Tuning zawieszenia – regulacja, podwyższanie, obniżanie zawieszenia

Spis treści:

1. Czy warto zdecydować się na tuning zawieszenia?

2. Jak wygląda obniżanie zawieszenia?

3. Regulowane czy sportowe zawieszenie? A może zawieszenie air ride?

4. Poliuretanowe tuleje zawieszenia – jak wpływają na charakterystykę jazdy?

5. Podwyższanie zawieszenia samochodu – kiedy ma sens?

6. Dlaczego cięcie sprężyn to zły pomysł?

Modyfikacje zawieszenia mocno wpływają na zachowanie samochodu w trakcie jazdy.

Jeśli tuning zostanie przeprowadzony zgodnie ze sztuką, można zyskać wiele. Utwardzenie i obniżenie zawieszenia wpływa na precyzję prowadzenia i sprawia, że samochód lepiej trzyma się drogi. To jedna z pierwszych czynności, której dokonują miłośnicy tuningu. Obniżone zawieszenie w połączeniu z dużymi alufelgami oraz niskoprofilowymi oponami to wciąż bardzo popularny trend, mimo że współczesna moda na crossovery i SUV-y preferuje raczej podwyższanie zawieszenia. Co warto wiedzieć przed ingerencją w układ zawieszenia?

Czy warto zdecydować się na tuning zawieszenia?

Chęć poprawy estetyki samochodu jest niewątpliwie jednym z głównych powodów, dla których kierowcy decydują się na modyfikacje zawieszenia. Choć jest to czysto techniczne zadanie, można paradoksalnie uznać tuning zawieszenia za element tuningu optycznego. Obniżone samochody mają bardziej dynamiczną sylwetkę, lepsze proporcje i nieodłącznie kojarzoną z motosportem.Warto jednak pamiętać, że ciągnie to za sobą zmianę charakterystyki zawieszenia. Wymiana sprężyn na przechyły nadwozia i lepszy docisk opon do nawierzchni realnie podwyższają bezpieczeństwo jazdy. Ma to spore znaczenie w ciasnych zakrętach, ale nie tylko. Poprawa właściwości zawieszenia odgrywa sporą rolę także na prostych odcinkach, na których auta o zbyt miękkim zawieszeniu mogą wpadać w bujanie obniżające przyczepność kół. Obniżenie zawieszenia o kilka centymetrów wpływa też na obniżenie środka ciężkości samochodu, co dodatkowo poprawia prowadzenie w zakrętach.

Warto jednak pamiętać, że tuning zawieszenia może przynieść wręcz odwrotny skutek. Zastosowanie zbyt twardych sprężyn oraz amortyzatorów prowadzi często do obniżenia skuteczności zawieszenia, zwłaszcza na nierównych drogach. W takich warunkach twarde zawieszenie może wpadać w drgania, które skutkują odrywaniem kół od nawierzchni i spadkiem przyczepności. 

Warto bowiem pamiętać, że zawieszenie współczesnych aut to dość skomplikowany układ elementów resorujących (sprężyny śrubowe), amortyzujących (amortyzatory lub kule gazowe) oraz prowadzących koło (wahacz, drążki, stabilizatory) i zmiana jednego elementu może negatywnie wpłynąć na pracę pozostałych części. Nieprzemyślany tuning zawieszenia często kończy się nerwowym zachowaniem samochodu w zakrętach czy myszkowaniem na prostej drodze, nie wspominając o zmniejszonym komforcie jazdy czy trudnościach w pokonywaniu progów zwalniających.

Jak wygląda obniżanie zawieszenia?

Najprostszym sposobem na obniżenie zawieszenia samochodowego jest zastosowanie skróconych sprężyn. Już te krótsze o ok. 2-3 cm wyraźnie poprawią sylwetkę samochodu. Większe zmiany wymagają natomiast sprawdzenia, czy po obniżeniu koło nie będzie ocierać o błotnik, nadkole lub inne elementy zawieszenia. Dodatkowo warto sprawdzić, czy nie pogorszy się ustawienie koła, a zatem i geometria zawieszenia. Po modyfikacjach warto skontrolować ustawienie tulei, aby wyeliminować możliwe naprężenia, a także pochylenie kół. Nadmierne obniżenie zawieszenia prowadzi do tzw. negatywu, czyli pochylenia górnej części koła do wewnątrz.

Naturalną konsekwencją zmiany sprężyn na krótsze jest zmiana twardości zawieszenia. Warto jednak pamiętać, że na sztywność samochodu wpływają też inne czynniki. Już same sprężyny mogą mieć różne właściwości, uzależnione od przekroju metalowego pręta czy ilości zwojów. W niektórych przypadkach dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie sprężyn śrubowych o progresywnej charakterystyce. Dzięki niej, w pierwszym etapie, sprężyna może być stosunkowo miękka i responsywna, a utwardzi się dopiero po mocniejszym ściśnięciu. Poprawia to kompromis pomiędzy komfortem jazdy a stabilnością samochodu.

Warto też pamiętać, że wraz ze sprężynami wymienione powinny być także amortyzatory. Te oryginalne mogłyby nie współgrać z zawieszeniem o zmienionej charakterystyce. Oprócz tego, że nowe amortyzatory są krótsze, dostosowane do skróconych sprężyn, to dodatkowo mają najczęściej większą siłę tłumienia. Popularnym zabiegiem tuningowym jest wymiana amortyzatorów olejowych na gazowe (a właściwie gazowo-olejowe), które cechują się szybszą reakcją na nierówności oraz progresywną zmianą siły tłumienia. 

Znajdź warsztaty wykonujące usługę obniżenie samochodu w swojej okolicy:

Regulowane czy sportowe zawieszenie? A może air ride?

Jeśli planujesz tuning zawieszenia samochodowego, na pewno przeszło Ci przez myśl założenie zawieszenia gwintowanego. Zawieszenie tego typu pozwala na zmianę wysokości pojazdu oraz reakcji amortyzatora. Zmiana twardości zawieszenia odbywa się za pomocą śrub, które ściskają sprężyny. Im mocniejsze wstępne naprężenie sprężyn, tym sztywniejsze zawieszenie. Dostępna jest też kilkunastu stopniowa regulacja tłumienia amortyzatorów. Zaletą gwintowanego zawieszenia jest możliwość dopasowania ustawień do aktualnych potrzeb. Komfortowy nastaw sprawdzi się więc podczas codziennej jazdy na drogach publicznych, natomiast bardziej agresywna regulacja zawieszenia poprawi zachowanie auta na torze, a także wygląd na zlocie.

Jeśli nie zależy Ci na możliwości regulacji wysokości zawieszenia, dobrą alternatywą jest zawieszenie o stałej charakterystyce. Jest ono nie tylko tańsze, ale i w większości przypadków trwalsze. Co ciekawe, mimo braku regulacji wysokości, wciąż możliwa jest regulacja twardości zawieszenia. Wystarczy, że dobierzesz amortyzatory z pokrętłem do regulacji siły tłumienia. Szczególnie interesujące są sprężyny progresywne, które godzą wysoki komfort jazdy z doskonałym prowadzeniem nawet w ekstremalnych sytuacjach.

Najbardziej gruntowna przebudowa zawieszenia samochodowego to zainstalowanie zawieszenia air ride. W tym przypadku możesz całkowicie pozbyć się stalowych sprężyn. Jest to zawieszenie pneumatyczne, a zatem elementem resorującym jest poduszka powietrzna. Tuning zawieszenia wymaga w tym przypadku instalacji wielu innych elementów, np.: 

• kompresora, 
• okablowania, 
• manometrów, 
• zbiornika na powietrze, 
• przewodów pneumatycznych,
• odwadniacza.

Jest to poważna przeróbka zawieszenia, więc należy korzystać wyłącznie z certyfikowanych zestawów, dopuszczonych do użytkowania w UE, a także wbić modyfikację w dowód rejestracyjny. W innym przypadku auto może nie przejść badania technicznego. Zaletą zawieszenia air ride jest łatwe i szybkie obniżanie oraz podwyższanie zawieszenia. Można to zrobić bezpośrednio z wnętrza samochodu. Niektórzy używają tej funkcji m.in. do przejazdu przez trudny teren, natomiast w kamperach pneumatyczne zawieszenie pozwala na wypoziomowanie pojazdu na postoju.

Poliuretanowe tuleje zawieszenia – jak wpływają na charakterystykę jazdy?

Warto wiedzieć, że charakterystyka zawieszenia uzależniona jest nie tylko od sprężyn czy amortyzatorów. Duży wpływ na odczucia z jazdy mają tuleje, czyli elastyczne elementy łączące ruchome części. Standardowo używa się tulei gumowo-metalowych, które podwyższają komfort jazdy i minimalizują drgania. Ich charakterystyka jest jednak mało sportowa, gdyż generują spory luz, a także utrudniają precyzyjne prowadzenie koła. Wpływa to bezpośrednio na prowadzenie samochodu i wydłuża reakcję na ruch kierownicą. 

Jeśli zależy Ci na zwiększeniu responsywności  zawieszenia i układu kierowniczego, dobrym pomysłem będzie zastosowanie poliuretanowych tulei i podkładek. Są one znacznie twardsze i minimalizują luzy w układzie. Dodatkowo są trwalsze, więc lepiej zniosą zwiększone naprężenia tuningowanego zawieszenia. Musisz jednak pamiętać, że pogorszy to komfort jazdy. Konsekwencją jazdy na „poliuretanach” jest nie tylko większa sztywność zawieszenia, ale również tendencja do przenoszenia drgań na karoserię. Minusem jest także negatywny wpływ na inne elementy zawieszenia, które mogą zużywać się szybciej. Tuleje poliuretanowe mogą być zastosowane także do mocowania silnika i skrzyni biegów. Zwiększenie sztywności układu pozwala na lepsze przeniesienie momentu obrotowego na koła, czyli na wykorzystanie pełnych możliwości silnika.

Podwyższanie zawieszenia samochodu – kiedy ma sens?

Tuning zawieszenia może mieć zgoła inne oblicze. Niektórzy kierowcy decydują się na zwiększenie prześwitu i podwyższenie zawieszenia. Dotyczy to głównie samochodów terenowych, w których zmiana wysokości zawieszenia realnie przekłada się na możliwości terenowe. Podwyższenie zawieszenia zwiększa nie tylko prześwit, ale i miejsca na koła. Dzięki temu można zastosować oponę o wysokim profilu i agresywnym bieżniku, która będzie mieć odpowiednią ilość miejsca do pracy. Zapobiega to uszkodzeniu nadkoli, a także poprawia dostęp do koła. 

Jedną z możliwości zwiększających zdolności offroadowe jest body lift, czyli podniesienie całego samochodu za pomocą podkładek wkładanych pomiędzy nadwozie a ramę. Dobrą stroną tego rozwiązania jest brak ingerencji w geometrię i charakterystykę zawieszenia. Można je jednak zastosować tylko w prostych terenówkach, opartych na ramie, które nie cieszą się w Europie zbyt dużą popularnością. 

W przypadku aut z nadwoziem samonośnym stosuje się więc inne rozwiązania, równie skuteczne. Niemal w każdym aucie można wykonać tzw. lift. Robi się to za pomocą:

• podkładek dystansowych włożonych pomiędzy nadwozie i sprężyny,

• dłuższych sprężyn i amortyzatorów (lub resorów piórowych o większym wygięciu)

• kompleksowej przebudowy zawieszenia.

Ten scenariusz zakłada już zmianę charakterystyki zawieszenia, więc należy liczyć się z tym, że auto może być bardziej miękkie i podatne na przechyły nadwozia. Niestety czasem wpływa to też na drogę hamowania lub zwiększa ryzyko dachowania w trakcie wypadku. Z tego powodu tuning zawieszenia warto powierzyć doświadczonym specjalistom, którzy uwzględnią wszystkie parametry, nie tylko długość sprężyn czy rodzaj amortyzatorów. Czasem wystarczy nieznaczne podwyższenie zawieszenia, aby uchronić miskę olejową, skrzynię biegów, katalizator czy tłumik przed uszkodzeniem.

Dlaczego cięcie sprężyn to zły pomysł?

Śledząc fora i grupy w Internecie nietrudno zauważyć, że część kierowców decyduje się na cięcie sprężyn. To najprostszy sposób na tuning zawieszenia, a przy okazji najtańszy, bo nie wymaga zakupu nowych sprężyn. Najczęściej zalecane jest skrócenie sprężyny o pół zwoju, ale niektórzy decydują się na bardziej inwazyjne przeróbki. Takie pseudomodyfikacje nie są jednak zalecane i mogą być najzwyczajniej niebezpieczne. Własnoręcznie docięta sprężyna może wyskoczyć z podkładki i rozerwać oponę w trakcie jazdy. Dodatkowo średnica i ilość zwojów sprężyny dobrane przez producenta nie są przypadkowe – odpowiadają konkretnej charakterystyce. Skrócenie sprężyny w wielu przypadkach odbije się na kondycji innych elementów, np. tulei metalowo-gumowych lub doprowadzi do dobijania zawieszenia na nierównościach.

Tuning zawieszenia wydaje się prosty, ale w gruncie rzeczy wymaga doświadczenia. Świadomość siły i kierunku naprężeń, geometrii pracy zawieszenia czy charakterystyki działania wszystkich elementów jest niezbędna, aby połączyć to wszystko w jedną sprawnie działającą całość. W innym razie łatwo o błędy, które odbiją się na przyczepności samochodu czy komforcie jazdy. Inna sprawa, że modyfikacje zawieszenia często wymagają specjalistycznych narzędzi, a już tak podstawowa czynność, jak ściąganie sprężyn z kolumn MacPhersona jest wyjątkowo niebezpieczna. 

Jeśli chcesz zmienić charakterystykę zawieszenia lub obniżyć samochód, zachęcamy do skorzystania z usług profesjonalistów. Warsztaty specjalizujące się w tuningu zawieszenia znajdziesz w wyszukiwarce Motointegrator.com.