Strzały z wydechu – czy to awaria? Jak zareagować?

Spis treści

Słyszysz strzały z wydechu? Co musisz wiedzieć?

Strzały z rury wydechowej pojawiają się przede wszystkim wtedy, gdy silnik nie może w pełni spalić mieszanki paliwowo-powietrznej. Niespalone paliwo trafia wtedy do układu wydechowego, w którym spotyka się z tlenem oraz spalinami rozgrzanymi nawet do 700 stopni Celsjusza. Temperatura, tlen i paliwo – taka mieszanka musi oznaczać ponowne zainicjowanie spalania paliwa. I to spalanie oznacza właśnie strzał pojawiający się w układzie wydechowym. Zjawisko jest efektowne, szczególnie w samochodach sportowych.

Zapytasz pewnie o to, czy strzały z wydechu przy schodzeniu z obrotów stanowią normalne zjawisko dla silnika w Twoim aucie. Dla samej jednostki napędowej nie oznaczają one większego zagrożenia. Jednak w skrajnych przypadkach mogą się okazać niekorzystne dla wydechu. Warto wiedzieć o jeszcze jednym istotnym aspekcie. Zdarzają się takie sytuacje, gdzie strzały w wydechu nie są jedynie wynikiem pomysłu inżynierów. Czasami świadczą one o usterce. Dzieje się tak przede wszystkim w przypadku silników benzynowych zasilanych przy pomocy instalacji LPG. 

Strzały z wydechu – kompendium wiedzy

W poprzednich akapitach wyjaśniliśmy Ci zasadę, która decyduje o tym, kiedy powstają strzały z wydechu. W tym punkcie możemy zatem tylko dodać, że są one domeną przede wszystkim samochodów sportowych. 

Dowiedz się więcej: Zalety i wady oraz konsekwencje chiptuningu

Jeżeli jesteś właścicielem takiego właśnie pojazdu, z pewnością dają Ci one sporo frajdy w czasie jazdy. Podkreślają osiągi i dynamiczny charakter auta. Dziś producenci stosują rozwiązania wręcz potęgujące ten efekt. Podwaliny dla obecnie stosowanych systemów stworzył motosport. A w nim stosowane były przede wszystkim dwa rozwiązania.

Wydech przelotowy i system anti–lag

Pierwszym z rozwiązań stosowanych w motosporcie jest tzw. przelot. Bazuje on na stworzeniu systemu maksymalnie przyspieszającego odprowadzanie spalin. Może to polegać na modyfikowaniu wydechu lub np. usunięciu z niego katalizatora. 

Drugim ze sposobów potęgujących strzały z wydechu przy schodzeniu z obrotów jest system anti–lag. Polega on na celowym zwiększeniu dawki paliwa dostarczanego do cylindra. Całość nie spala się w silniku i dopala dopiero w wydechu. Dzięki temu powstają pożądane strzały. Warto jednak wspomnieć, że mają one o wiele większe zastosowanie niż ekscytujące efekty dźwiękowe i wizualne.

Poprzez system anti–lag tworzona jest w silniku dodatkowa porcja spalin (a właściwie to potęgowane ich ciśnienie). Do samego wybuchu dochodzi już w kolektorze wydechowym lub w obudowie turbosprężarki. To pozwala podtrzymać pracę turbodoładowania i minimalizować efekt turbodziury. W skrócie – silnik mający turbosprężarkę może dużo szybciej reagować w sytuacji, w której najpierw odpuszczasz gaz, a chwilę później głęboko go wciśniesz i będziesz chciał skorzystać z osiągów silnika. Taki scenariusz pojawia się np. w czasie wyprzedzania.

Jak to wygląda w silniku Diesla?

Może Ci się wydawać, że wystrzały dotyczą wyłącznie silników benzynowych. To jednak nie jest prawda. Pojawiają się też w jednostkach wysokoprężnych. Oczywiście nie jest to łatwe do osiągnięcia. Główną trudność stanowi tu specyfika zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej. Olej napędowy do zapalenia się potrzebuje nie tylko temperatury i tlenu, ale także ciśnienia. Inżynierom udało się to jednak obejść. To świetna informacja nie tylko dla fanów sportowych możliwości. Bo strzały z wydechu w silniku wysokoprężnym odgrywają ściśle określoną rolę.

W przypadku jednostek turbodoładowanych rola ta odnosi się, ponownie, do zastosowania systemu anti–lag. Strzały z wydechu w dieslu mają poprawiać osiągi tych jednostek i minimalizować efekt turbodziury. Pojawiają się zatem przede wszystkim po odpuszczeniu pedału gazu. Silnik podaje wtedy do komory spalania zwiększoną porcję paliwa podtrzymującą pracę turbosprężarki.

Strzały z rury wydechowej, czyli moda na sport

Dziś producenci motoryzacyjni stosują oczywiście więcej systemów potęgujących strzały z wydechu w dieslu czy benzyniaku. Wśród stosowanych rozwiązań wspomnieć można m.in.  o opóźnieniu zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej. Iskra jest inicjowana w cylindrze w czasie suwu opuszczania tłoka. W ten sposób część paliwa musi zostać dopalona w wydechu. To powoduje efektowne wystrzały, czasami prowadzi do pojawienia się nawet niewielkiego płomienia za końcówką układu wydechowego.

Kolejne rozwiązanie prowokujące strzały z wydechu to launch control. Kierowca wciska gaz do dechy przed startem, ale silnik po ruszeniu z miejsca ogranicza obroty do takich, przy których auto będzie miało możliwość zachowania pełnej trakcji. To sprawia, że do układu wydechowego trafia nadmiarowa porcja paliwa. I tu ponownie dochodzi do spotkania benzyny z tlenem i wysoką temperaturą.

Fani sportowych samochodów niezwykle chętnie patrzą na strzały z wydechu przy schodzeniu z obrotów. Jak zrobić, aby pojawiały się zawsze lub prawie zawsze? Odpowiedzią są tak naprawdę dwa powyższe akapity. Wystarczy, że masz w samochodzie mocny silnik, a następnie wgrasz mu nowy program sterujący. Programowe prowokowanie wystrzałów to najłatwiejsze wyjście. Ewentualnie możesz pójść drogą samochodów sportowych i zmodyfikować układ wydechowy. Niemniej jednak – pamiętaj o tym, że np. usuwanie katalizatora jest nielegalne.

Polecamy artykuł: Filtr cząstek stałych DPF – zmora większości współczesnych diesli

Zdarza się, że fani mocno zmodyfikowanych samochodów wręcz tworzą system, który generuje strzały z rury wydechowej. Uzyskuje się to poprzez montaż dodatkowej świecy zapłonowej w końcowej części, układu wydechowego oraz doprowadzeniu do tego punktu LPG. W takim przypadku wystrzały są nie tylko głośne, ale także widowiskowe. Będzie im towarzyszyć bowiem spory płomień. Nie wynika on jednak z zapłonu niespalonej mieszanki – to po prostu efekt palenia się propan-butanu.

Strzały z wydechu przy schodzeniu z obrotów. Jak zrobić ten efekt?

Jak już pisaliśmy, wiele frajdy dają strzały z wydechu przy schodzeniu z obrotów. Jak zrobić, aby Twój samochód sportowy wydawał z siebie takie dźwięki możliwie najczęściej? Tu ponownie musimy odwołać się do samej typologii zjawiska. Strzał pojawia się wtedy, gdy część mieszanki nie zostanie spalona w silniku, Twój samochód sportowy z pewnością zacznie strzelać z wydechu wtedy, gdy:

• przy dynamicznej jeździe nawet na chwilę odpuścisz pedał gazu,
• zwiększysz obciążenie silnika i będziesz zmieniać biegi – wówczas wystrzał powinien pojawić się przy każdym wrzuceniu biegu wyższego lub redukcji.

Strzały z wydechu a LPG. Gaz potęguje zjawisko?

Bywa, że strzały z wydechu nie są zjawiskiem pożądanym. Czasami stanowią one objaw usterki. Tak dzieje się w przypadku silników benzynowych sparowanych z instalacją LPG. Strzały pojawiają się głównie przy ruszaniu, podczas jazdy na niskich obrotach, ewentualnie po głębokim wciśnięciu gazu na niskich obrotach. Na ogół oznaczają jedno – najprawdopodobniej problem stanowi zły stan przewodów i świec zapłonowych. Warto jednak podkreślić, że wymiana tych elementów nie jest bardzo kosztowna. W prostym silniku benzynowym cena nie powinna wynosić więcej niż 200 zł.

Poza tym bywa, że strzały z rury wydechowej, w przypadku eksploatacji auta z LPG, powodują dodatkowe powietrze zaciągane przez układ dolotowy. Dlatego powinieneś sprawdzić w swoim aucie szczelność obudowy filtra, przewodów czy kolektora dolotowego. Podczas stawiania diagnozy warto skontrolować też sposób działania czujnika położenia przepustnicy.

Strzały z wydechu a katalizator

Strzały z wydechu przy schodzeniu z obrotów w żadnym z powyższych przypadków nie są groźne dla samego silnika. Pojawiają się bowiem poza komorą spalania. To jednak nie oznacza, że objaw ten nie stanowi żadnego zagrożenia. Jeżeli do wydechu trafi zbyt duża ilość niedopalonego paliwa, jego eksplozja i powstałe w ten sposób ciśnienie mogą uszkodzić rury w wydechu lub w skrajnym przypadku – katalizator. O ile odcinki wydechu da się wymienić już za około 200 zł, o tyle zakup nowego katalizatora oznacza już wydatek wynoszący od 700 zł do nawet ponad 2 tys. zł.

Wypowiedź eksperta

O dopowiedzenie kilku słów do tematu poprosiliśmy naszego eksperta. Oto co powiedział na temat strzałów z wydechu:

Sportowe wrażenia z jazdy to nie tylko prędkość czy prowadzenie. To też akustyka. I trzeba przyznać, że strzały z wydechu przy schodzeniu z obrotów są jednym z bardziej efektownych sposobów zaakcentowania możliwości Twojego auta. I choć słowo „strzał” brzmi groźnie, samo zjawisko tak właściwie groźne nie jest. Polega w dużej mierze na dopaleniu niespalonego w cylindrze paliwa w wydechu. Czy to może uszkodzić silnik? Nie, silnika w żadnym razie nie. I ma to proste wytłumaczenie. Do wystrzału nie dochodzi we wnętrzu silnika, a w układzie wydechowym.

Pewnie zapytasz, czy strzał może doprowadzić do naruszenia konstrukcji katalizatora? W tym przypadku odpowiedź musi być twierdząca. Tyle że taki scenariusz nie jest szczególnie popularny. Po pierwsze dlatego, że do wydechu trafiają małe porcje paliwa, zatem wybuchy również nie są duże. Po drugie, należy wspomnieć, że układ wydechowy wykazuje odporność na duże obciążenia, a w tym wysokie ciśnienie czy temperaturę. Po trzecie, aby katalizator został uszkodzony w czasie takiego wystrzału, najpierw musi być mocno używany i nadgryziony zębem czasu. Problem dotyczy zatem głównie aut wiekowych.

Sportowy charakter, sportowym charakterem. Jednak nie tylko ten aspekt ma tu kluczowe znaczenie. I dobry przykład stanowią tu strzały z wydechu w dieslu. W przypadku silnika wysokoprężnego mają za zadanie podtrzymywać pracę turbosprężarki. Wystrzał generuje ciśnienie wtłaczane do sekcji tłoczącej. Dzięki temu, po chwilowym odpuszczeniu pedału gazu, zmniejszane jest działania efektu turbodziury. W efekcie silnik w Twoim samochodzie dużo dynamiczniej będzie reagował na głębokie wciśnięcie pedału gazu przy niższych obrotach.

Tak naprawdę jedynym czarnym scenariuszem dla Ciebie będzie sytuacja, gdy strzały z rury wydechowej pojawią się w samochodzie zasilanym LPG. Wówczas mamy do czynienia z symptomami usterki. Całe szczęście, na ogół zjawisko takie powoduje jedynie uszkodzenie przewodów zapłonowych lub świec. Jeżeli problem nie ukrywa się tu, winne może być „lewe” powietrze zaciągane do silnika lub zła regulacja instalacji LPG. Naprawa nie jest zatem droga, nie wymaga specjalistycznego sprzętu i dla żadnego mechanika nie powinna się okazać skomplikowana w wykonaniu.

Znajdź warsztaty wykonujące usługę wymiany przewodów zapłonowych w swojej okolicy:

Strzały z wydechu, czyli sportowa przyjemność z umiarem

Nic tak mocno nie podkreśli sportowego charakteru Twojego samochodu, jak strzały z wydechu przy schodzeniu z obrotów. To zjawisko na ogół okazuje się niegroźne – zarówno dla samego silnika, jak i dla układu wydechowego. Ten jest po prostu przyzwyczajony do pracy pod naprawdę wysokim obciążeniem. 

Oczywiście możesz też starać się podkreślić sportowy charakter swojego auta, potęgując te strzały. Zresztą często zabiegi w tym kierunku wykonują sami producenci. Już na etapie projektowania jednostki napędowej.