Wymiana wałka rozrządu

Czym jest wałek rozrządu?

Wałek rozrządu jest jednym z głównych elementów układu. Jego zadaniem jest zapewnienie odpowiedniego dopływu mieszanki paliwowo-powietrznej do jednostki napędowej. Ponadto odpowiedzialny jest również za pośredniczenie w olejowaniu silnika oraz napędzanie aparatu zapłonowego, pompy paliwa oraz oleju.

Wyposażony jest w krzywki, które w czasie obracania się wałka otwierają i zamykają zawory. Mają one określony kształt, średnicę, budowę oraz ustawienie względem siebie i zaworów. Dodatkowo ich liczba jest bezpośrednio powiązana z zaworami, dzięki temu dostarcza mieszankę paliwowo-powietrzną i odprowadza spaliny. Nacisk na zawory oraz ruch obrotowy oznacza, że pomiędzy poszczególnymi elementami występuje tarcie, dlatego niezwykle ważne jest zapewnienie odpowiedniego smarowania oraz jakość materiałów.

Jak działa wałek rozrządu?

Podzespół, który obraca się w układzie, powoduje ruch krzywek, które trafiając na korpus zaworu, powodują wepchnięcie go do wnętrza cylindra, co jest równoznaczne z jego otwarciem. Obracający się wałek powoduje dalszy ruch krzywki wzdłuż korpusu zaworu, co w konsekwencji prowadzi do powrotu nasady zaworu do położenia neutralnego.
Dzięki różnemu ułożeniu krzywek na wałku, czasy otwarcia i zamknięcia poszczególnych zaworów są różne, a jego praca jest ściśle powiązana z ruchem wału korbowego. Jeden cykl pracy silnika składa się z dwóch obrotów wału korbowego i jednego obrotu wałka rozrządu.
Wałek rozrządu wyposażony jest również w element, który za pomocą paska lub łańcucha połączony jest z podobnym elementem na wale korbowym. Dzięki odpowiedniemu dobraniu średnic kół oraz zastosowaniu prowadnic, rolek, napinaczy i innych podzespołów, które wspomagają jego pracę, możliwe jest uzyskanie idealnej pracy wału korbowego do wałka rozrządu w proporcji 2:1.

Objawy zużytego wałka rozrządu

Zużyty wałek rozrządu wykazuje konkretne objawy, które nie umkną doświadczonemu mechanikowi, a nawet i zwykłemu użytkownikowi samochodu. Do najczęstszych można zaliczyć nieregularną pracę jednostki napędowej. Wyczuwalna jest także utrata mocy, a w przypadku silników diesla mocne kopcenie przy jeździe na wysokich obrotach. Te wszystkie objawy oznaczają, że uszkodzeniu uległ wałek rozrządu – wymiana przy ich wystąpieniu może okazać się koniecznością.

Kontrola wałka rozrządu – jak jej dokonać?

Jeśli zauważysz jedne z powyższych objawów, warto udać się do mechanika, by ten dokonał fachowej diagnozy usterki. W niektórych modelach samochodów możesz samodzielnie spróbować określić stan wałka rozrządu, a dokładniej krzywek. Jest to możliwe po odkręceniu korka wlewu oleju – przez otwór dostrzeżemy jedną lub kilka krzywek.

Co ile wymieniać wałek rozrządu?

Wymiana wałka rozrządu przez producentów jest zalecana między 80 a 100 tysięcy kilometrów. Niektórzy mechanicy radzą, by jednak dokonywać jej co 40-50 tysięcy kilometrów. Oczywiste jest również, że należy niezwłocznie zdecydować się na naprawę podzespołu, jeśli w Twoim aucie pojawią się objawy jego uszkodzenia.
Jedną z opcji naprawy wałka rozrządu jest jego regeneracja. Można go zespawać lub zastosować natrysk termiczny. Zazwyczaj jednak wymiana wałka rozrządu jest skuteczniejsza, bezpieczniejsza oraz trwalsza. Ponadto gwarantuje pełną skuteczność. Warto również zauważyć, że zakup wałka rozrządu do niektórych modeli samochodów jest możliwy w atrakcyjnych cenach. Nowy element zawsze będzie bardziej wydajny i trwalszy od zregenerowanego, dodatkowo zapewni bezproblemową pracę silnika.

Wymiana wałka rozrządu – ile kosztuje?

Naprawa wałka rozrządu lub jego wymiana może okazać się kosztowna. Poza ceną podzespołu należy doliczyć koszt pracy mechanika, który musi odpowiednio rozmontować silnik. Konieczne jest również przygotowanie głowicy pod nowy lub zregenerowany wałek oraz wymiana uszczelek. Dodatkowo dochodzi koszt wymiany uszczelniaczy i popychaczy zaworowych. Często naprawia się również cały układ rozrządu. Wszystko to sprawia, że koszt naprawy, w zależności od modelu auta może wynieść od 1500 do nawet 4000 złotych.
Jeśli zdecydujesz się na regenerację wałka rozrządu, za naprawę jednego czopa musisz liczyć się z kosztem rzędu od 50 do 70 złotych. W sytuacji silnika szesnastozaworowego z dwoma wałkami sama regeneracja to wydatek między 500, a 700 złotych za jeden wałek. W tym przypadku wymiana wałka rozrządu wydaje się więc lepszą opcją.

Jak wydłużyć żywotność wałka rozrządu?

Niezwykle ważna jest regularna wymiana oleju oraz stosowanie środków smarnych wysokiej jakości. Kluczowy jest także wybór bardzo dobrych filtrów oleju. Powierzchnie ślizgowe wałka rozrządu, są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenia znajdujące się w oleju. Mogą pojawić się w nim w przypadku stosowania produktów niskiej jakości lub w wyniku zużycia się podzespołów.
W przypadku silników diesla z DPF warto pomyśleć o wymianie oleju co 20 tysięcy kilometrów, zwłaszcza gdy korzysta się z auta głównie w mieście. Przy szarpanej jeździe zwiększona jest dawka paliwa, które jest dostarczane do silnika. Niespalony olej napędowy przenika do oleju silnikowego i rozrzedza smar.
Należy też pamiętać, by przed rozgrzaniem się jednostki napędowej traktować ją delikatniej. Wałki rozrządu znajdują się w pewnej odległości od miski olejowej i są jednym z ostatnich elementów, które zaczynają być smarowane po rozpoczęciu jazdy.