowskazy są bardzo ważnym typem oświetlenia. Zaniechanie ich stosowania lub niewłaściwe wykorzystanie mogą doprowadzić do groźnej kolizji / wypadku (np. kierowcy często zapominają włączyć kierunkowskazy podczas manewru wyprzedzania). Światła awaryjne informują natomiast uczestników ruchu o postoju danego samochodu w niedozwolonym miejscu. 

Światła hamowania informują sąsiadujące pojazdy o tym, że hamujesz swoim pojazdem. Włączają się one automatycznie po naciśnięciu pedału hamulca. 

Istnieją także światła pozycyjne (obowiązkowe wyposażenie) i postojowe (nieobowiązkowe). Na pierwszy typ składają się dwie białe lampy z przodu samochodu i dwie czerwone z tyłu. 

Oprócz tego należy wspomnieć jeszcze o białej żarówce biegu wstecznego, znajdującej się z tyłu pojazdu.

Światła w samochodzie – jak i kiedy używać?

Przepisy prawne, które określają zasady używania świateł zewnętrznych, znajdują się w dziale 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym – to art. 51 i art. 52. Nie w każdym kraju obowiązują takie same reguły. Przykładowo w Niemczech nie ma obowiązku posiadania włączonych świateł mijania przez cały czas – w przeciwieństwie do Polski. Jeśli masz w planach podróż do jakiegoś państwa, poznaj przepisy ruchu drogowego, jakie obowiązują na jego terytorium. 

Polscy kierowcy mają obowiązek jeździć z włączonymi światłami przez całą dobę (wybór oświetlenia jest uzależniony od okoliczności i pory dnia). Ta zasada ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa na drodze. Udowodniono, że poprawne używanie świateł w samochodzie pozwala ograniczyć liczbę wypadków o kilkanaście procent.

Strategie użytkowania podstawowych świateł w samochodzie

Światła mijania należy koniecznie wyłączać podczas postoju (wielu kierowców o tym zapomina). Błędne stosowanie może zmylić kierowcę jadącego z naprzeciwka. Z kolei brak włączonych świateł mijania podczas jazdy wiąże się z karami – policja może ukarać Cię 100 zł mandatu i 2 punktami karnymi przy jeździe bez wymaganych świateł za dnia lub 200 zł mandatu i 4 punktami karne podczas jazdy nieodpowiednio oświetlonym autem w tunelu czy w nocy.

Według zapisów prawnych od lutego 2011 roku wszystkie pojazdy, które nie przekraczają masy 3,5 tony i są sprzedawane na terenie Unii Europejskiej, muszą być obowiązkowo wyposażone w światła dzienne. Odległość poszczególnych lamp nie jest dowolna. Światła do jazdy dziennej muszą plasować się na wysokości 250-1500, maksymalnie 400 mm od bocznego obrysu pojazdu. Ponadto ich odległość od siebie nie może być mniejsza niż 600 mm. 

Zapraszamy do lektury: Nie wiesz, jak wymienić żarówkę w samochodzie? Podpowiadamy!

Stosowanie świateł drogowych wiąże się z kilkoma zasadami. Nie możesz oślepiać za ich pośrednictwem innych uczestników ruchu drogowego – niewłaściwe użytkowanie może doprowadzić nawet do wypadku. Powinieneś je koniecznie wyłączać nie tylko przy zauważeniu nadjeżdżającego z naprzeciwka innego pojazdu, ale też podczas poruszania się dobrze oświetloną drogą. Niewłaściwe stosowanie świateł drogowych wiąże się z mandatem (w wysokości 200 zł) i punktami karnymi. 

Jak stosuje się światła przeciwmgłowe?

Przednie światła przeciwmgłowe wykorzystuje się przy niesprzyjających warunkach pogodowych – stosuj je też wtedy, gdy poruszasz się w intensywnym deszczu czy mgle. Niepoprawne użycie przedniego oświetlenia przeciwmgłowego może doprowadzić np. do oślepienia kierowcy nadjeżdżającego z naprzeciwka. 

Światła przeciwmgielne tylne muszą być koniecznie wyłączone wtedy, kiedy za Twoim pojazdem porusza się inny samochód, a warunki pogodowe są dobre. Ich obecność mogłaby zaburzyć koncentrację drugiego kierowcy oraz skłaniać go do nieuzasadnionego hamowania. Podobnie jak w przypadku innych typu oświetlenia, nieodpowiednie używanie świateł przeciwmgielnych tylnych wiąże się z potencjalnym mandatem i punktami karnymi. 

Dodatkowe światła w samochodzie – zasady stosowania

Światła pozycyjne i postojowe wykorzystuj tylko w warunkach niedostatecznej widoczności – podczas postoju lub chwilowego zatrzymania (niewynikającego z przepisów lub sytuacji na drodze). Wyłączenie ich jest możliwe wtedy, gdy pojazd znajduje się w miejscu oświetlonym, poza jezdnią lub na poboczu (wyjątek to samochody dostawcze i ciężarowe z wystającym ładunkiem).

Wielu kierowców popełnia błędy przy użytkowaniu kierunkowskazów. Przede wszystkim nie należy włączać ich przy wjeździe na rondo (z lewego pasa) pozbawionego sygnalizacji świetlnej. Wyprzedzanie czy zjazd i zmiana pasa ruchu natomiast wiążą się z koniecznością włączania owych świateł. Błędne stosowanie kierunkowskazów może grozić mandatem i utraconymi punktami karnymi. 

Świateł awaryjnych – wbrew pozorom – nie powinno używać się podczas holowania zepsutego lub zniszczonego pojazdu. Jedynym momentem, kiedy można je stosować podczas jazdy, to hamowanie awaryjne – zadaniem tego trybu jest ostrzeganie innych uczestników ruchu drogowego przed niebezpieczeństwem. Dodatkowo włącz je np. podczas awarii samochodu i wymuszonego postoju w nieprzewidzianym do tego miejscu.

Co zrobić, gdy światła w samochodzie nie działają?

Światła w samochodzie muszą być sprawne. Nawet jedna niedziałająca, nieświecąca żarówka, to wystarczający podwód dla policji do zatrzymania kierowcy i nałożenia mu mandatu. Najczęstsze powody niesprawnych świateł w samochodzie to m.in.:

• przepalona żarówka,
• przepalona dioda LED lub awaria sterownika diod LED,
• przepalony pojedynczy bezpiecznik, odpowiedzialny za działanie wybranych świateł zewnętrznych i wewnętrznych,
• zwarcie w instalacji elektrycznej,
• uszkodzenie włącznika lub przełącznika zespolonego świateł, 
• stopniowe wypalanie się żarnika oświetlenia ksenonowego.

Informacja o przepalonej żarówce, diodzie LED lub bezpieczniku powinna pojawić się na desce rozdzielczej – zapala się wtedy kontrolka ostrzegawcza. Nie powinieneś bagatelizować tej wiadomości. W przypadku nowychsamochodów możesz mieć problem z samodzielną wymianą reflektora. W takim przypadku skorzystaj z bazy warsztatów Motointegrator.com i znajdź zaufany warsztat blisko Twojej lokalizacji! 

Znajdź warsztaty wykonujące usługę wymiany reflektora w swojej okolicy:

Teraz wiesz już wszystko o światłach w samochodzie

Znajomość rodzajów świateł w samochodzie i umiejętność ich prawidłowego zastosowania to niezwykle ważna wiedza, jaką powinien posiąść każdy kierowca. Jeśli wiesz, jak zachowywać się na drodze, ominą Cię nieprzyjemne konsekwencje prawne i finansowe (mandaty, spotkania z policją, wypadki i kolizje).