1. Strona główna
  2. Poradniki motoryzacyjne
  3. Eksploatacja
  4. Świece zapłonowe – jak często wymieniać świece i wszystko co jeszcze powinieneś o nich wiedzieć
Eksploatacja

Świece zapłonowe – jak często wymieniać świece i wszystko co jeszcze powinieneś o nich wiedzieć

Świece zapłonowe należą do podstawowych elementów układu zapłonowego. Od ich sprawności uzależnione jest działanie silnika, a ich trwałość wynosi kilkadziesiąt tysięcy kilometrów. Niestety problemy mogą pojawić się znacznie wcześniej, zwłaszcza w mocno wyeksploatowanych silnikach. Jakie objawy dają zużyte świece zapłonowe? Czym różni się świeca irydowa od klasycznej? Na co może wskazywać zalana świeca zapłonowa? Odpowiadamy na często zadawane pytania dotyczące świec zapłonowych.
Motointegrator.com
01/08/2023
Świece zapłonowe – jak często wymieniać świece i wszystko co jeszcze powinieneś o nich wiedzieć

Czym są świece zapłonowe i za co odpowiadają?

Mimo niewielkich rozmiarów i niskiej ceny świece zapłonowe pełnią w układzie zapłonowym kluczową rolę. To one generują iskrę niezbędną do zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej w silnikach benzynowych. W ciągu zaledwie minuty, zamontowana w głowicy czterocylindrowego silnika świeca zapłonowa wytwarza łuk elektryczny od 200 do 1500 razy. Dodatkowo musi pracować w wyjątkowo trudnych warunkach i znieść temperaturę bliską 1000 stopni Celsjusza oraz ciśnienie 100 barów. Właśnie takie warunki występują w komorze spalania.

Z tego względu elektrody świec zapłonowych wykonuje się z bardzo wytrzymałych stopów metali, w tym metali szlachetnych. Oprócz stopu niklowego stosuje się także stopy platynowe oraz irydowe. Charakteryzują się one bardzo wysoką twardością. Dzięki doskonałemu przewodnictwu elektrycznemu (zdolnemu transferować prąd o napięciu 40 tys. V) elektrody dobrej jakości świec zapłonowych mogą być odpowiednio cieńsze. 

Otoczony izolatorem ceramicznym rdzeń świecy doprowadza prąd z cewek zapłonowych do elektrod – środkowej i bocznej (masowej) – gdzie następuje przeskok iskry. Dostępne są również świece zapłonowe z kilkoma elektrodami bocznymi, ułatwiające zapłon mieszanki.

Mimo dużej wytrzymałości świece zapłonowe podlegają okresowej wymianie. Zaniedbania prowadzą najczęściej do problemów z działaniem silnika, które nasilają się wraz ze zużyciem świec zapłonowych. Wyeksploatowane świece przyczyniają się także do zwiększenia szkodliwych emisji spalin. Mogą odpowiadać za zanieczyszczenie filtra DPF, katalizatora, a także siebie samych.

Ważną cechą świec zapłonowych stanowi zdolność do samooczyszczania, która zapobiega mostkowaniu elektrod. Jest to możliwe dzięki wysokiej temperaturze, jaką znosi zaizolowana świeca zapłonowa. Jednocześnie jednak temperatura metalowych elementów nie może być zbyt wysoka. Rozżarzone elektrody mogłoby doprowadzić do samozapłonu paliwa bez udziału iskry. Z tego względu określa się minimalną oraz maksymalną temperaturę pracy świec zapłonowych, która mieści się w zakresie od ok. 400 do 900 st. C.

banner-slide-0
banner-slide-1
banner-slide-2

Po czym poznać zużyte świece zapłonowe?

Problemy wynikające z nieprawidłowego działania świec zapłonowych niemal zawsze wpływają na działanie silnika. Typowe objawy zużycia świec zapłonowych to utrudnione odpalanie silnika, spadek mocy, większe zużycie paliwa oraz przerywanie silnika podczas jazdy. 

Wypadanie zapłonu może pojawić się w konkretnych warunkach, np. na zimnym silniku, podczas gwałtownego przyspieszania lub po przełączeniu zasilania na gaz. Zazwyczaj towarzyszy temu zauważalny wzrost spalania. Nie zawsze jednak wskazuje to na zużyte świece zapłonowe. Objawy te mogą oznaczać np. awarię przewodów wysokiego napięcia lub cewek zapłonowych.

Jaki jest prawidłowy kolor świec zapłonowych?

Kolor świec zapłonowych mówi wiele zarówno o stanie ich samych, jak i kondycji silnika. Podejrzewasz, że powodem problemów z silnikiem są zużyte świece zapłonowe? Objawy warto potwierdzić, wykręcając je z głowicy. Prawidłowo eksploatowana świeca zapłonowa ma kolor kawy z mlekiem, a ewentualny nalot jest bardzo delikatny. Czarny, matowy osad wskazuje na zbyt bogatą mieszankę paliwowo-powietrzną.


Świece zapłonowe

Zobacz również: Auto nie pali na jeden cylinder – objawy, przyczyny, skutki

Przyczyną takiego stanu rzeczy bywa uszkodzenie przepływomierza, sondy lambda, filtra powietrza lub innego elementu odpowiedzialnego za skład mieszanki. Zalana świeca zapłonowa może mieć problem z wygenerowaniem iskry.

Tłusty, oleisty osad na elektrodach to bardzo niepokojący objaw. Nalot ten oznacza, że do komory silnika przedostaje się zbyt duża ilość oleju silnikowego. Przyczyną nieprawidłowości mogą być m.in. zużyte pierścienie olejowe lub nieszczelne uszczelniacze zaworowe. Jeśli jednak olej silnikowy zalewa świecę od góry, powodem jest najprawdopodobniej uszkodzona uszczelka pokrywy zaworów.

O czym świadczy zbyt jasny kolor świec? Biała lub jasnoszara barwa w połączeniu z wyraźnym wypaleniem ceramicznego izolatora to skutek zbyt ubogiej mieszanki. Zbyt duża zawartość tlenu w stosunku do paliwa nie generuje nalotu, ale zwiększa temperaturę spalania. Może to doprowadzić do uszkodzenia świec, przepalenia tłoków oraz wypalenia gniazd zaworowych.

Dlaczego świece zapłonowe zużywają się szybciej w silnikach z LPG?

Prawidłowo dobrana i zestrojona instalacja gazowa nie wpływa na zużycie samego silnika, ale przyspiesza zużycie świec zapłonowych oraz przewodów. Wynika to z charakterystyki spalania LPG. Autogaz to paliwo o wysokiej liczbie oktanowej i dużej oporności. Zapłon mieszanki paliwowej jest trudniejszy niż w przypadku benzyny. Dodatkowo gaz to tzw. paliwo suche, a spalanie przebiega w nieco wyższej temperaturze. tego względu zaleca się skrócenie interwału wymian o połowę oraz wybierając świec zapłonowe lepszej jakości, np. świec irydowych lub platynowych. Nie warto czekać aż się zużyją i dadzą o sobie znać, znacznie bezpieczniej wymienić świece zawczasu.

Jaki jest moment dokręcania świec zapłonowych?

Aby świece zapłonowe mogły działać poprawnie, muszą być dokręcone z odpowiednim momentem. Poszczególne rodzaje świec różnią się średnicą i gęstością gwintu. Moment dokręcania świec nie jest identyczny dla wszystkich typów.

Zbyt słabo dokręcone świece nie osadzą się prawidłowo w cylindrach, co spowoduje, że nie będą mogły transferować ciepła do głowicy silnika i będą się stale przegrzewać. Zbyt mocno dokręcone świece mogą natomiast ulegać zbyt wysokiemu naprężeniu. W skrajnych przypadkach dochodzi do uszkodzenia gwintu lub izolatora. Uszkodzona świeca zapłonowa może doprowadzić do poważniejszych zniszczeń silnika, dlatego należy przestrzegać zaleceń producentów.

Świece zapłonowe montowane w stożkowych gniazdach mogą mieć odrobinę mniejszy moment dokręcania. Z tego powodu warto przed montażem sprawdzić instrukcję. Znajdziesz tam także informację, jak określić prawidłowy moment dokręcenia bez użycia klucza dynamometrycznego. Zazwyczaj wymaga to wyczucia, w którym momencie dociska się uszczelka świecy. Dlatego wymianę świec najlepiej zlecić fachowemu warsztatowi, który znajdziesz na Motointegrator.com

Czy warto kupić zamienniki świec zapłonowych?

Choć producenci samochodów zachęcają do zakupu oryginalnych części, nic nie stoi na przeszkodzie, by skorzystać z zamienników. Muszą być one kompatybilne z danym modelem samochodu. W wielu przypadkach pozwala to na wybór świec o lepszych parametrach oraz dłuższej żywotności, np. platynowych lub irydowych.

Ważne jednak, aby kupować świece wyłącznie w renomowanych hurtowniach i serwisach internetowych takich jak Inter Cars. W innym przypadku dość łatwo można natknąć się na podróbki. Zaletą zakupu świec w sklepie motoryzacyjnym on-line jest też dostęp do wyszukiwarki, która pozwoli Ci szybko odnaleźć części zamienne kompatybilne z Twoim samochodem.

Co przyspiesza zużycie świec zapłonowych?

Jak często trzeba wymieniać świece? Nawet najtańsze świece zapłonowe powinny wytrzymać minimum 30 tys. km eksploatacji, a nawet i większy przebieg. Czasem jednak świece odmawiają posłuszeństwa znacznie szybciej, już po kilku tysiącach kilometrów. Powodem usterki może być oczywiście wybór niewłaściwego rodzaju świec. W wielu przypadkach jednak jest to sygnał świadczący innych nieprawidłowościach. Niska cena również wpływa oczywiście na ich słabszą jakość, tańsze świece trzeba często wymieniać.

Powodem gromadzenia się osadu na świecy może być np. nadmierny pobór oleju silnikowego, świadczący o rozszczelnieniu silnika. Podobne zagrożenie istnieje w przypadku jazdy zbyt bogatej mieszance paliwowo-powietrznej lub paliwie kiepskiej jakości. Do przyspieszonego zużycia świec zapłonowych dojdzie też w przypadku, gdy zostanie ona wypalona. Dochodzi do tego w momencie jazdy na ubogiej mieszance lub podczas nieprawidłowego dokręcenia świec. 

Wymiana świec zapłonowych - jakie wybrać świece?

Świece zapłonowe na pierwszy rzut oka wyglądają podobnie. W rzeczywistości różnią się wieloma parametrami. Podczas zakupu trzeba przeanalizować nie tylko średnicę i długość gwintu, ale także rodzaj budowy, wartość cieplną, typ styku z gniazdem w głowicy, odległość i liczbę elektrod masowych oraz specjalne cechy konstrukcyjne świecy.

Oczywiście nie zawsze dane te muszą być identyczne z oryginalnymi elementami. Czasem lepiej jest zastosować świece o nieco innych właściwościach, ale podstawowa kompatybilność musi być zachowana. Aby właściwe dobrać świece zapłonowe niezbędna będzie internetowa wyszukiwarki części, która ułatwi dobór świec po numerze VIN. Najlepiej zlecić montaż świec mechanikowi, który pomoże je dobrać. Nie warto ich wymieniać samodzielnie, w przypadku zapieczenia można uszkodzić gwinty a nawet głowicę. 

Świece zapłonowe do silnika benzynowego

Wybór świec zapłonowych - czym różni się świeca irydowa od zwykłej?

Świeca zapłonowa irydowa lub platynowa różni się od niklowej nie tylko materiałem wykonania, ale i budową. Zacznijmy jednak od właściwości powyższych materiałów. Świece irydowe i platynowe wyróżniają się przede wszystkim większą odpornością na wysoką temperaturę, kwasy oraz uszkodzenia mechaniczne. Stop irydowy topi się dopiero w temperaturze 2450 st. C, zatem może znieść nawet najtrudniejsze warunki.

Przekłada się to nawet czterokrotnie dłuższą żywotność świec zapłonowych. Ze względu na wysoką trwałość świec irydowych i platynowych producenci stosują w nich dużo cieńsze elektrody. Pozwala to obniżyć napięcie zapłonu i poprawić skuteczność zapalania mieszanki. Efektem jest również płynniejsza praca silnika i lepsze rozwijanie mocy.

Co ile wymieniać świece zapłonowe?

Jak często je wymieniać? Interwał wymiany standardowych świec zapłonowych określa się nawet na ok. 30 tysięcy kilometrów. Jak widać, trzeba je dość często wymieniać. Jednak naszym zdaniem, w przypadku irydowych, należy je wymieniać po przejechaniu 50 tysięcy kilometrów. Na rynku są dostępne jeszcze droższe świece, platynowe wytrzymają - z kolei - aż 100 tysięcy kilometrów. To ostatnie świece są długowieczne, ale i tak należy je wymieniać. Przy każdym montażu świec, należy wymienić cały komplet. Zostawienie choćby jednej ze świec ze starego kompletu, zwykle kończy się problemami, które trudno zdiagnozować. Szczególnie w przypadku, gdy jest ona uszkodzona.

Świece muszą być też wymienione po zakupie auta używanego. Pozwoli to skutecznie wyeliminować wiele problemów z jednostką napędową, a w przypadku ewentualnej awarii, taka czynność serwisowa ułatwi diagnostykę silnika. Niektórzy użytkownicy decydują się też na cykliczne kontrolowanie stanu świec. Świece zapłonowe są do wymiany, gdy wyraźnie widać ich zużycie. To w teorii sposób na zaoszczędzenie na regularnej wymianie. W praktyce zwykle oznacza nierówną pracę silnika, szarpanie lub kłopoty z odpaleniem. W przypadku korzystania z instalacji LPG, interwały te należy skrócić i to niezależnie od tego o jakich rodzajach świec zapłonowych mówimy. Gaz podczas spalania przyspiesza zużycie nawet świec platynowych, tych najdroższy.

Objawy nieprawidłowego działania świec mogą pojawić się już wcześniej, zwłaszcza w wyeksploatowanych silnikach. Znacznie większą trwałość mają natomiast inne typy świec, takie jak: świece irydowe oraz platynowe – te drugie uznawane są za najtrwalsze. Dodatkowo są bardziej odporne na erozję iskrową, więc ryzyko uszkodzenia elektrod jest mniejsze. Właśnie dlatego częstotliwość wymiany świec tego typu jest mniejsza. Ponadto, w przypadku świec standardowych ilość elektrod jest mniejsza, a to też przekłada się na krótszą żywotność.

Znajdź warsztaty wykonujące usługę wymiany świec zapłonowych/żarowych w swojej okolicy:

Jak wyjąć świecę zapłonową z gniazda?

W czterocylindrowych silnikach benzynowych zamontowanych poprzecznie dostęp do świec jest zazwyczaj bardzo prosty. Wystarczy zdjąć plastikową osłonę silnika, by dostać się do gniazd. Nieco trudniej może być w silnikach montowanych wzdłużnie. Świece zapłonowe znajdują się, co prawda, w tym samym miejscu, jednak jest ich więcej a do umiejscowionej pod podszybiem części jednostki napędowej znacznie trudniej się dostać. W przypadku silników umieszczonych centralnie oraz za tylną osią, dostęp do świec zapłonowych jest jeszcze bardziej utrudniony i może wymagać nawet wyjęcia jednostki napędowej z auta.

Aby odkręcić świecę zapłonową, wyjmij przewód zapłonowy lub cewkę z gniazda. Do odkręcania użyj specjalnego klucza do świec w rozmiarze 16 mm lub 21 mm. Dostępne są również specjalne nasadki, które można zamontować na zwykłą grzechotkę z przedłużką. Najlepiej, jednak gdy klucz wyposażony został w dodatkowy przegub. W niektórych silnikach świeca nie jest zamontowana idealnie w osi gniazda.

Niemałym problemem bywa wyjęcie odkręconej świecy z gniazda. Profesjonalne klucze do świec wyposażone są w uszczelkę lub magnes. Dzięki temu podciągnięcie świecy do góry nie stanowi problemu. Jeśli jednak wyjęcie świecy w ten sposób nie jest możliwie i pozostaje ona na dnie gniazda, użyj końcówki przewodu zapłonowego lub cewki. Wystarczy delikatnie nabić świecę i powoli wyjąć ją z głowicy. Ten niezawodny sposób sprawdzi się również podczas umieszczania nowych świec na miejscu.

Samodzielna wymiana świec zapłonowych w teorii nie należy do skomplikowanych i nie wymaga specjalistycznych narzędzi. Dobrej jakości nasadkę do świec kupisz za ok. 20-30 zł. Jeśli jednak obawiasz się uszkodzenia głowicy silnika lub świeca jest mocno zapieczona, warto skorzystać z usług warsztatu samochodowego

Rekomendowane przez Motointegrator.com

Zobacz wszystkie poradniki

Masz problem z samochodem? Zarezerwuj wizytę w najbliższym warsztacie

Zobacz wszystkie warsztaty