Części zamienne – oryginalne kontra zamienniki

Spis treści:

• Samodzielna naprawa samochodu – czy warto i jak wybrać części zamienne? 
• Podział części zamiennych według jakości
• Jakie dobre zamienniki części samochodowychwybrać?
• Gdzie montować tylko sprawdzone części zamienne?
• Jak znaleźć części do swojego auta? Krótki poradnik

Samodzielna naprawa samochodu – czy warto i jak wybrać części zamienne?

Samodzielne naprawy, odbywające się na osiedlowym parkingu, w prywatnym garażu czy na podwórku były do niedawna powszechne. W ostatnich dwóch dekadach samochody stały się na tyle skomplikowane, że większość z nich trudno jest naprawiać w takich warunkach. Serwis wymaga specjalistycznych narzędzi diagnostycznych, sporej wiedzy, a często dostępu do materiałów udostępnianych przez producenta tylko autoryzowanym warsztatom. Podstawowe czynności przeglądowe i naprawy starszych aut, można w dalszym ciągu przeprowadzać samodzielnie, by zaoszczędzić na robociźnie. Jednak większe usterki i naprawy nowoczesnych samochodów lepiej jest zlecić profesjonalistom.  

W przypadku usług warsztatów samochodowych otrzymujesz gwarancję, że samochód został właściwie naprawiony. Jeżeli mechanik popełni błąd, odpowiada za niego i to warsztat poniesie koszty poprawek. Gdy podobny błąd popełnisz samodzielnie, wszystkie wydatki poniesiesz także samodzielnie. Jeżeli masz odpowiednią wiedzę i umiejętności, nic nie stoi na przeszkodzie, by naprawiać samochód samodzielnie, jednak właśnie gwarancja i większa pewność, powodują, że warto korzystać z usług mechaników przy bardziej skomplikowanych zabiegach serwisowych.

Części zamienne do samochodów serwisowanych we własnym zakresie, będziesz musiał kupić także samemu. Może być to problematyczne i kosztowne. Na portalach ogłoszeniowych i w niektórych sklepach motoryzacyjnych, opisy części dość powszechnie zawierają błędy. W sieci można też trafić na kiepskiej jakości podróbki. Dlatego samodzielnie kupując części, korzystaj zawsze z usług uznanych dystrybutorów. 

Mechanicy i warsztaty przeważnie mają bezpośredni kontakt z takim dystrybutorem i dostęp do katalogów on-line, dzięki którym można wytypować części na podstawie kodu VIN samochodu. Często mają też zniżki na części, co nawet po doliczeniu marży warsztatu, może spowodować, że będą one tańsze niż kupione samodzielnie. 

Podział części zamiennych według jakości

Obecnie części zamienne dzieli się na kilka kategorii jakościowych. Określone zostały one przez unijną dyrektywę GVO/BER, która dotyczyła między innymi gwarancji na samochody. Kategorie to:

• części oryginalne z logiem producenta samochodu – oznaczenie O lub OE;
• części pierwszego montażu (takie jak montowane w fabryce) – oznaczenie Q, OEM lub OES;
• zamienniki o jakości porównywalnej z pierwszym montażem (gwarancja producenta) – P lub PJ;
• zamienniki bez gwarancji jakości – Z lub ZJ.

Części z kategorii Q/OEM są wytwarzane przez tego samego dostawcę co części oryginalne. Producenci samochodów korzystają z setek podwykonawców, którzy sprzedają części zarówno producentowi, jak i dystrybutorom na rynek wtórny. 

Części P/PJ przeważnie są opracowywane na podstawie fabrycznej dokumentacji, dzięki czemu mogą zachować właściwości materiałowe, wymiary i sposób wykończenia, podobny jak w wyższych kategoriach. 

W przypadku części Z/ZJ zwykle stosuje się inżynierię wsteczną. Oznacza to, że dany producent wykonuje kopię części oryginalnej, na podstawie przeprowadzonych na niej badań, bez dostępu do fabrycznej dokumentacji. Tej kategorii części mogą być bardzo dobre, ale równie często zdarzają się w ich przypadku serie wybrakowane. Zwykle jako ZJ oznaczone są elementy o jakości sprawdzonej przez dystrybutora, zalecane jako tanie części samochodowe.

Przeczytaj także: Części zamienne – oryginalne kontra zamienniki

Jakie dobre zamienniki części samochodowych wybrać?

Części zamienne do samochodów potrafią kosztować krocie, szczególnie w przypadku mniej popularnych modeli, niszowych producentów czy aut klasy premium. W przypadku mniej popularnych pojazdów ceny wynikają z małej liczby producentów zamienników, która często zmusza dystrybutorów do sprowadzania części z daleka. W samochodach premium wysokie koszty części wynikają z ich jakości, przeważnie są one bardziej wytrzymałe, lepiej wykonane i zaprojektowane, niż w autach popularnych. 

Wysokie ceny dotyczą także starszych samochodów premium (np. Mercedesa klasy S W140 czy BMW 7 E38), które są stosunkowo tanie w zakupie na rynku wtórnym, ze względu na swój wiek. Właściciele takich samochodów, często chcą oszczędzić i wybierają najtańsze części zamienne. Niestety, auta tej klasy wyróżnia nie tylko komfort jazdy, ale też duża masa i obciążenia, mocne silniki i skomplikowane rozwiązania konstrukcyjne. Powoduje to, że stosując części niskiej klasy, szybko dojdzie do ich zużycia, będą zbyt słabe lub nieprecyzyjnie wykonane. Jeśli decydujesz się kupić samochód, który jako nowy był bardzo drogi, musisz być przygotowany do sporych wydatków na części zamienne – często odpowiednią jakość zapewnią jedynie części oryginalne lub OEM. 

Bardziej liberalnie można podejść do wyboru części w samochodach popularnych i miejskich. W samochodzie nie wszystkie elementy są równie ważne, niektóre mają mniejsze znaczenie. Wiele części jest też na tyle prosta w wykonaniu, że nawet tanie zamienniki nie powinny sprawiać problemu. Wsporniki, elementy gumowo-metalowe, rury wodne czy przewody można z powodzeniem wybierać z oferty producentów oferujących kategorię Z/ZJ. 

Tańszy zamiennik można też kupić gdy potrzebna jest Ci chłodnica lub inny element, który nie wymaga bardzo precyzyjnego wykonania, ponieważ nie zawiera ruchomych części. 

Co ciekawe, tanie części samochodowe zostały niekiedy ulepszone w stosunku do oryginalnego projektu. Niektóre modele samochodów z kolumnami Macphersona w przednim zawieszeniu skonstruowano w taki sposób, że wahacz był zintegrowany ze sworzniem zwrotnicy. Ten ostatni element ulega zużyciu szybciej niż cały wahacz. W oryginalnym rozwiązaniu konieczna była wymiana całości, obecnie na rynku aftermarketowym dostępne są wahacze z wymiennym sworzniem zwrotnicy, które znacząco obniżają koszty serwisu. Dlatego części zamienne do starszych aut popularnych często niekoniecznie muszą być takie same jak oryginał, oszczędność nie zawsze powoduje spadek bezpieczeństwa czy niezawodności. 

Gdzie montować tylko sprawdzone części zamienne?

Części gorszych niż kategoria P, nie powinno się stosować w układach hamulcowych i systemach bezpieczeństwa. Niskiej jakości, zbyt twarde, klocki hamulcowe, mogą wpłynąć na wydłużenie drogi hamowania od 10-20%, źle wykonane tarcze będą źle znosić naprężenia termiczne, szybko dojdzie do ich odkształcenia lub pęknięcia (szczególnie przy tarczach wentylowanych), a przewody gumowe mogą zostać zniszczone przez płyn hamulcowy.

Nie poleca się także wybierać gorszych części w przypadku newralgicznych elementów, których awaria może doprowadzić do zniszczenia silnika. Dlatego warto zapłacić więcej za układ rozrządu, pompę wody czy oleju. 

Poleca się wybierać części o jakości P lub Q także w przypadku elementów, których wymiana jest pracochłonna, co generuje wysokie koszty robocizny. Przykładem takich części są elementy układu napędowego, takie jak:

• dwumasowe koło zamachowe;
• zestaw sprzęgła;
• synchronizatory i inne elementy mechanizmu przekładni;
• łożyska skrzyni biegów;
• elementy mechanizmu różnicowego.

Montując podzespoły o niezweryfikowanej jakości, narażasz się na to, że z powodu ich niewielkiej trwałości, będziesz zmuszony do ponownego odwiedzenia mechanika i zapłacenia za demontaż skrzyni biegów i wymianę części. Przeważnie taniej jest kupić dobrej klasy części zamienne, które powinny być długowieczne i bezawaryjne, niż kilkukrotnie, w niewielkim odstępie czasowym, naprawiać to samo. 

Odpowiedniej jakości części zamiennych wymagają też ubezpieczyciele i dystrybutorzy samochodów w przypadku zgłoszenia gwarancji. Od wejścia w życie dyrektywy GVO/BER, producent nie ma prawa odmówić uznania gwarancji, jeżeli auto było serwisowane poza ASO. Jeśli jednak naprawy dokonano z użyciem części kategorii Z (a w niektórych wypadkach także P), to odrzucenie roszczeń gwarancyjnych będzie w pełni uzasadnione w świetle prawa. Dlatego w okresie gwarancyjnym warto zawsze korzystać z części kategorii Q/OEM lub z części oryginalnych. 

Jak znaleźć części do swojego auta? Krótki poradnik

Zdarza się, że w tym samym modelu samochodu stosowano kilka rodzajów podzespołów. W zależności od rocznika, wersji wyposażenia, konkretnej fabryki, w której wytworzono dane auto, a niekiedy nawet kraju pochodzenia, stosowano części od różnych dostawców, o innych parametrach czy sposobach montażu. Nie zawsze można je ze sobą podmieniać, często taka zmiana spowoduje problemy techniczne lub pojawienie się błędów serwisowych, które mogą prowadzić do przełączenia sterownika silnika w tryb awaryjny. Mogą też zupełnie nie pasować do Twojego auta.

Przeczytaj także: Świece zapłonowe – wszystko, co musisz wiedzieć. 10 pytań i odpowiedzi

Dobre zamienniki części samochodowych możesz znaleźć, dzięki posłużeniu sięnumerem VIN, każdy dystrybutor części zamiennych ma system, który pomoże mu wytypować część konkretnie do Twojego auta. Jeżeli nie masz pewności czy dana część będzie odpowiednia, zadzwoń na infolinię, zapytaj w dziale pomocy lub udaj się do filii danego dystrybutora w Twojej okolicy. Części zamienne do samochodów możesz także wytypować u mechanika w warsztacie, w którym będziesz dokonywać naprawy.

Niektóre zakłady oferują zniżki na robociznę, jeżeli części będą kupione przez warsztat, a nie dostarczone przez klienta (ze względu na gwarancję jakości części i zniżki firmowe przy zakupie). Dlatego jeżeli nie wykonujesz naprawy samemu, najlepiej zlecić zadanie znalezienia części w serwisie. 

Znajdź mechanika w Twoim mieście!