1. Strona główna
  2. Poradniki motoryzacyjne
  3. Eksploatacja
  4. Eksploatacja samochodu – co i jak często wymieniać w aucie?
Eksploatacja

Eksploatacja samochodu – co i jak często wymieniać w aucie?

Regularne serwisowanie samochodu pozwala uniknąć wielu poważnych usterek. Wymiana oleju samochodowego, nowe filtry paliwa i powietrza, zadbany układ hamulcowy – m.in. od tego zależy, czy twój samochód będzie bezpieczny i niezawodny. O co i kiedy zadbać w aucie? Eksploatacja samochodu – sprawdź, jak często wymieniać płyny i części samochodu, aby jeździć bezawaryjnie.

Motointegrator.com
05/04/2023
Eksploatacja samochodu – co i jak często wymieniać w aucie?

Spis treści:

Awarie samochodów to efekt złych decyzji tych kierowców, którzy pozwalają na zaniedbania. Nieregularność wymian części i płynów eksploatacyjnych, wybór nieodpowiednich części, oszczędność w sytuacjach, kiedy trzeba postawić na jakość – m.in. właśnie w ten sposób rodzą się problemy z samochodem. Bezawaryjne samochody nie istnieją. Jedne w większym, inne w mniejszym stopniu narażone są na usterki, ale to zaniedbania, których dopuszczają się kierowcy, są często przyczyną znacznego pogorszenia się stanu samochodu. 

Zbyt rzadko wymieniany olej silnikowy, czy zużyte klocki hamulcowe to nie tylko ryzyko poważnego uszkodzenia samochodu, ale przede wszystkim zagrożenie dla bezpieczeństwa osób nim podróżujących (oraz wszystkich mijanych po drodze). Regularny serwis samochodów mógłby zapobiec wielu tragicznym wypadkom.

Olej silnikowy i filtr oleju

Producenci samochodów mają różne wymagania odnośnie wymiany oleju silnikowego. Nawet mimo tego, iż na rynku dostępne są oleje pozwalające na znaczne przedłużenie interwałów wymiany, warto robić to, co ok. 10 000 km. To rozwiązanie nie tylko bezpieczniejsze, ale i tańsze. Jeśli bowiem tak wyeksploatowany olej – a raczej smolista ciecz pozbawiona jego właściwości – będzie odpowiedzialny za smarowanie, można spodziewać się awarii. Warto bowiem pamiętać, iż olej ma też inne zadania. To np. chłodzenie silnika, zapobieganie jego zabrudzeniu produktami spalania, zwalczanie wilgoci w silniku.

Eksploatacja samochodu

Wymiana oleju silnikowego co rok lub od 15 000 do maksymalnie 20 000 km (należy pamiętać, że przy wydłużonych interwałach stosuje się specjalnie opracowane niestandardowe oleje) powinno być żelazną zasadą każdego kierowcy. Niezależnie od tego konieczne jest, by samodzielnie kontrolować nie tylko poziom oleju w silniku, ale również jego kolor. Jak to zrobić? 

  • Samochód z zimnym silnikiem powinien stać na równej powierzchni. 
  • Przed uruchomieniem maszyny należy wyciągnąć bagnet, wyczyścić go, a po powtórnym włożeniu sprawdzić na jego miarce ilość oleju oraz konsystencję i kolor smaru. 
  • Jeśli jest go za mało – można to odczytać z bagnetu – lub zrobił się czarny, koniecznie czas na wymianę.
  • Niski poziom smarowidła lub jego fatalna jakość – przypalenie, zużycie – doprowadzić może do zatarcia silnika.

Zakup 4-5 litrów oleju silnikowego to koszt 150-300 zł, w zależności od rodzaju oleju, producenta i pojemności silnika na ilość oleju. Wymiana – albo wliczona jest w cenę oleju (w przypadku zakupu oleju bezpośrednio w wielu warsztatach), albo zamyka się w kwocie około 20-40 zł. Za dodatkowe kilkanaście – kilkadziesiąt złotych kupuje się również filtr oleju, którego zmiana przy wymianie oleju w silniku jest obowiązkowa.

banner-slide-0
banner-slide-1
banner-slide-2

Znajdź warsztaty wykonujące usługę wymiany oleju i filtra oleju w swojej okolicy:

Pozostałe płyny eksploatacyjne – chłodniczy, hamulcowy, do spryskiwaczy

Równie istotne są inne płyny eksploatacyjne auta, o których wielu kierowców zapomina. Z biegiem czasu zarówno płyn hamulcowy, jak i chłodniczy tracą swoje właściwości, co może doprowadzić do niebezpiecznej sytuacji na drodze. Mankamentem płynu hamulcowego jest wysoka higroskopijność, czyli wchłanianie wody. Wilgoć z powietrza przedostaje się do układu hamulcowego i obniża temperaturę wrzenia płynu. Pomiar tych wartości wykona każdy serwis samochodów.

W skrajnych sytuacjach może to doprowadzić do powstania tzw. korka parowego obniżającego skuteczność hamulców lub wręcz do zagotowania płynu w zbiorniczku wyrównawczym. 

  • Aby temu zapobiec, należy wymieniać płyn hamulcowy co 40-50 tys. km lub co dwa lata
  • Jakość płynu hamulcowego można też na bieżąco kontrolować za pomocą niedrogiego miernika. 
  • Tester płynu hamulcowego kosztuje ok. 30-40 zł i mierzy zawartość wody w układzie. 

Serwis auta nie mógłby też pominąć wymiany płynu chłodniczego. Obniżona skuteczność chłodzenia to nie jedyny skutek jazdy ze zużytym płynem chłodniczym. Utrata właściwości płynu prowadzi też do odkładania kamienia i rdzy w układzie chłodzącym, co jest częstą przyczyną blokowania termostatu oraz elektrozaworów. Oprócz tego w zużytym płynie chłodniczym spada temperatura wrzenia i rośnie temperatura zamarzania. 

Stan płynu zbadasz testerem płynu chłodniczego, czyli glikometrem mierzącym temperaturę wrzenia i zamarzania. Przyjmuje się jednak, aby wymienić płyn w układzie po 5-7 latach od produkcji samochodu, a następnie co ok. 2-3 lata. Jeśli jednak parametry płynu nie spadają, można wydłużyć ten czas. Pamiętaj też o regularnym uzupełnianiu płynu do spryskiwaczy i wymianie letniego na zimowy. Nagły brak płynu do często kończy się rozmazaniem błota na całej szybie i całkowitą utratą widoczności. Jest to równie niebezpieczne, co niedoceniane przez kierowców.

Co wymieniać w samochodzie, by zadbać o samochód?

Części eksploatacyjne samochodu – filtry paliwa, powietrza, kabinowy

Filtr paliwa w samochodzie odpowiada za oczyszczanie cieczy przed podaniem do silnika. Zużyty powoduje, że do środka mechanizmu dostaje się więcej zanieczyszczeń, co pogarsza wydajność jego pracy i przyspiesza zużycie. Filtr paliwa kosztuje od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych – podobnie jego wymiana. Kluczowe dla częstotliwości są oczywiście wskazania producenta, które można odnaleźć w instrukcji auta. Wymieniany powinien być co ok. 20 000-30 000 km, jeśli jednak samochód pokonuje niewielkie odległości, np. ok. 15 000 km rocznie, należy dokonać zmiany filtru raz w roku. Idealnym rozwiązaniem jest jego wymiana właśnie wraz z olejem, albo po przejechaniu kilkunastu tysięcy km, albo o wybranej porze roku.

Istotne szczególnie dla eksploatacji samochodów z silnikiem diesla jest to, by nowy filtr wstawić przed zimą. To najtrudniejszy okres dla silnika ze względu na duże ilości wody, które mogą odkładać się w filtrze. Filtr powietrza oraz filtr kabinowy wykonują zasadniczo tę samą pracę – oczyszczają powietrze. Różni się natomiast jego przeznaczenie. Filtr powietrza oczyszcza je z zanieczyszczeń podczas zasysania do komory spalania w silniku. Kabinowy robi to samo z powietrzem wpadającym do wnętrza samochodu.

Filtr powietrza należy wymieniać co 15 000-30 000 km, a najlepiej już wtedy, kiedy widać na nim wyraźnie zanieczyszczenia. Znajduje się pod maską – zazwyczaj w łatwej do znalezienia puszce. Obudowa powinna znajdować się po boku silnika i jest zamknięta zatrzaskami lub na śruby.

Znajdujący się wewnątrz filtr będzie miał kształt walca lub formy prostopadłościanu. Jeśli jest w dobrym stanie – będzie jasny, pozbawiony nalotu z pyłu i innych nieczystości. Koszt filtra powietrza – w zależności od modelu samochodu – to od 30 do nawet 150-200 zł. Droższe są przeznaczone do rywalizacji sportowej. Typowe samochody doskonale zabezpieczą filtry za kilkadziesiąt zł. Wymiany często można dokonać samemu, natomiast w warsztacie usługa ta nie powinna kosztować więcej niż 20 zł.

Polecamy artykuł: Przed czym chroni nas stosowanie filtra kabinowego?

Regularnie wymieniany filtr kabinowy zatrzymuje pył, kurz lub sadzę. To istotne szczególnie dla osób poruszających się w miastach, a więc narażonych na korki. Trudno określić okres zapychania się filtra – uzależnione jest to m.in. od warunków użytkowania auta – ale powinno odbywać się to ok. co pół roku. Kosztuje on kilkadziesiąt złotych, ale warto regularnie w niego inwestować, bo to filtr odpowiada za jakość powietrza, którym oddychamy podczas jazdy autem. Serwis samochodów powinien skupiać się nie tylko na poprawnym działaniu wszystkich podzespołów, ale też na zapewnieniu pasażerom najwyższego komfortu.

Serwisowanie samochodu – wymiana klocków hamulcowych i tarczy hamulcowych

Sprawność układu hamulcowego ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa jazdy. Zależy przede wszystkim od dwóch elementów – tj. klocków hamulcowych i tarcz hamulcowych, których bezpośredni kontakt wytwarza tarcie spowalniające pojazd. Zużycie klocków oraz tarcz w trakcie eksploatacji samochodu jest naturalne i zależy od kilku czynników, między innymi rodzaju jazdy (miejska lub pozamiejska) oraz stylu jazdy (ekonomiczna lub agresywna). Klocki i tarcze wymienia się w momencie ich zużycia bądź przy jakichkolwiek niepokojących objawach. Klocki hamulcowe zużywają się bardziej niż tarcze, więc nie zawsze potrzebna jest wymiana obu tych elementów jednocześnie. W wielu samochodach problem z klockami sygnalizuje już komputer pokładowy. Charakterystyczny dla zużycia jest dźwięk – przy niskiej grubości oklein ściernych blaszki dotykają tarcz hamulcowych, co łatwo usłyszeć.

Sprawdź też: Jakie są przyczyny twardego pedału hamulca?

Tarcze powinny zostać wymienione jeśli widać na nich sporo głębokich rowów, a ich grubość jest mniejsza niż wskazana przez producenta. Niebezpieczne jest też, gdy widać na nich przebarwienia – może być to efekt przegrzania. Niedopuszczalne są tarcze, na których widać pęknięcia czy nierówności.

Eksploatacja samochodu – na czym polega?

Jeśli żadne objawy nie występują, wymiana odbywa się co 30 000-50 000 km, przy czym przyjmuje się średnio, że tarcze hamulcowe wymienić można co drugą wymianę klocków. Koszt kompletu klocków (na oś) zaczyna się od kilkudziesięciu złotych, tarcze kosztują od stu złotych wzwyż. Sama wymiana natomiast to kwota od 80 zł za komplet.

Pasek lub łańcuch rozrządu

Regularna wymiana elementów rozrządu to jedna z najważniejszych czynności eksploatacyjnych. Dotyczy każdego silnika, również tego wyposażonego w łańcuch rozrządu. Mitem jest przekonanie, że łańcuchy rozrządu są wieczne i nie wymagają wymiany. Wręcz przeciwnie, niektóre z nich rozciągają się bardzo szybko, przez co rozrząd nie działa precyzyjnie. Jeśli napinacz nie kompensuje tego luzu, łańcuch może przeskoczyć.

Zarówno w przypadku paska, jak i łańcucha, pęknięcie lub przeskoczenie kończy się najczęściej kosztowną awarią silnika. Efektem tego jest wszak kolizja tłoków z zaworami (nie dotyczy to silników bezkolizyjnych), która prowadzi do uszkodzenia obu tych elementów. Najczęściej jednak zniszczenia są poważniejsze i mogą objąć m.in. wałki rozrządu, korbowody, cylindry czy panewki.

Przeczytaj: Wymiana rozrządu — Kiedy wymieniać? Kompleksowy poradnik

Jak często wymieniać pasek rozrządu? Producenci samochodów najczęściej zalecają, by robić to co ok. 80-120 tys. km. Do zerwania paska dochodzi w większości przypadków bez ostrzeżenia, dlatego nie warto z tym zwlekać. Dobrą praktyką jest także wymiana kompletnego rozrządu tuż po zakupie używanego samochodu. Serwis auta obejmuje wymianę paska, jak i osprzętu: napinacza oraz pompy wody. Żywotność łańcucha rozrządu jest większa i wynosi najczęściej ok. 200-300 tys. km. Należy jednak regularnie kontrolować jego rozciągnięcie. 

Świece i przewody zapłonowe

Serwis samochodu benzynowego nie może obyć się bez wymiany świec oraz przewodów zapłonowych. Zużycie tych elementów prowadzi do problemów z pracą silnika, m.in.

  • wypadania zapłonów i przerywania silnika;
  • spadku mocy;
  • nierównej pracy jednostki;
  • dymienia z wydechu;
  • utrudnionego rozruchu;
  • wzrostu spalania benzyny.

Wynika to oczywiście z utrudnionego spalania mieszanki paliwowo-powietrznej. Zanieczyszczone lub wypalone świece zapłonowe nie są w stanie wytworzyć odpowiednio silnej iskry, dlatego kultura pracy silnika jest niższa. W momencie, gdy zużycie jest zbyt duże, silnik może samoczynnie gasnąć. Co ile wymieniać świece zapłonowe? Przyjmuje się,, że klasyczne świece niklowo-litowe należy wymienić po przejechaniu ok. 30 tys. km. Interwał ten należy skrócić w autach zasilanych LPG, bowiem gaz jest spalany w wyższej temperaturze i mocniej zużywa elektrody. Większą trwałość mają świece irydowe oraz platynowe, które wytrzymują nawet 60-100 tys. km. Przewody zapłonowe wymagają wymiany co ok. 30-50 km i należy je wymieniać wraz ze świecami.

Dowiedz się więcej: Spadek mocy silnika – przyczyny, profilaktyka, postępowanie przy awarii

Wybrane części eksploatacyjne samochodu:

  • Rozrząd – wymiana co 80 000-120 000 km, zależnie od zaleceń producenta, koszt od 400-1000 zł, ma szczególne znaczenie dla długofalowej eksploatacji auta. Do zerwania paska zazwyczaj dochodzi bez ostrzeżenia, dlatego przedłużanie okresów między terminami wymiany może doprowadzić do zniszczenia silnika.
  • Opony – wymiana gdy zostanie osiągnięta wartość graniczna zużycia bieżnika (1,6 mm; minimalne zalecenie – 3 mm) lub zestarzenia gumy (koszt od 700 zł za komplet, wymiana ok. 100 zł).
  • Akumulator – wymiana co 4-5 lat (specjalna kontrolka w akumulatorach bezobsługowych), koszt 150-300 zł.
  • Olej w skrzyni biegów, wymiana co 60 000-80 000 KM, koszt ok. 200 zł.
  • Tarcze i klocki hamulcowe, wymiana co 30 000-50 000 km lub szybciej w razie niepokojących objawów, koszt wymiany 100-250 zł; płyn hamulcowy, wymiana co 2 lata lub co 60 000 km, koszt 80-200 zł; płyn chłodniczy, wymiana co 2 lata lub 60 000 km przebiegu, koszt: ok. 10 zł za litr, wymiana – 20-50 zł.
  • Amortyzatory – wymiana co ok. 60-80 tys. km, pod warunkiem, że są to podzespoły oryginalne lub dobrej jakości zamienniki. Te najtańsze wytrzymują zaledwie 20-30 tys. km przebiegu.

Interwały wymian określone przez producenta są pomocne, ale nie zastąpią przeglądów samochodu. Na tempo zużycia części ma wpływ wiele czynników, dlatego warto kontrolować ich stan. Serwisowanie samochodu na bieżąco jest w dłuższej perspektywie bardziej opłacalne niż naprawianie usterek powstałych w wyniku zaniedbań. Dobry serwis samochodów to taki, który nie tylko usuwa awarię, ale i przewiduje te, które mogą wystąpić w niedalekiej przyszłości – wyjaśnia ekspert Motointegrator.com

Nie pamiętasz, kiedy w Twoim samochodzie były wymieniane amortyzatory, płyn chłodniczy lub klocki hamulcowe? Nie zwlekaj z wizytą – serwis samochodu przyjdzie Ci z pomocą. Serwis auta przyjży Twojemu wozowi i wymieni niezbędne części eksploatacyjne samochodu. Najlepszy serwis samochodów w Twojej okolicy znajdziesz w wyszukiwarce Motointegrator.com

Rekomendowane przez Motointegrator.com

Zobacz wszystkie poradniki

Masz problem z samochodem? Zarezerwuj wizytę w najbliższym warsztacie

Zobacz wszystkie warsztaty