Rozbiegany diesel – jak go zatrzymać? Przyczyny i objawy takiej awarii silnika

Białe kłęby dymu wydobywające się z rury wydechowej, silnik ryczący na obrotach i kierowca panikujący na poboczu. Czy to musi oznaczać pożar pojazdu? Nie zawsze. Czasami efekt ten może być wynikiem rozbiegania się silnika wysokoprężnego. Próby gaszenia pojazdu nie mają zatem żadnego sensu. Jest za to coś innego, co zarówno kierowca, jak i świadkowie takiego zdarzenia mogą zrobić. Piszemy o tym w dalszej części artykułu.

Spis treści:

Rozbiegany diesel, czyli jaki?

Czemu silnik może się rozbiegać?

Czy da się zatrzymać rozbieganego diesla?

Czego nie robić gdy dojdzie do rozbiegania silnika?

Co zrobić, aby zapobiec rozbieganiu się silnika diesla?

Rozbiegany diesel, czyli jaki?

Silnik wysokoprężny ma zapłon samoczynny. To oznacza, że do "wybuchu" mieszanki paliwowo-powietrznej wystarczy odpowiednie ciśnienie i temperatura. Świeca żarowa dba o temperaturę w komorze spalania tylko przez pierwszych kilka minut jazdy. Później proces staje się niejako automatyczny. Silnik może się zatem rozbiegać w sytuacji, w której do tak przygotowanych warunków zamiast paliwa trafi olej silnikowy zaciągnięty m.in. poprzez nieszczelność turbosprężarki do układu dolotowego.

Jak działa turbosprężarka? Nasi eksperci odpowiadają.

Rozbieganie silnika diesla jest groźne z dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że kierowca nie ma żadnego wpływu na przebieg tego procesu. Mieszanka paliwowo-powietrzna będzie trafiać do komory spalania automatycznie. Nieszczelności nie da się zatamować. Po drugie dlatego, że proces nie zakończy się do momentu, w którym w układzie smarowania pozostanie olej. Gdy go zabraknie, silnik zatrze się, generując tym samym kierowcy poważne koszty naprawy samochodu. Wymiana silnika po rozbieganiu często jest tańsza od remontu.

Co oznacza zatarcie silnika w swoim aucie? To czarny scenariusz, a naprawa jest poważna. Sprawdź jak poważna w naszym poradniku.

• Rozbieganie się silnika jest poważną usterką i ma naprawdę dramatyczny przebieg. Bywa nazywana przez niektóre media motoryzacyjne chorobą szalonych diesli.
• Czemu problem dotyczy wyłącznie diesli? To silniki z zapłonem samoczynnym. W jednostce benzynowej nawet jak olej dostanie się do komory spalania, po przekręceniu kluczyka w stacyjce w cylindrach przestanie pojawiać się iskra ze świec zapłonowych inicjująca zapłon mieszanki.
• Ile trwa rozbieganie diesla? Czasami silnik wysokoprężny nie potrzebuje więcej niż kilkanaście sekund na zatarcie. W skrajnym przypadku takie zjawisko może się jednak utrzymać nawet przez kilka minut.

Ile paliwa powinien spalać diesel? My to wiemy. Tu też się zaraz dowiesz. Po przeczytaniu kolejnego materiału spod tego linku.

Czemu silnik może się rozbiegać?

Przyczyny rozbiegania silnika mogą być tak naprawdę trzy. Mowa o scenariuszu, w którym.

1. Dojdzie do uszkodzenia turbosprężarki. Ta będzie miała nieszczelną sekcję tłoczącą. Przez uszkodzone uszczelki do dolotu przedostanie się olej silnikowy smarujący turbo.
2. Dojdzie do uszkodzenia intercoolera. W takim przypadku to tu pojawi się nieszczelność i to za jej sprawą olej dostanie się do dolotu.
3. Samochód niedawno miał wymienianą turbosprężarkę, ale mechanik nie wyczyścił układu dolotowego, w tym intercoolera z oleju. W ten sposób zaraz po rozruchu silnik otrzymuje porcję oleju do komory spalania.

Wiesz, co może oznaczać dym wydobywający się spod maski? A nasi eksperci wiedzą. Sprawdź kompendium wiedzy na ten temat.

Czy da się zatrzymać rozbieganego diesla?

Rozbiegany diesel staje się czymś na kształt perpetuum mobile. Sam wprawia się w ruch. To niestety prowadzi do nieubłaganego zatarcia silnika. Dlatego pytanie wielu kierowców w tym punkcie brzmi: "Czy można zgasić rozbiegany silnik?". To jest generalnie ekstremalnie trudne. Wyjęcie kluczyka ze stacyjki na niewiele się bowiem zda. Sposoby są przede wszystkim dwa.

1. Pierwsza sztuczka może się udać, jednak wyłącznie w sytuacji, w której do rozbiegania dojdzie podczas jazdy. W takim przypadku kierowca może zrobić jedno. Powinien wybrać maksymalnie wysokie przełożenie w skrzyni biegów, musi puścić sprzęgło i w tym momencie wcisnąć hamulce do dechy. To powinno pozwolić na obniżenie prędkości obrotowej i zduszenie motoru. Niestety metoda ta niesie ze sobą pewne skutki uboczne. Może się bowiem okazać, że jednocześnie kierowca uszkodzi skrzynię biegów, koło dwumasowe, sprzęgło czy nawet pasek rozrządu. A do tego, ta metoda nadaje się tylko w przypadku samochodów z manualną skrzynią biegów. Nie sprawdzi się w przypadku diesla z automatem. Ten na biegu zaczyna przyspieszać. Remedium? Najlepiej wyhamować auto i wrzucić bieg P.
2. Na postoju jedyną szansą na zdławienie silnika jest odcięcie mu tlenu. Bez niego nie ma bowiem mowy o spalaniu mieszanki paliwowej. I to zarówno w przypadku, w którym składa się ona z oleju napędowego, jak i oleju silnikowego. W tym celu należy otworzyć maskę, znaleźć dolot, odczepić jego rurę i zatkać dopływ powietrza. Przy stosowaniu tej metody zalecamy jednak uwagę. Być może kierowcy uda się zablokować przepływ powietrza do silnika i nawet zatrzymać rozbiegany silnik. Ale to mocno wątpliwe. Poza tym warto pamiętać o tym, że otwarcie maski i otwieranie dolotu w przypadku rozbiegania się może być po prostu niebezpieczne. Może grozić np. poparzeniem gorącym olejem lub zatruciem dymem. Radzimy tego nie robić.

Jeżeli powyższe metody okażą się mało skuteczne, kierowcy pozostanie jedno. Powinien zatrzymać pojazd (jeżeli ten znajduje się w ruchu), wrzucić na luz, zaciągnąć hamulec ręczny i niezwłocznie opuścić kabinę pasażerską pojazdu. To samo powinni zrobić wszyscy pasażerowie. Najlepiej, aby odeszli na bezpieczną odległość i zabezpieczyli miejsce postoju pojazdu np. trójkątem ostrzegawczym.

Na czym polegają naprawy silnika? Jak są poważne? I ile mogą kosztować? O tym w naszym poradniku.

Czego nie robić gdy dojdzie do rozbiegania silnika?

Gdy dochodzi do rozbiegania silnika, kierowca powinien unikać przede wszystkim dwóch rzeczy. Po pierwsze, nie powinien wciskać pedału gazu i próbować przyspieszać. Wyższe obroty oznaczają, że efekt stanie się jeszcze bardziej intensywny. Po drugie, żadnego sensu nie ma wrzucenie na luz silnika. Ten samoczynnie zwiększa prędkość obrotową. Bieg neutralny nic tu nie zmieni i nie znaczy, że jednostkę uda się utrzymać w ryzach.

Bieg jałowy i wszystko, co powinieneś wiedzieć na jego temat. Sprawdź nasz poradnik.

Co zrobić, aby zapobiec rozbieganiu się silnika diesla?

Gdy kierowca wie już, na czym polega rozbieganie diesla, powinien też zrozumieć, w czym leży recepta na zapobieganie pojawienia się takiego problemu. Należy dbać o jednostkę napędową, a w szczególności o stan układu turbodoładowania. Eliminacja wycieków oleju w  jego obrębie sprawia, że można uniknąć rozbiegania silnika. Właściciel pojazdu powinien zatem monitorować jego stan, regularnie oddając auto na przeglądy do serwisu. A oprócz tego kontrolować występowanie wycieków i ubytków oleju oraz reagować w sytuacji, w której w samochodzie pojawiają się braki mocy. W razie potrzeby konieczna jest naprawa turbosprężarki lub jej wymiana na nową, bądź na regenerowaną przez jej producenta. Ta trzecia opcja jest zdecydowanie najlepsza.

Serwisowanie diesla jest niezwykle kluczowe. Sprawdź, o czym musisz pamiętać.