Nowy taryfikator mandatów — zmiany i wnioski

Spis treści:

1. Nowy taryfikator mandatów – 2022 rok przyniósł spore podwyżki

2. Podwójny mandat za recydywę

3. Mandat za prędkość w 2022 – jakie są nowe stawki mandatów?

4. Najwyższe mandaty – za co można je dostać?

5. Nowe mandaty za niewskazanie sprawcy

6. Kara za brak OC – ile wynosi w 2022 roku i od czego zależy?

7. Taryfikator mandatów 2022 – jakie wnioski można wyciągnąć po pierwszych miesiącach obowiązywania?

Szeroko zakrojone zmiany stawek mandatów nie powinny dziwić. Poprzedni taryfikator obowiązywał od 1997 roku, w którym minimalne miesięczne zarobki wynosiły zaledwie 391 zł. W tamtych czasach mandat w wysokości 500 zł mógł więc spełniać funkcję odstraszającą w zauważalny sposób. W 2022 roku, gdy minimalna pensja wynosi 3 010 zł, dawne stawki nie odgrywałyby już tak istotnej roli prewencyjnej.

Trzeba podkreślić też fakt, że nowe taryfy mandatów bardzo mocno skupiono wokół niechronionych uczestników ruchu drogowego, w szczególności pieszych. To bowiem za przewinienia w obrębie przejść dla pieszych można dziś otrzymać jedne z najwyższych mandatów. Zapowiadana od długiego czasu nowelizacja piętnuje też inne zachowania prowadzące do wielu śmiertelnych wypadków, np. przekraczanie prędkości, omijanie zapór kolejowych czy agresję drogową. Co zmieniło się w 2022 roku i jak wyglądają nowe mandaty?

Nowy taryfikator mandatów – 2022 rok przyniósł spore podwyżki

Obowiązujący od 1 stycznia 2022 roku nowy taryfikator to efekt wprowadzenia „Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń” (Dz.U. 2021 poz. 2484).  

Najgłośniejszą zmianą jest oczywiście podwyższenie maksymalnej kwoty mandatu za jedno przewinienie z 500 do 5 tys. zł. W przypadku kilku wykroczeń łączna kwota nałożona przez funkcjonariusza może wynieść nawet 6 tys. zł, a gdy ten uzna, że wykroczenie jest wyjątkowo naganne, skieruje sprawę do sądu. W tym przypadku wieści dla kierowcy są jeszcze gorsze, bo sąd może nałożyć grzywnę w wysokości do 30 tys. zł. Przed 1 stycznia 2022 roku maksymalna grzywna wynosiła 5 tys. zł, czyli tyle, ile teraz można otrzymać bezpośrednio na miejscu. To zmiana, która powinna uspokoić piratów drogowych popełniających najcięższe wykroczenia.

Podwójny mandat za recydywę

Kolejnym krokiem, który ma na celu poprawić bezpieczeństwo na drogach, jest wprowadzenie podwójnej stawki mandatu za ponowne wykroczenie popełnione w ciągu 2 lat. Droższy o 100 proc. mandat ma zapobiec nagminnemu popełnianiu tych samych wykroczeń i dotyczy głównie najcięższych przewinień, takich jak przekroczenie prędkości o 31 km/h lub więcej. Kierowca, który dopuści się przekroczenia maksymalnego limitu prędkości o więcej niż 70 km/h, w warunkach recydywy zapłaci maksymalną stawkę mandatu karnego, czyli 5 tys. zł. Niewiele mniejszą karę otrzyma kierujący, który drugi raz przejedzie na czerwonym świetle lub wjedzie na przejazd kolejowy przy opuszczonych, podnoszących się lub opuszczanych zaporach – 4 tys. zł.

Przeczytaj również: Wymijanie, omijanie, wyprzedzanie – co musisz wiedzieć?

Mandat za prędkość w 2022 – jakie są nowe stawki mandatów?

Największe emocje wśród kierowców budzą oczywiście podwyżki mandatów za przekroczenie prędkości, czyli niezwykle groźne przewinienie, które w Polsce dotychczas traktowane było dość pobłażliwie. Podczas gdy w wielu dużych miastach europejskich pojawia się coraz więcej stref z ograniczeniem prędkości do 30 km/h, w Polsce wciąż dla wielu kierowców normą jest jazda 70 km/h na drodze z ograniczeniem do 50 km/h. 

Wynika to nie tylko z nowoczesnej, zmodernizowanej  infrastruktury, zachęcającej do szybkiej jazdy, ale i nieświadomości konsekwencji takiej jazdy. A warto wiedzieć, że w zderzeniu z samochodem jadącym 30 km/h pieszy ma ok. 90 proc. szansę przeżycia. Po potrąceniu przez auto poruszające się z prędkością 50 km/h szanse te spadają do 50 proc. a powyżej 60 km/h wynoszą ledwie 10 proc. Taryfikator mandatów na 2022 rok jest więc znacznie bardziej restrykcyjny i nawet niewielkie przekroczenie jest bardzo kosztowne. Wystarczy wspomnieć, że jazda szybciej o 31 km/h karana jest dziś mandatem w wysokości 800 zł, czyli o 300 zł wyższym niż maksymalna kara przed 2022 rokiem.

Nowy taryfikator mandatów za prędkość:

• przekroczenie prędkości do 10 km/h – mandat karny w wysokości 50 zł i 1 punkt karny;

• przekroczenie prędkości od 11 do 15 km/h – mandat karny w wysokości 100 zł i 2 punkty karne;

• przekroczenie prędkości od 16 do 20 km/h – mandat karny w wysokości 200 zł i 3 punkty karne;

• przekroczenie prędkości od 21 do 25 km/h – mandat karny w wysokości 300 zł i 5 punktów karnych;

• przekroczenie prędkości od 26 do 30 km/h – mandat karny w wysokości 400 zł i 7 punktów karnych;

• przekroczenie prędkości od 31 do 40 km/h – mandat karny w wysokości 800 zł i 9 punktów karnych (1600 zł za ponowne przekroczenie prędkości w ciągu dwóch lat);

• przekroczenie prędkości od 41 do 50 km/h – mandat karny w wysokości 1000 zł i 11 punktów karnych (2000 zł za ponowne przekroczenie prędkości w ciągu dwóch lat);

• przekroczenie prędkości od 51 do 60 km/h – mandat karny w wysokości 1500 zł i 13 punktów karnych (3000 zł za ponowne przekroczenie prędkości w ciągu dwóch lat);

• przekroczenie prędkości od 61 do 70 km/h – mandat karny w wysokości 2000 zł i 14 punktów karnych (4000 zł za ponowne przekroczenie prędkości w ciągu dwóch lat);

• przekroczenie prędkości o ponad 70 km/h – mandat karny w wysokości 2500 zł i 15 punktów karnych (5000 zł za ponowne przekroczenie prędkości w ciągu dwóch lat).

Przypomnijmy też, że w dalszym ciągu obowiązuje przepis, który pozwala zatrzymać krewkiemu kierowcy prawo jazdy na 3 miesiące, gdy ten przekroczy dopuszczalną prędkość w terenie zabudowanym o 50 km/h. W takim przypadku kierowca musi się mierzyć z utratą uprawnień oraz mandatem nie niższym 1000 zł (przy założeniu, że przekroczył prędkość o równe 50 km/h). W większości przypadków kwota mandatu jest jednak wyższa.  

Najwyższe mandaty – za co można je dostać?

Mandaty wyższe niż minimalna krajowa to najpotężniejszy bat legislacyjny na piratów drogowych. Pierwsze powinięcie nogi w większości przypadków nie jest jednak tak drastyczne i najwyższe kary to zazwyczaj 2,5 tys. zł (5 tys. zł dopiero w warunkach recydywy). Mandat w takiej wysokości można otrzymać za:

• utrudnienie przejazdu pojazdowi uprzywilejowanemu (od 500 do 2500 zł),

• kierowanie pojazdem na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu będąc w stanie nietrzeźwości, lub pod wpływem środka działającego podobnie,

• spowodowanie kolizji, w której doszło do naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia innej osoby,

• przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 70 km/h.

Mandatem w wysokości 2 tys. zł objęte są następujące wykroczenia:

• omijanie opuszczonych zapór lub półzapór, a także wjeżdżanie na przejazd przed całkowitym podniesieniem zapór albo po rozpoczęciu opuszczania,

• jazda autostradą lub drogą ekspresową pod prąd,

• wjazd na przejazd kolejowym przy czerwonym sygnale, czerwonym migającym lub dwóch światłach migających naprzemiennie,

• przekroczenie prędkości o 61-70 km/h,

• wjazd na przejazd kolejowy, jeśli po przeciwnej stronie nie ma miejsca na kontynuowanie jazdy.

Mandatem w wysokości 1500 zł objętych jest natomiast wiele przewinień dotyczących pieszych, ale nie tylko:

• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych,

• niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejście przez jezdnię osobie niepełnosprawnej (również poza przejściem dla pieszych),

• naruszanie zakazu jazdy po chodniku lub przejściu dla pieszych,

• wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych,

• omijanie pojazdu jadącego w tym samym kierunku, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszym,

• prowadzenie pojazdu bez uprawnień,

• przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 51-60 km/h.

Nowe mandaty za niewskazanie sprawcy

Od 1 stycznia 2022 wprowadzono też nowe taryfy mandatu za niewskazanie kierującego pojazdem. Wcześniej było to wygodną furtką, pozwalającą na uniknięcie przypisania punktów karnych. Jedyną konsekwencją przy niewskazaniu sprawcy była automatyczna grzywna w wysokości 500 zł. Od początku 2022 roku chwilowa amnezja skutkuje znacznie wyższą karą. Mandat za niewskazanie kierowcy pojazdu, który spowodował wypadek, wynosi obecnie minimum 4 tys. zł. 

Polecamy artykuł: Tuning wizualny samochodu – jakie masz opcje?

W przypadku kierowcy, który doprowadził do zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowych, mandat za niewskazanie sprawcy wynosi nie mniej niż 2 tys. zł. Za niewskazanie kierującego, który przekroczył dopuszczalną prędkość, na właściciela samochodu zostanie nałożony mandat nie mniejszy niż 800 zł. Co więcej, kierowca nie uniknie już w ten sposób punktów karnych. Są one nakładane obligatoryjnie od września 2022 roku.  Jeśli dodatkowo sąd uzna, że przewinienie było wyjątkowo niebezpieczne i demoralizujące, może zwiększyć kwotę grzywny nawet do 30 tys. zł.

Kara za brak OC – ile wynosi w 2022 roku i od czego zależy?

Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku braku obowiązkowego ubezpieczenia OC. Brak polisy odpowiedzialności cywilnej za szkody wiąże się z karą nakładaną przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Stawka mandatu karnego za przerwę w ciągłości ochrony ubezpieczeniowej naliczana jest na podstawie minimalnego wynagrodzenia i wynosi dwukrotność minimalnej pensji. Oznacza to, że automatycznie wzrośnie po 1 stycznia 2023, gdy minimalne wynagrodzenie podskoczy z 3010 zł do 3490 zł. Warto też podkreślić, że maksymalna opłata dotyczy  tylko najdłuższych spóźnień. Kara stopniowana jest w następujący sposób:

• spóźnienie do 3 dni – 20 proc. podwójnej stawki miesięcznej,

• spóźnienie od 3 do 14 dni – 50 proc. podwójnej stawki miesięcznej,

• spóźnienie powyżej 14 dniu – podwójna stawka miesięczna (100 proc.).

Zmiany przepisów po 17 września 2022

Nowy taryfikator mandatów (2022) to nie koniec tegorocznych zmian przepisów. 17 września 2022 wprowadzono drugi pakiet zmian, skupiający się tym razem na liczbie punktów karnych. Od tego momentu maksymalna kara za jedno przewinienie wynosi nie 10, a aż 15 punktów karnych. Dodajmy, że maksymalny limit pozostaje bez zmian i wynosi 24 punkty (20 dla kierowców, którzy posiadają uprawnienia nie dłużej niż rok). Najwyższą pulę punktów funkcjonariusz nałoży m.in. za:

• kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu, w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego;

• spowodowanie wypadku lub katastrofy w ruchu lądowym, a także za sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy;

• przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 70 km/h;

• nieudzielenie pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadku;

• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu;

• omijanie pojazdu, który zatrzymał się, aby ustąpić pierwszeństwa pieszym;

• wyprzedzanie na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi;

• niezatrzymanie pojazdu, aby umożliwić przejście przez jezdnię osobie niepełnosprawnej;

• przejazd na czerwonym świetle i niezastosowanie się do sygnałów świetlnych;

• niezastosowanie się do poleceń osób uprawnionych do kierowania ruchem drogowym;

• niezatrzymanie się do kontroli ruchu drogowego;

• niestosowanie się do znaku B-25 lub B-26 zakaz wyprzedzania;

• wjazd na przejazd kolejowy przy opuszczonych, podnoszonych lub opuszczanych zaporach;

• wjazd na przejazd kolejowy przy czerwonym świetle;

• jazdę autostradą lub drogą ekspresową pod prąd;

• przewóz zbyt dużej liczby pasażerów.

Od 17 września 2022 roku obowiązuje też inny system kasowania punktów. Teraz znikają one nie po roku, a po dwóch latach i to naliczanych od momentu opłacenia mandatu karnego. Wcześniej czas ten odliczany był od daty popełnienia wykroczenia. Dodatkowo kierowcy stracili możliwość odbycia kursów redukujących punkty karne, które dotychczas można było wykonać w ośrodkach WORD-u. A warto pamiętać, że od 17 czerwca 2022 roku firmy ubezpieczeniowe mają wgląd do bazy CEPiK, z której mogą pozyskać informacje o mandatach i punktach karnych. Nowelizacja ta pozwala towarzystwom na uwzględnienie tych danych podczas wyliczenia składek OC i AC. 

Taryfikator mandatów 2022 – jakie wnioski można wyciągnąć po pierwszych miesiącach obowiązywania?

Na efekty obowiązywania nowego taryfikatora nie trzeba było długo czekać. Pierwszy spadek przekroczeń prędkości o ponad 50 km/h w terenie zabudowanym odnotowano już w styczniu. Z danych policji wynika, że w pierwszym kwartale 2022 roku liczba mandatów za to przewinienie spadła o połowę względem roku poprzedniego. Wysokie mandaty podziałały na kierowców wyjątkowo uspokajająco. Kolejną zmianą jest liczba wypadków na polskich drogach. Do 22 września doszło do 15 917 wypadków, czyli 305 mniej niż w takim samym okresie rok wcześniej. Co najważniejsze, spadła również śmiertelność. Pełna skuteczność nowego taryfikatora oraz nowelizacji przepisów drogowych będzie mogła być oceniona dopiero po upływie pełnego roku od styczniowych i wrześniowych zmian w ustawie Prawo o ruchu drogowym.

Jak uniknąć mandatu? Kluczem do sukcesu jest bezpieczna, przepisowa jazda oraz utrzymanie pojazdu w idealnym stanie technicznym. To drugie ułatwi Ci wyszukiwarka Motointegrator.com, w której znajdziesz najlepszy serwis motoryzacyjny i zarezerwujesz termin na przegląd auta.

Znajdź warsztaty wykonujące usługę przegląd - okresowe badanie techniczne w swojej okolicy: