Korzystanie z telefonu podczas jazdy i inne błędy kierowców

Spis treści

Ankieta Centrum Badania Opinii Społecznej z 2017 pokazuje, że aż 96% kierowców jest zgodnych co do tego, że rozmowa przez telefon podczas jazdy stanowi zagrożenie. Jednocześnie 30% z nich przyznaje, że zdarza się im prowadzić z telefonem w ręku. Korzystanie z telefonu podczas jazdy to coraz większy problem i nie można ograniczyć go wyłącznie do prowadzenia rozmów. Spore zagrożenie stanowi też korzystanie ze smartfona w inny sposób, np. wysyłanie wiadomości, przeglądanie serwisów społecznościowych lub korzystanie z przeglądarek internetowych podczas jazdy.

Korzystanie z telefonu podczas jazdy – mandat w 2022 roku

Rozmawianie przez telefon trzymany w dłoni podczas jazdy jest oczywiście niezgodne z prawem i grozi mandatem. Co ciekawe, kierowca nie musi być złapany na gorącym uczynku. Kary nie unikną również ci, którzy zostali przyłapani na monitoringu lub zdjęciu z fotoradaru. Ile pieniędzy zniknie z kieszeni kierowcy za korzystanie z telefonu podczas jazdy? Mandat do końca 2021 roku wynosił zaledwie 200 zł i 5 punktów karnych. To niedużo, biorąc pod uwagę zagrożenie, jakie powodują nieuważni kierowcy z telefonem przy uchu.

Wszystko zmieniło się 1 stycznia 2022 roku, gdy w życie wszedł nowy taryfikator mandatów. Odtąd kierowcy trzymający w dłoni telefon podczas jazdy muszą liczyć się z mandatem w wysokości 500 zł. Porównując do innych kar w taryfikatorze, wciąż nie jest to dużo, ale jednak o 300 zł więcej niż wcześniej. 

Znacznie boleśniejsze zmiany przyniosła natomiast nowelizacja przepisów wprowadzona 17 września 2022 roku. Wprowadziła ona nowy limit punktów karnych za jednorazowe wykroczenie, który wynosi teraz 15, a nie 10 punktów. Za korzystanie z telefonu podczas jazdy funkcjonariusz przyzna teraz 12 punktów karnych. Co więcej, są one ważne przez dwa lata, czyli rok dłużej niż wcześniej. To nie koniec złych informacji dla kierowców. Okres trwania punktów naliczany jest od dnia zapłaty mandatu, a nie od momentu przewinienia. Dodatkowo kursy redukujące liczbę punktów na koncie nie są już dostępne.

Dlaczego korzystanie z telefonu podczas jazdy to zły pomysł?

Powodem, dla którego telefon podczas jazdy powinien pozostać w kieszeni lub uchwycie samochodowym, jest negatywny wpływ na koncentrację. Już sama rozmowa obniża skupienie, refleks oraz procesy kognitywne niezbędne do sprawnego prowadzenia samochodu. 

Trzymanie telefonu przy uchu jedynie potęguje ten problem. Według prof. Jana F. Terelaka z Instytutu Psychologii UKSW rozmowa przez telefon nie tylko zaburza koncentrację podczas prowadzenia samochodu, ale i pogarsza sprawność motoryczną poprzez ograniczenie tzw. ruchów roboczych. Jak zauważa Ewa Odachowska, psycholożka transportu, wydłużenie czasu reakcji dotyczy także korzystania z zestawu słuchawkowego.

Zobacz również: Akcesoria dla kierowcy: które warto kupić, a które są zbędne?

Korzystanie z telefonu podczas jazdy to, obok nadmiernej prędkości, nieustąpienia pierwszeństwa oraz niezachowania odpowiedniej odległości od poprzedzającego pojazdu, jeden z najczęstszych powodów wypadków na drogach. Szacuje się, że użytkowanie smartfona odpowiada nawet za 25 proc. wypadków, co stanowi większy odsetek niż jazda pod wpływem alkoholu. 

Problem mocno się nasila, bo smartfon użytkowany jest już nie tylko do prowadzenia rozmów, ale i wysyłania wiadomości, czytania artykułów czy przeglądania serwisów społecznościowych. To jeszcze większe zagrożenie, gdyż zmusza do oderwania wzroku na kilka sekund od drogi. Należy jednak pamiętać, że w ciągu zaledwie jednej sekundy samochód przemieszczający się z prędkością 90 km/h pokonuje aż 25 metrów. Oznacza to, że w trakcie czterosekundowego odczytywania wiadomości lub wybierania ulubionej piosenki auto może przejechać długość boiska piłkarskiego.

Jak bezpiecznie odebrać telefon podczas jazdy?

Nie ma w pełni bezpiecznego sposobu na prowadzenie rozmów za kierownicą samochodu, ale warto wiedzieć, jak ograniczyć ryzyko do minimum. Najlepszym sposobem na uniknięcie niepotrzebnego ryzyka jest oczywiście korzystanie z zestawu głośnomówiącego. Nowoczesne samochody mają tę funkcję wbudowaną w system multimedialny, dzięki czemu smartfon może łączyć się automatycznie po wejściu do pojazdu. Dostępne są również akcesoryjne zestawy głośnomówiące, które można w prosty sposób zamontować w kabinie auta. 

Ważne, aby już sam proces odbierania połączenia był jak najmniej rozpraszający. Najlepiej, jeśli wymaga to od kierowcy wyłącznie naciśnięcia jednego, łatwo dostępnego przycisku, np. zielonej słuchawki na kierownicy. W momencie, gdy włączenie zestawu głośnomówiącego wymaga wyjęcia telefonu z kieszeni lub odebrania połączenia na ekranie smartfona, a następnie ręcznego włączenia głośnika, wszystkie korzyści pryskają. Taki sposób odbierania połączenia jest niebezpieczny. 

Problematyczne może być również umiejscowienie telefonu na widoku, np. w uchwycie samochodowym. Pozwala to oczywiście korzystać z nawigacji lub aplikacji ostrzegającej o fotoradarach, ale wyświetlane powiadomienia czy reklamy mogą rozpraszać.

Głośna muzyka w aucie – czym grozi?

Niektóre zasady jazdy samochodem są mniej oczywiste i najlepszy przykład stanowi słuchanie głośnej muzyki. Co się stanie, gdy będzie zbyt głośno w samochodzie podczas jazdy? Pierwszym zagrożeniem jest, rzecz jasna, możliwość niezauważenia pojazdu uprzywilejowanego na sygnale, zwłaszcza w zatłoczonym mieście. 

Współczesne samochody mają rozbudowane systemy audio oraz skuteczne wyciszenie wnętrza. Trzeba jednak pamiętać, że odbieranie bodźców z zewnątrz pojazdu jest bardzo ważne i nie może ograniczać się do wzroku. Niektórzy, podczas słuchania głośnej muzyki, mogą być też rozkojarzeni i zbyt słabo skupieni na obserwowaniu drogi.

Zbyt głośna muzyka w aucie grozi mandatem. Jeżeli funkcjonariusz uzna, że jest zbyt głośno w samochodzie podczas jazdy, może nałożyć na samochodowego melomana mandat w wysokości 1000 zł za niezachowanie szczególnej ostrożności. Dotyczy to zazwyczaj sytuacji, w których kierowca nie słyszy sygnałów dźwiękowych wydawanych przez radiowóz. Nałożenie takiego mandatu zdarza się bardzo rzadko i trzeba mieć wyjątkowo dużego pecha, by być złapanym na gorącym uczynku. Znacznie bardziej prawdopodobny jest mandat za zakłócanie porządku publicznego lub spoczynku nocnego. Wysokość mandatu za zakłócanie ciszy nocnej reguluje kodeks wykroczeń i grzywna może wynieść od 20 do nawet 5000 zł.

Znajdź warsztaty wykonujące montaż radia w swojej okolicy:

Jedzenie podczas jazdy – czy jest zgodne z prawem?

Wiemy już, że w trakcie jazdy samochodem nie można trzymać w ręce telefonu, ale jak wygląda to w przypadku kanapki, napoju lub papierosa? Jak się okazuje, spożywanie posiłków podczas kierowania autem jest dozwolone, ale nie dla każdego. Informacje o tym można znaleźć w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, a konkretnie w rozdziale Warunki użytkowania pojazdów w ruchu drogowym. Jak wskazuje kodeks drogowy: 

„Kierującemu pojazdem silnikowym, który przewozi osobę, zabrania się palenia tytoniu lub spożywania pokarmów w czasie jazdy. Nie dotyczy to kierującego samochodem ciężarowym, który przewozi osobę w kabinie kierowcy i kierującego samochodem osobowym (z wyjątkiem taksówki)”.

Oznacza to, że spożywanie w trakcie jazdy burgera czy gorących frytek nie jest zabronione, mimo że może odciągać uwagę tak samo, jak rozmowa przez telefon. Odkręcenie butelki z napojem może okazać się nieraz znacznie trudniejsze niż odebranie połączenia. Wyjątkiem są konkretne grupy kierowców, których praca wiąże się zazwyczaj z przewozem osób. 

Na jedzenie podczas jazdy lub zapalenie papierosa nie mogą sobie pozwolić kierowcy taksówek, autokarów, autobusów oraz innych pojazdów niż osobówki i ciężarówki. Kara za złamanie zakazu to 50 zł grzywny. Mimo to nie zaleca się spożywania posiłków za kierownicą. Nie dość, że grozi to rozproszeniem uwagi (w niektórych przypadkach tez poparzeniem), to na dodatek utrudnia kontrolę nad samochodem.

Co można mieć na desce rozdzielczej w samochodzie?

Uchwyt samochodowy, emblemat, obrazek przynoszący szczęście, uchwyt na kubek, słuchawka radia CB – to tylko kilka z akcesoriów, które montowane są nieraz przez kierowców na kokpicie lub w jego pobliżu. Czy wiesz jednak, co można mieć na desce rozdzielczej, a co stanowi zagrożenie dla podróżujących? 

Zobacz również: Obowiązkowe wyposażenie samochodu – co obejmuje, co jeszcze warto mieć?

Choć nie określają tego przepisy, montowanie akcesoriów na desce rozdzielczej to w wielu przypadkach bardzo zły pomysł, zwłaszcza w pobliżu poduszek powietrznych. Po wybuchu poduszki rzeczy te mogłyby stać się śmiertelnie groźnymi pociskami. Szczególne niebezpieczeństwo stanowi jazda z nogami na desce rozdzielczej, co jest częstym błędem podczas długich podróży. Taka pozycja, choć wygodna, nawet przy pozornie niegroźnym wypadku może grozić kalectwem.

Okulary słoneczne a prawo – czy można jeździć w okularach przeciwsłonecznych?

Okulary przeciwsłoneczne kierowcy to rzecz, bez której wielu nie wyobraża sobie długiej podróży samochodem. Przyciemniające szkła mają oczywiście swoje plusy i dają wytchnienie podczas jazdy, ale mogą generować szereg problemów. Zbyt szerokie ramki ograniczają widoczność podczas prowadzenia samochodu, natomiast szkła o przyciemnieniu czwartej kategorii przepuszczają jedynie od 3 do 8% światła. 

Z tego powodu zaleca się jazdę w okularach z soczewkami kategorii pierwszej (od 43 do 80%), drugiej (od 18 do 43%) lub trzeciej (8 do 13% światła). Te ostatnie sprawdzą się tylko w najbardziej słoneczne dni.

Dobrej jakości okulary przeciwsłoneczne kierowcy powinny mieć filtr UV 400, chroniący przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym, a także certyfikat CE, informujący o dopuszczeniu produktu do sprzedaży na terenie Unii Europejskiej. Warto wiedzieć, że w filtr UV 400 mogą być wyposażone również okulary bez przyciemnienia, kategorii zerowej, czyli popularne zerówki. To dobre rozwiązanie, gdy chcesz ochronić wzrok, a nie lubisz przyciemnienia. 

Ciekawą alternatywą dla okularów przeciwsłonecznych są także okulary fotochromatyczne, które adaptują się do warunków oświetleniowych i automatycznie przyciemniają pod wpływem światła. Wybierając okulary do jazdy samochodem, warto się upewnić, czy mają polaryzację, czyli powłokę chroniącą przed refleksami świetlnymi.

Zgodnie z polskim przepisami kierowca może dobrać dowolne okulary słoneczne, a prawo nie ogranicza w żaden sposób ich rodzaju. Wyjątek stanowi sytuacja, w której kierowca zmuszony jest do jazdy w okularach korekcyjnych poprzez wpis do prawa jazdy. Kod 01.01 oznacza, że kierowca musi prowadzić w okularach, natomiast kod 01.06 dopuszcza użycie soczewek kontaktowych. 

Jeśli kierujący nie ma okularów korekcyjnych, traktuje się go wówczas w taki sam sposób, jakby jechał bez uprawnień. Co za to grozi? Niestety, kara jest bardzo bolesna – grzywna w wysokości nie mniejszej niż 1500 zł oraz zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat.

Powyższe zasady jazdy samochodem nie dla każdego mogą być oczywiste i wciąż budzą wiele dyskusji w Internecie. O niektórych z nich nie wspomina się na kursie prawa jazdy, dlatego warto uzupełnić wiedzę po otrzymaniu uprawnień. Tym bardziej że od 1 stycznia 2022 wysokość mandatów zmieniła się diametralnie i ewentualne kary mogą zaboleć. 

O ukaraniu decyduje często drobny błąd, taki jak brak okularów podczas jazdy lub kilkusekundowa rozmowa telefoniczna. Chcesz wiedzieć więcej o przepisach drogowych? Sprawdź nasze poradniki!