Co sprawdzić przy zakupie auta? Na te rzeczy zwróć uwagę!

Spis treści:

1. Jak prezentuje się rynek sprzedaży samochodów w Polsce?
2. Prawo po stronie kupującego
3. Najpopularniejsze samochody używane kupowane w Polsce
4. Co sprawdzić przy zakupie auta? Samodzielna kontrola używanego samochodu przed zakupem
5. Jak sprawdzić auto przed kupnem? Niezbędny jest numer VIN
6. Jak sprawdzić, czy samochód ma przegląd techniczny?
7. Sprawdzenie samochodu dzięki płatnym i bezpłatnym raportom VIN

Jak prezentuje się rynek sprzedaży samochodów w Polsce?

Na polskim rynku dokonuje się najwięcej transakcji, dotyczących kupna pojazdów używanych. W 2016 r. w kraju pojawiło się 1 958 000 ofert sprzedaży samochodów używanych. Do Polski sprowadzono łącznie 1 037 726 samochodów używanych zza granicy (559 757 aut miało powyżej 10 lat, 95 824 poniżej 4 lat – dane PZPM).

Równocześnie, dla porównania, w 2016 roku w salonach sprzedano 475 935 nowych aut (osobowych i lekkich dostawczych). Nowe samochody z salonów kupują przede wszystkim firmy i osoby prowadzące działalność gospodarczą na własne nazwisko, auta używane są kupowane przez osoby prywatne. 

Preferencje dotyczące zakupu samochodów wśród polskich klientów uległy pewnym zmianom na przestrzeni lat. W 2021 roku na drogi wyjechało 446,6 tys. nowych samochodów, z czego 331 tys. pojazdów zostało zakupionych przez klientów instytucjonalnych, a 115,6 tys. kupili nabywcy indywidualni. 

Natomiast w 2022 r. zarejestrowano 419,7 tys. nowych aut (298,2 tys. nabyły firmy, a 121,6 tys. kupili klienci indywidualni), co oznacza spadek o 6%, licząc rok do roku (r./r.). Najchętniej kupowane są średniej wielkości SUV-y, a na drugim miejscu wciąż utrzymują się auta kompaktowe z segmentu B, choć z każdym rokiem popularność niewielkich SUV-ów i crossoverów rośnie, więc w najbliższych latach może dojść do zmiany na drugim miejscu. 

W ciągu ostatnich lat zauważalne są znaczne spadki w liczbie używanych aut rejestrowanych po raz pierwszy na terenie Polski. W 2021 r. na polskie drogi wyjechało niecałe 860 tys. używanych aut sprowadzonych z zagranicy. Z kolei rok później liczba ta zmniejszyła się do niecałych 706 tysięcy, co oznacza spadek o prawie 18% r./r. 

Do Polski importowane są głównie auta starsze niż 10 lat, a ich udział w całkowitej liczbie aut sprowadzonych z zagranicy w 2021 roku wynosił 57,8%. Wg danych za rok 2022 samochody liczące więcej niż 10 lat wynosiły aż 62,3% ogółu pojazdów sprowadzonych do naszego kraju.

Wiele osób zastanawia się, jak sprawdzić auto przed kupnem? Na szczęście w ostatnich latach zmieniła się świadomość osób, kupujących auta. Coraz więcej osób dokładnie sprawdza pojazdy przed zakupem, co nie tylko pozwala unikać niemiłych niespodzianek, a także w pewnym stopniu eliminuje nieuczciwych sprzedawców z rynku. Pomocne są także darmowe i płatne bazy danych. W poniższych akapitach dowiesz się, co sprawdzić przy kupnie auta.

Prawo po stronie kupującego

Zatajenie faktycznego stanu technicznego samochodu (wady ukryte), jego powypadkowej przeszłości albo faktu przekręcenia licznika może mieć konsekwencje prawne, jeśli kupujący zechce dochodzić swoich praw.

Art. 543 Kodeksu Cywilnego – „Wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaży”. Sprzedawca prywatny i komis odpowiadają za treść ogłoszenia i za zawarte w nim informacje, że „auto jest bezwypadkowe”, „nie wymaga wkładu finansowego” a „przebieg wynosi X km”.

Art. 568 par 6 Kodeksu Cywilnego – „Upływ terminu do stwierdzenia wady nie wyłącza wykonania uprawień z tytułu rękojmi, jeżeli sprzedawca wadę podstępnie zataił”. Jak można to zinterpretować? Jeżeli kwestia cofnięcia przebiegu samochodu wyjdzie na jaw nawet po 5 latach od sprzedaży auta, sprzedawca będzie za to dalej odpowiedzialny.

Nie można oczekiwać, że piętnastoletni samochód będzie w stanie technicznym, porównywalnym z nowym autem. Ale nie powinniśmy akceptować zachowań polegających na ukrywaniu powypadkowej przeszłości auta, jego prawdziwego przebiegu i historii użytkowania.

Najpopularniejsze samochody używane kupowane w Polsce

W 2016 roku Polacy najchętniej kupowali używane auta niemieckie, takie jak Opel Astra, Volkswagen Passat, Volkswagen Golf, Audi A4 i BMW 3. Okazuje się, że preferencje dotyczące najchętniej sprowadzanych modeli aut nie uległy dużym zmianom na przestrzeni lat. 

W 2021 najczęściej importowanym samochodem było Audi A4, a na kolejnych miejscach podium uplasowały się Opel Astra i Volkswagen Golf. Czwarte miejsce należało do BMW serii 3, a na piątej pozycji znalazło się Audi A3.

Z kolei w 2022 roku pierwsze miejsce zajął Opel Astra, Audi A4 znalazło się na drugiej pozycji, a podium zamykał Volkswagen Golf. Czwarte i piąte miejsce pozostało bez zmian zajęte przez kolejno BMW 3 i Audi A3. 

Planujesz zakup używanego Audi? Plan serwisowy, oleje i płyny eksploatacyjne szczegółowo omawiamy w artykule opublikowanym na naszym blogu.

Co sprawdzić przy zakupie auta? Samodzielna kontrola używanego samochodu przed zakupem

Co nabywca może sprawdzić samodzielnie w trakcie oględzin pojazdu przed zakupem?

• Skompletowanie i właściwe działanie oświetlenia zewnętrznego;
• ślady uszkodzeń na szybach, zwłaszcza na szybie przedniej;
• właściwe spasowanie wszystkich elementów nadwozia – często po naprawach powypadkowych widoczne są przerwy pomiędzy elementami – reflektorami, drzwiami itd.;
• właściwe działanie drzwi – po wypadku niektóre drzwi mogą otwierać się z trudem;
• ślady korozji na nadwoziu – szczególnie na progach, nadkolach, w dolnej części drzwi, na klapach bagażnika, masce, na łączeniach poszczególnych elementów, na dachu przy relingach dachowych, pod listwami ozdobnymi i ochronnymi;
• uszkodzenia karoserii – od uszkodzeń lakieru do poważniejszych wgnieceń, w szczególności w drzwiach, na zderzakach i błotnikach;
• stan ogumienia – wysokość bieżnika i jego równomierne zużycie;
• rodzaj stosowanych opon – czy na obu albo na jednej osi są opony tego samego typu i tego samego producenta, czy każda opona jest inna;
• stan tarcz hamulcowych (grubość i naloty korozji) i klocków (grubość);
• kontrola komory silnika pod kątem wycieków oleju silnikowego i płynu chłodniczego, a także kompletu wyposażenia (dolnych i górnych osłon silnika, rozmieszczenia kabli) i stanu paska wieloklinowego oraz paska rozrządu, jeśli nie znajduje się pod osłoną (pod kątem zabrudzenia, pęknięć, uszkodzeń). Sprawdzenie, czy na kielichach i na śrubach nie widać śladów korozji;
• kontrola poziomu płynów eksploatacyjnych. Sprawdzenie ilości i barwy oleju za pomocą bagnetu. Sprawdzenie ilości płynu chłodzącego i tego, czy nie ma w nim plam oleju;
• sprawdzenie kultury pracy jednostki napędowej na biegu jałowym pod kątem nadmiernych drgań oraz hałasów – szumów (zużyty napęd rozrządu), dzwonienia, stuków, odgłosów metalicznych itd.;
• sprawdzenie barwy spalin, która powinna być bezbarwna, ewentualnie biała przez kilkanaście sekund po uruchomieniu silnika zimą;
• kontrola ewentualnych ognisk korozji w okolicach koła zapasowego po otwarciu bagażnika;
• sprawdzenie właściwego działania zamków i centralnego zamka z pilotem;
• kontrola wydajności układu klimatyzacji – po kilku minutach pracy silnika na biegu jałowym, temperatura powietrza wydmuchiwanego z nawiewów powinna być niższa o 10 – 15 st. Celsjusza w stosunku do temperatury powietrza.

Znajdź warsztaty wykonujące przegląd samochodu przed zakupem w swojej okolicy:

Sprawdzenie auta w czasie jazdy próbnej

Jazda próbna powinna odbyć się w kilku miejscach – rozpocząć ją powinna kilkuminutowa praca silnika na biegu jałowym. Potem w czasie jazdy powinno się skontrolować pracę wszystkich układów auta w czasie jazdy po mieście w mieście, z niewielką prędkością i na trasie, z dużą prędkością. Trzeba też przejechać się po drodze niskiej jakości z małą prędkością, aby wychwycić wszystkie hałasy zawieszenia.

Co można sprawdzić?

• pracę rozrusznika (łatwe lub utrudnione uruchomienie silnika);
• pracę układu zapłonowego w benzyniakach lub świec żarowych w Dieslach (jak wyżej);
• stabilność pracy silnika na biegu jałowym – wyższe obroty przy uruchomieniu (bogatsza mieszanka) i niższe po rozgrzaniu, bez przygasania i gwałtownych zmian prędkości obrotowej, widocznych na obrotomierzu;
• właściwą pracę układu chłodzenia pod kątem optymalnej szybkości osiągnięcia temperatury roboczej przez silnik;
• kontrolki na desce rozdzielczej (check engine i inne, ostrzegające o awariach);
• stan dwumasowego koła zamachowego i sprzęgła (brak hałasów przy włączaniu i uruchamianiu, brak szarpnięć, łatwość włączania poszczególnych biegów);
• szarpnięcia w czasie jazdy, dodawania gazu, zmiany biegów (problemy z układem zapłonowym, sprzęgłem, skrzynią itd.);
• reakcję na ruchy kierownicą (stan drążków kierowniczych i innych elementów);
• pracę wspomagania kierownicy (najlepiej w czasie manewrów parkingowych);
• stabilność w czasie jazdy (auto nie ściąga w żadną ze stron, nie poddaje się podmuchom wiatru);
• przyrost prędkości obrotowej silnika w czasie przyspieszania, bez skoków i hałasów z komory silnika (gwizdów itd.), mogących zwiastować awarię turbiny;
• stan układu hamulcowego – reakcję na naciśnięcie hamulców, ewentualne nieprawidłowości: hałas, ściąganie w jedną stronę;
• hałaśliwość pracy układu wydechowego;
• wszystkie niepożądane wonie we wnętrzu kabiny – woń spalin, paliwa, oleju, stęchlizny (nieczyszczona klimatyzacja lub auto po powodzi);
• hałaśliwość pracy zawieszenia – należy zwrócić uwagę na wszelkie stuki dochodzące z podwozia, zwłaszcza podczas jazdy po nierównościach.

Ile kosztuje sprawdzenie samochodu w warsztacie/stacji diagnostycznej i dlaczego to takie ważne?

Za sprawdzenie stanu technicznego auta trzeba zapłacić średnio od 50 do 250 złotych, w zależności od typu pojazdu i stopnia skomplikowania jego konstrukcji.

Dlaczego sprawdzenie samochodu jest takie ważne? W trakcie badania mechanik może skontrolować (zależnie od modelu auta):

• stan układu wtrysku bezpośredniego w benzyniakach (downsizing) i dieslach (Common Rail/pompowtryskiwacze),
• pracę układu doładowania – turbosprężarki/kompresora,
• kompresję silnika,
• pracę sprzęgła i dwumasowego koła zamachowego,
• wykryć problemy, związane z niewłaściwą pracą układu zapłonowego (utrudniony rozruch), układu chłodzenia (przegrzewanie lub niedogrzanie), a także inne poważne usterki;
• stan płynów eksploatacyjnych (oleju silnikowego, płynu chłodzącego, płynu hamulcowego);
• hałaśliwość i niepożądane drżenia podczas pracy silnika (niski poziom oleju, zużycie elementów układu korbowo - tłokowego, spalanie stukowe, uszkodzenie poduszek silnika);
• właściwą pracę napędu rozrządu (metaliczny hałas zwiastuje problemy z łańcuchem, szum z wyciągniętym paskiem);
• skontrolować trudno dostępne miejsca wycieków płynów eksploatacyjnych (np. miska olejowa, uszczelka na połączeniu silnika i skrzyni biegów);
• miejsca ewentualnych wycieków oleju przekładniowego w skrzyniach manualnych i płynu ATF w automatach;
• skład spalin, co pozwala ustalić, czy samochód posiada katalizatory, czy tylko imitujące ich działanie strumienice (niezgodne z prawem);
• czy samochód posiada filtr cząstek stałych, czy został on wycięty a jego działanie, imituje emulator (niezgodne z prawem);
• czy auto posiada układ recyrkulacji spalin EGR, czy został on zaślepiony (niezgodne z prawem);
• poprawność pracy poszczególnych układów (zasilania paliwem, doładowania, oczyszczania spalin) i rzeczywiste osiągi po podłączeniu samochodu do profesjonalnego komputera diagnostycznego;
• poprawność pracy czujników układów bezpieczeństwa ABS i ESP oraz innych, działających na podstawie czujniki ABS i ESP, po podłączeniu auta do profesjonalnego komputera diagnostycznego;
• zapisane błędy w pamięci komputera samochodu,
• luzy w układzie kierowniczym,
• luzy i problemy z zawieszeniem samochodu w prostych układach zawieszenia, (kolumny resorujące i belki skrętne);
• problemy z zawieszeniem wielowahaczowym (tuleje itd.),
• problemy (nieszczelności) w układach zawieszenia pneumatycznego (miechy, kompresory) i hydropneumatycznego („kule”);
• zużycie amortyzatorów adaptacyjnych w układach zawieszenia aktywnego,
• stan osłon gumowych przegubów napędowych i drążków kierowniczych,
• stan elementów układu hamulcowego i poprawność jego działania,
• kompletność osłon silnika (górnych i dolnych) i układu wydechowego,
• ślady mniejszych i większych napraw powypadkowych, w tym tych, które zagrażają bezpieczeństwo jazdy (np. spawane podłużnice);
• wyposażenie auta w poduszki powietrzne (w autach powypadkowych oszuści montują oporniki, które markują prawidłowe działanie poduszek powietrznych);
• dokonać profesjonalnego pomiaru punktów bazowych, co pozwoli ustalić, czy karoseria nie została uszkodzona w poważnym wypadku;
• poprawność działania układów wspomagania kierownicy – hydraulicznego lub elektrycznego EPS / EPAS;
• stan układu klimatyzacji pod kątem szczelności (za pomocą czujnika) i maksymalnej wydajności (kontrola temperatury powietrza i porównanie wyników z danymi referencyjnymi);
• ślady ataków korozji w trudno dostępnych miejscach (zawieszenie, układ wydechowy, podwozie, spawy);
• ślady napraw karoserii po zastosowaniu profesjonalnego miernika, który mierzy odległość od warstwy metalicznej karoserii auta do czujnika (w tym także aut z nadwoziem aluminiowym);
• poprawność działania wskaźników na desce rozdzielczej,
• poprawność działania systemów wyposażenia kabiny – np. elektrycznie sterowanych szyb i lusterek, szyberdachu, dachu panoramicznego z elektrycznie sterowaną osłoną, systemu multimedialnego i telemetrycznego i wielu innych.

Zdecydowanej większości z tych czynności nabywca nigdy nie będzie w stanie wykonać samodzielnie. Dlatego tak konieczne jest profesjonalne sprawdzenie auta w warsztacie.

Jednakże najpierw trzeba dokonać samodzielnych oględzin pojazdu, które pozwolą podjąć decyzję, czy auto warte jest skierowania go na badania do wybranego przez nabywcę warsztatu.

Jak sprawdzić auto przed kupnem? Niezbędny jest numer VIN

Zastanawiasz się, co sprawdzać przy kupnie auta? Wiele informacji na temat samochodu można uzyskać z płatnych i darmowych baz danych. Aby było to możliwe niezbędny, jest m.in. numer VIN, który stanowi unikalną kombinację cyfr i liter, co pozwala na identyfikację konkretnego egzemplarza samochodu. Obecnie większość sprzedawców udostępnia numer VIN już w ogłoszeniach, co pozwala na wstępną weryfikację auta jeszcze przed kontaktem ze sprzedającym. 

Jak sprawdzić, czy samochód ma przegląd techniczny?

Niejeden kupujący zastanawia się, jak sprawdzić, czy samochód ma przegląd techniczny? W końcu aktualne badanie techniczne oznacza, że w terminie nie dłuższym niż ostatnie 12. miesięcy auto używane musiało trafić na przegląd do stacji kontroli pojazdów. Z pomocą przychodzi państwowy serwis historiapojazdu.gov.pl. Wystarczy wpisać podstawowe dane samochodu, do których należą: numer rejestracyjny, numer VIN oraz pierwszą datę rejestracji. 

Następnie na ekranie komputera lub smartfona ukaże się m.in. data oraz przebieg, przy którym wykonano ostatnie badanie techniczne auta. Znajdziesz tam także podstawowe dane techniczne auta takie jak: pojemność silnika, moc silnika, paliwo, liczba miejsc ogółem, liczba miejsc siedzących, masa własna pojazdu, masa całkowita ciągniętej przyczepy z hamulcem lub bez hamulca, dopuszczalna masa całkowita, liczba osi oraz dopuszczalny nacisk na oś.

Serwis gromadzi dane od 2004 roku. Odczyty liczników przebiegu wprowadzono w 2014 roku. Natomiast od roku 2020 odnotowywany jest także fakt wymiany wymianie drogomierza oraz o wystąpieniu szkody istotnej. Darmowe informacje dostępne są dla każdej osoby dysponującej wskazanymi powyżej danymi pojazdu. 

Uczciwi sprzedawcy nie powinni utrudniać sprawdzenia podstawowych danych. Coraz częściej wszystkie informacje pozwalające na weryfikację podstawowych informacji dotyczących samochodu można znaleźć w treści ogłoszenia o sprzedaży. 

Planujesz zakup używanego samochodu w Polsce? Wszystko, co musisz wiedzieć, wyjaśniamy na naszym blogu.

Sprawdzenie samochodu dzięki płatnym i bezpłatnym raportom VIN

Uczciwy sprzedawca samochodu zamieszcza w ogłoszeniu jego niepowtarzalny numer VIN. Nieuczciwy nie podaje numeru VIN ani zagranicznego numeru rejestracyjnego auta.

Bezpłatne serwisy, takie jak polski, rządowy historiapojazdu.gov.pl pozwala skontrolować ostatni przebieg, zarejestrowany przez diagnostę, a także liczbę właścicieli, datę sprzedaży i historię opłacania OC. Aby móc skorzystać z serwisu, poza nr VIN, potrzebny jest nr rejestracyjny i pierwsza data rejestracji auta.

Państwowy serwis udostępniający informacje z Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP) pozwala sięgnąć po dane sprzed rejestracji samochodu na terenie Polski. W tym celu należy podać numer VIN, numer rejestracyjny i datę pierwszej rejestracji sprawdzanego pojazdu, a następnie kliknąć górną zakładkę zawierającą dane zagraniczne.

Co sprawdzić przy kupnie auta za pomocą rządowej strony? Znajdują się tam skrócone wyciągi zawierające dane z płatnych baz. W darmowej wersji nie otrzymasz zbyt szczegółowych informacji, jednak możesz liczyć na uzyskanie następujących informacji dotyczących stanu auta:

• kradzież,
• złomowanie,
• wypadki drogowe,
• uszkodzenia, 
• niedopuszczenie do ruchu,
• wykorzystywanie samochodu jako pojazdu taxi.

Darmowe serwisy zagraniczne to

• szwedzki http://www.transportstyrelsen.se/ (potrzebny nr rejestracyjny),
• belgijski https://professionals.car-pass.be/auth/login (potrzebny nr CAR PASS),
• holenderski http://publiek.vwe.nl/,
• duński http://selvbetjening.trafikstyrelsen.dk/sider/soegning.aspx.

Auta sprowadzane z USA można sprawdzać w serwisach: 

• carfax.com,

Raporty są zazwyczaj płatne.

Na terenie kraju działa też szereg firm, oferujących przygotowanie profesjonalnych raportów VIN. Kosztuje to przeciętnie ok. 200 złotych. W raporcie umieszczane są informacje z międzynarodowych baz ubezpieczycieli, policji, ASO, stacji diagnostycznych, firm zajmujących się sprzedażą samochodów i z aukcji internetowych. Można uzyskać informacje o realnym przebiegu (ostatnim zarejestrowanym), liczbie właścicieli, wypadkach, kolizjach, wykorzystywaniu przez firmy i korporacje taksówkarskie, a także o figurowaniu auta w rejestrze pojazdów kradzionych. 

Kupno używanego samochodu to duże ryzyko, dlatego warto skorzystać z pomocy specjalistów i zminimalizować je. Bez względu na to, czy kupujemy popularny model Opla, BMW, Volkswagena i Audi, czy też pojazd innych marek, jak Toyota, Renault, Peugeot, Mercedes, Fiat, Alfa Romeo, Citroen i inny.

Co sprawdzać przy kupnie auta? Im więcej, tym lepiej!

Choć zakup używanego samochodu obarczony jest niemałym ryzykiem, to dzięki skrupulatnej weryfikacji stanu pojazdu można znacznie zminimalizować ryzyko kupna odpicowanego grata. Na początek wystarczy skorzystać z darmowych informacji dostępnych na rządowej stronie historiapojazdu.gov.pl. 

W celu uzyskania bardziej szczegółowych warto sięgnąć po płatne bazy danych. Podczas kupna auta używanego warto zachować chłodną głowę i trzymać emocje na wodzy. Tak naprawdę to nic nie zastąpi porządnych oględzin i jazdy próbnej. Na stronie Motointegrator.com znajdziesz renomowane warsztaty samochodowe mieszczące się na terenie całego kraju, gdzie możesz wykonać przegląd przed zakupem używanego auta.