1. Strona główna
  2. Poradniki motoryzacyjne
  3. Technika
  4. Zimą tracisz przyczepność na drodze? Sprawdź działanie systemu ASR
Technika

Zimą tracisz przyczepność na drodze? Sprawdź działanie systemu ASR

W poślizg można wpaść podczas ruszania z miejsca i przyspieszania na pokrytej lodem nawierzchni, a także podczas wjazdu lub zjazdu ze wzniesienia. W takich sytuacjach bezpieczeństwo zwiększa system kontroli trakcji ASR. Jeśli auto posiada ASR na wyposażeniu, a pomimo tego wpada w poślizg, warto sprawdzić, czy system działa poprawnie. Co to jest ASR? Jak zdiagnozować usterkę systemu ASR? Gdzie skontrolować i naprawić układ ASR? Wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.

Motointegrator.com
05/02/2018
Zimą tracisz przyczepność na drodze? Sprawdź działanie systemu ASR


Poślizg to jeden z największych wrogów kierowcy. Najgroźniejszy jest w czasie zimy, ale do poślizgu może dojść również w czasie pozostałych pór roku, na nawierzchni pokrytej wodą. Współczesne auta są wyposażane w systemy, które wspierają kierowcę i pozwalają uniknąć wpadnięcia w poślizg. Ma to oczywiście wpływ na końcową cenę samochodów (znacznie wyższą), stopień skomplikowania ich budowy i naprawy, która wymaga specjalistycznych urządzeń oraz wyszkolonych fachowców.

Z drugiej strony jednak zastosowanie układów znacznie zmniejsza ryzyko wypadku, a co za tym idzie, odniesienia ran lub poniesienia śmierci. Warto pamiętać o tym, że każdy system bezpieczeństwa ma za zadanie jedynie wspierać myślącego i ostrożnego kierowcę. Żaden nie uratuje kogoś, kto jeździ bez poszanowania przepisów i zasad bezpieczeństwa, a także nie dba o stan techniczny samochodu czy ogumienia.


Obecnie standardem w wyposażeniu aut są systemy:

  • ABS - zapobiegający blokowaniu się kół w trakcie hamowania
  • ESP – zapobiegający wpadnięciu w poślizg podsterowny i nadsterowny (głównie podczas pokonywania zakrętów i łuków drogi)
  • ASR – chroniący przed wpadnięciem w poślizg podczas ruszania, przyspieszania oraz pokonywania wzniesień i zjeżdżania z nich. Czasem także przy dodawaniu gazu podczas pokonywania zakrętu.


System ASR – co to jest? Jak jest zbudowany? Jak działa w praktyce? 


ASR (Acceleration Slip Regulation) określa się często mianem systemu przeciwpoślizgowego, jednakże to samo określenie jest też stosowane wobec układu ESP. Popularniejsze to układ kontroli trakcji.

Na początek wyjaśnijmy kwestię nazwy.  System ASR jest produkowany przez kilka firm, dostarczających swoje produkty dla wielu koncernów motoryzacyjnych. Stąd też stosowanie różnych nazw:

  • ASR – stosowana jest przez firmy niemieckie oraz Fiata
  • TCS – stosowana w samochodach Ford, Mazda, SAAB i Chevrolet
  • DSC – w samochodach BMW
  • TRC – w samochodach Toyota i Lexus
  • VSA – Honda
  • TC – w wielu innych markach

System ASR, tak samo jak ESP, powstał na bazie systemu ABS, który stał się prekursorem do opracowania szeregu zaawansowanych systemów bezpieczeństwa.

Jaka jest różnica pomiędzy systemem ABS a systemem ASR? Systemy uzupełniają się. ABS zapobiega wpadnięciu w poślizg podczas hamowania, a ASR odwrotnie, podczas przyspieszania.

banner-slide-0
banner-slide-1
banner-slide-2


Jak zbudowany jest układ ASR?

Posiada on swój własny sterownik (komputer) i dodatkowy zespół hydrauliczny. ASR korzysta ze wskazań czujników prędkości obrotowej koła (zamontowanych na każdym z kół), wykorzystywanych również przez system ABS. W bardzo niskich temperaturach uruchamia się dodatkowo pompa wstępna. Jej zadaniem jest wyeliminowanie opóźnienia, które może być spowodowane na skutek zwiększenia lepkości płynu hamulcowego.

Układ ASR może mieć wspólny sterownik z systemem ABS. Tak samo wspólny może być modulator (zespół hydrauliczny), odpowiednio sterujący ciśnieniem płynu hamulcowego. Z tego samego modulatora korzysta też ESP (jeśli jest na wyposażeniu auta).

Sterownik systemu ASR połączony jest przewodami elektrycznymi z czterema czujnikami prędkości obrotowej (na każdym kole). W bardziej rozbudowanych układach jest też połączony ze sterownikiem, który kontroluje pracę przepustnicy (w silnikach benzynowych) albo układu wtryskowego (w silnikach wysokoprężnych) oraz z czujnikiem położenia pedału gazu.

Z kolei modulator połączony jest przewodami elektrycznymi z czujnikiem na pedale hamulca oraz przewodami hydraulicznymi ze wszystkimi zaciskami hamulcowymi. Modulator zbudowany jest z pompy przetłaczającej, tłumików pulsacji, akumulatorów ciśnienia, zaworów zwrotnych i elektromagnetycznych.

W pojazdach mających na wyposażeniu układ ESP, to on pełni rolę nadrzędną, integrując działanie układów ABS i ASR. System ESP dysponuje całym szeregiem wyspecjalizowanych czujników, dzięki czemu ma większe możliwości wykrycia nieprawidłowości.


Jak działa układ ASR w praktyce?


W przypadku wykrycia poślizgu przez czujniki prędkości obrotowej, informacje przesyłane są do urządzenia sterującego. Ono na podstawie aktualnych wskazań czujników (wszystko dzieje się w czasie milisekund), realizuje zapisane w oprogramowaniu działania:

  • Przyhamowuje jedno z kół, które znalazło się na śliskiej nawierzchni. Przyhamowanie ma miejsce przy pomocy zaworów systemu ABS lub dodatkowo własnych ASR.
  • Przyhamowuje dwa lub więcej kół, jeśli zaczęły się ślizgać. Przyhamowanie jest realizowanie za pomocą zaworów systemu ABS lub dodatkowo własnych ASR.
  • Zmniejsza moment obrotowy, kierowany na koła, jeśli przekracza on wartość maksymalną, powodującą, że koła tracą przyczepność. Często dzieje się tak, gdy kierowca rusza na oblodzonej drodze i dodaje bardzo mocno gazu, a koła kręcą się w miejscu. Bez względu na siłę nacisku na hamulec, system samodzielnie ustala, jaki moment obrotowy może być skierowany do kół napędzanych. Urządzenie sterujące pracą silnika traktuje sygnał z systemu ASR jako priorytetowy, ważniejszy niż naciskanie pedału gazu przez kierowcę. Zmniejszenie momentu obrotowego następuje najczęściej poprzez sterowanie stopniem otwarcia przepustnicy w samochodach z silnikami benzynowymi lub zmniejszaniem dawki paliwa poprzez listwę wtryskową Common Rail w samochodach z silnikami wysokoprężnymi.

Wszystko zależy od wersji systemu ASR a także od producenta. W niektórych autach ASR działa tylko i wyłącznie, przyhamowując koła. W innych także sterując pracą silnika. Korzystając z systemu ARS warto także pamiętać, że ma on swoje ograniczenia. Jednym z nich jest to, że działa przy prędkości maksymalnej do 40 km/h. Poza tym - system nic nie pomoże, jeśli samochód porusza się na łysych oponach, w których bieżnik ma bardzo małą wysokość.


Czy system kontroli trakcji ASR można wyłączyć? Kiedy powinno się to zrobić? 


System kontroli trakcji ASR można wyłączyć, służy do tego dedykowany przycisk, umieszczany najczęściej w środkowym kokpicie. Zazwyczaj służy on do aktywowania i deaktywowania równocześnie systemów ASR i ESP (obydwa działają w oparciu o system ABS, którego nie można wyłączyć).

System ASR najczęściej wyłącza się w samochodach sportowych typu coupe, przed udziałem w zawodach sportowych.

Czy typowy użytkownik samochodu osobowego powinien wyłączać system ASR? Tylko w określonych i zazwyczaj, rzadko spotykanych sytuacjach. Pierwsza z nich to jazda po sypkiej nawierzchni, takiej jak piasek (ale już nie szuter). Druga sytuacja to zakopanie samochodu w błocie, w śniegu albo konieczność przejazdu przez zaspę śnieżną.

Oczywiście, ASR wyłączać nie trzeba. Można zwiększyć dzielność opon, montując na nich łańcuchy śniegowe albo ich zamienniki, jak nakładki z tworzywa lub skarpety tekstylne.


Awaria systemu ASR – po czym ją rozpoznać? Jak ją usunąć? 


Jak każdy system, znajdujący się na wyposażeniu samochodu, także i system kontroli trakcji ASR może ulec uszkodzeniu lub awarii. Awaria systemu ASR sygnalizowana jest zapaleniem się kontrolki ostrzegawczej na desce rozdzielczej. 

Awaria systemu ASR

Kontrolka ostrzegająca o awarii systemu ASR może mieć różne postacie, zależne od typu systemu i typu auta. Może to być skrót nazwy systemu z napisem OFF, może to być symbol samochodu na tle drogi, w żółtym trójkącie.


Co zrobić w przypadku awarii systemu ASR?


Należy jak najszybciej odwiedzić wyspecjalizowany warsztat. Nie pierwszy lepszy, gdyż potrzebny jest odpowiedni sprzęt do diagnostyki. Listę warsztatów, zajmujących się naprawą ASR oraz ich wygodną wyszukiwarkę na terenie całej Polski zamieszczamy na końcu artykułu.


Dlaczego nie można ignorować awarii systemu ASR?


Co oczywiste, awaria tego systemu znacząco zmniejsza bezpieczeństwo jazdy. Nie tylko zimą, gdy droga może być pokryta lodem, ale też w czasie deszczu i po nim, kiedy to doszło do silnych opadów i na drodze są głębokie kałuże.

Poza tym może ona oznaczać, że poza systemem ASR przestał działać również system ABS, a więc cała podstawa bezpieczeństwa każdego współczesnego auta.  Jeśli nie działa ABS, nie działa też ESP. Kierowca zdany jest tylko na swoje umiejętności.

Jak wygląda diagnostyka i naprawa układu ASR? Samochód trzeba podłączyć do komputera diagnostycznego i sprawdzić, czy w pamięci nie ma zapisanych błędów. Ich odkodowanie powinno pomóc w znalezieniu przyczyny uszkodzenia. Nie zawsze trzeba dokonywać wymian elementów. Czasami powodem awarii może być uszkodzenie połączeń.


Co najczęściej powoduje awarie systemu ASR? 

  • Czujniki prędkości obrotowej koła, czyli podstawowe źródło informacji systemu ABS.

Stosuje się czujniki pasywne i aktywne, wykorzystujące pole magnetyczne lub zjawisko Halla (jak czujnik położenia wału korbowego). Uszkodzonych czujników się nie naprawia, tylko wymienia na nowe. Ale nie zawsze jest to konieczne. Przyczyną awarii czujnika może być jego zabrudzenie, albo uszkodzenie przewodu elektrycznego, który jest do niego doprowadzony.  Czujnik można wyczyścić, a przewód – naprawić.  System może też poinformować o awarii ABS/ASR wtedy, gdy w kole jest zbyt niskie  ciśnienie powietrza, luz łożyska koła jest bardzo duży, albo gdy kierowca porusza się na kole dojazdowym. Po założeniu właściwego koła sytuacja sama nie wróci do normy, wizyta w warsztacie i tak będzie konieczna w celu wykasowania błędów w systemie.

  • Awaria modułu sterującego – zepsuć może się albo moduł sterujący systemem ASR, albo wspólny moduł sterujący systemu ABS i ASR. Wszystko zależy od zastosowanej konstrukcji.
  • Mechaniczne uszkodzenia przewodów zasilających i pozostałych.

Nowy moduł ABS/ASR kosztuje średnio od 300 do 700 zł. Nowy czujnik prędkości obrotowej koła do większości popularnych modeli aut można kupić za kilkadziesiąt złotych.

System kontroli trakcji ASR już dawno przestał być luksusowym dodatkiem, oferowanym za dopłatą do samochodów premium. Obecnie montuje się go niemalże standardowo, w szeregu aut przynależnych także do niższych klas. ASR znacznie zwiększa bezpieczeństwo kierowcy i jego pasażerów, pozwala uniknąć wpadnięcia w poślizg, a także ułatwia ruszanie na oblodzonym miejscu. W przypadku awarii warto jak najszybciej odwiedzić warsztat.

Poniżej prezentujemy listę warsztatów w kilkunastu miastach w Polsce, specjalizujących się w diagnostyce i naprawach układu ASR. Wygodna wyszukiwarka pozwala także znaleźć warsztat wykonujący tę usługę w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania, na terenie całej Polski.

Rekomendowane przez Motointegrator.com

Zobacz wszystkie poradniki

Masz problem z samochodem? Zarezerwuj wizytę w najbliższym warsztacie

Zobacz wszystkie warsztaty