Radio przestaje odbierać stacje – przyczyny, koszty i sposób naprawy

Spis treści:

• Skąd wzięło się radio w samochodzie? Historia car audio
• Jak dzielimy radia samochodowe?
• Jak działa antena do radia samochodowego?
• Dlaczego nie działa radio samochodowe? Typowe usterki 
• Używany radioodtwarzacz samochodowy – kiedy warto wybrać to rozwiązanie?
• Jak przebiega typowa naprawa radioodtwarzacza samochodowego? 
• Gdy radio nie działa umów wizytę w sprawdzonym warsztacie samochodowym

Skąd wzięło się radio w samochodzie? Historia car audio

Pierwszy radioodbiornik, który można było zamontować w samochodzie, powstał w latach 30. ubiegłego stulecia w USA. W 1931 roku był on sprzedawany za równowartość 100 USD. W 1932 roku pierwsze samochodowe radio pojawiło się w Europie (niemieckie Ideal Werke Autosuper 5). Kosztowało tyle, co 1/3 auta. Za czasów PRL polscy kierowcy cieszyli się, gdy posiadali w aucie prosty odbiornik (np. słynne Safari), który pozwalał na odbiór radia (fal UKF i długich). 

Pierwsze sprowadzane do Polski używane auta, miały zazwyczaj na pokładzie radio z odtwarzaczem kaset magnetofonowych. Kasety wkładało się do nich bokiem. Następna ewolucja przyszła wraz z wprowadzeniem do masowej sprzedaży płyt CD. Radioodtwarzacze łączono ze zmieniarkami płyt CD, zamontowanymi w bagażniku (na początku mieściły 6, potem więcej płyt). Potem kiedy same napędy się zmniejszyły, a ich ceny spadły, płyty można było odtwarzać bezpośrednio w urządzeniu. Wiele z radioodtwarzaczy firmowych dzieliło swój ekran z komputerem pokładowym. 

Współczesne radioodtwarzacze odbierają fale radiowe, odczytują muzykę zapisaną w formacie MP3 na kartach pamięci, albo na smartfonie, z którym łączą się za pomocą Bluetooth. Mogą też posiadać duży ekran, współdzielony z komputerem pokładowym, nawigacją czy tylną kamerą. Poza tym pozwalają na bezpieczne rozmawianie przez telefon w czasie jazdy, bez odrywania rąk od kierownicy. No właśnie, można nim też sterować za pomocą przycisków, znajdujących się w kierownicy.

Niestety, im większy stopień skomplikowania, tym więcej awarii. Do tego jeszcze wielu producentów aut oszczędza i stawia na jednorazowość zastosowanych produktów.

Jak dzielimy radia samochodowe?

Radia samochodowe dzielą się na:

• radia fabryczne – montowane przez producenta samochodu, mogą mieć wspólny ekran z komputerem pokładowym, często są ukryte pod dużymi panelami zewnętrznymi;
• radia niefabryczne – producent auta pozostawia miejsce i instalację na montaż dowolnego urządzenia, wybranego przez klienta już po zakupie samochodu.

Dawniej firmowe radia były bardzo drogie, przez co klienci preferowali zakup własnych odbiorników. Obecnie większość aut posiada wbudowane firmowe radio (z możliwością odtwarzania MP3) z podstawowym zestawem 4 lub 6 i więcej głośników. Zaawansowane systemy audio renomowanych marek, takich jak Bose, Harman/Kardon czy Bang&Olufsen oferowane zazwyczaj za dodatkową opłatą mogą mieć nawet kilkanaście głośników włącznie z subwooferem, którego fabryczne miejsce montażowe najczęściej znajduje się w bagażniku. Zaawansowany system car audio zapewnia satysfakcjonujące doznania dźwiękowe nawet dla zapalonych audiofilów. 

Wyjątkiem są auta budżetowe, w których może nie być nawet instalacji radiowej. Radio może być też częścią rozbudowanych systemów multimedialnych, z ekranem dotykowym, montowanym w środkowej konsoli. Taki system pozwala na łączenie się z internetem, a jego ekran wykorzystywany jest do obsługi nawigacji, tylnej kamery cofania, a często także sterowania wyposażeniem auta. Za taki system trzeba jednak najczęściej dopłacić, minimum kilka tysięcy złotych.

Przeczytaj także: Wymiana głośników w samochodzie – co musisz wiedzieć?

Jak działa antena do radia samochodowego?

Antena do radia samochodowego umożliwia odbiór sygnałów radiowych przez radioodtwarzacz. Urządzenie pozwala odbierać różne częstotliwości fal. Poza najpopularniejszym pasmem ultrakrótkich fal FM większość radioodtwarzaczy odbiera także dłuższe fale AM, choć poza Programem 1 Polskiego Radia z tego zakresu korzysta jedynie kilka lokalnych rozgłośni. Antena do radia samochodowego zwykle umieszczona jest na dachu lub w którejś z szyb pojazdu. W zależności od modelu urządzenie może być umieszczone w przedniej, tylnej, a nawet w bocznych szybach pojazdu

Antena do radia samochodowego składa się z metalowego pręta, który pełni funkcję odbiornika. Najczęściej metalowy rdzeń pokryty jest warstwą z tworzyw sztucznych, co zapewnia m.in. ochronę przed korozją. W przypadku urządzeń montowanych w szybach pojazdu wyposażonych w ogrzewanie konieczne jest odizolowanie anteny od drucików odpowiadających za podgrzewanie szyby. W przeciwnym wypadku wraz z falami radiowymi będą przekazywane do odbiornika zakłócenia. 

Zewnętrzna antena do radia samochodowego może przybierać różne kształty. Często spotykany jest podłużny i cienki drut pokryty warstwą ciemnej izolacji. Niektórzy producenci stosują nietypowe kształty, taki jak np. tzw. płetwy rekina, czyli urządzenia o długim i płaskim kształcie. Z kolei do lamusa odeszły już niemal całkowicie chowane anteny teleskopowe, które rozciągały się po uruchomieniu radioodbiornika. Jeśli antena do radia samochodowego nie odpowiada Twoim gustom, to zawsze możesz wymienić ją na inny model.

Innych typów anten wymaga CB radio z dobrym zasięgiem. W przypadku tego urządzenia głównym zastosowaniem nie jest rozrywka, lecz komunikacja z innymi użytkownikami dróg. Jeszcze do niedawna popularne były anteny z prętami długimi na metr i więcej. Obecnie coraz częściej stosuje się krótsze urządzenia, które z powodzeniem mogą obsługiwać CB radio z dobrym zasięgiem wynoszącym nawet kilka kilometrów. Jeśli jednak często korzystasz z łączności radiowej i największy zasięg jest priorytetem, to najlepszym rozwiązaniem jest antena o długości 1,5 m, która może swobodnie odbierać i transmitować sygnał w okręgu liczącym nawet 15 m.

Znajdź warsztaty wykonujące montaż radia w swojej okolicy:

Dlaczego nie działa radio samochodowe? Typowe usterki 

Gdy okazuje się, że radio nie działa, dochodzi do znacznego obniżenia komfortu jazdy. Nie sposób wymienić wszystkich usterek, z jakimi można spotkać się w samochodowych radioodtwarzaczach. Pamiętajmy też, że wiele zależy od jakości sprzętu. Czasem powód awarii może być tak trywialny, jak np. rozładowany akumulator. Co robić, gdy instalacja elektryczna w samochodzie pracuje bez zarzutu, a mimo tego radioodtwarzacz nie działa? Sprawdź, jakie są najczęstsze źródła awarii systemu car audio.

Przepalony bezpiecznik

Przepalony bezpiecznik, odpowiedzialny za działanie radia samochodowego – tak, to często się zdarza. Wystarczy samodzielnie otworzyć skrzynkę z bezpiecznikami, sprawdzić, który z nich odpowiada za zasilanie radia i skontrolować, czy nie jest spalony. Jeśli jest, wymiana bezpiecznika na nowy rozwiąże problem. W przypadku bardziej zaawansowanych systemów stosuje się kilka bezpieczników, kolejny lub kolejne mogą znajdować się przy samym odbiorniku. One również mogą się przepalić.

Uszkodzenie anteny samochodowej

Co zrobić, żeby radio nie szumiało? W tym przypadku radioodtwarzacz działa, ale nie jest w stanie złapać większości stacji radiowych. Jeśli już, to w głośnikach słychać szum. Problem może dotyczyć anteny albo przewodu prowadzącego z radia do anteny. Wymiana samej anteny nie powinna być skomplikowana. W wielu autach po prostu się ją wykręca z gniazdka i montuje w jej miejsce nową. Jeśli jednak doszło do uszkodzenia przewodu, prowadzącego z radia do anteny, konieczne jest rozmontowanie szeregu elementów wyposażenia kabiny (wewnętrznej osłony słupka, podsufitki itp.).

A to zadanie dla mechanika (trzeba wiedzieć, jak i do tego posiadać odpowiednie narzędzia do demontażu elementów tapicerki). W starszych autach antena była często chowana w przednim słupku. Przed korzystaniem z radia trzeba ją wysunąć, trzymając za górną część.

Co zrobić, żeby radio nie szumiało, gdy antena do samochodu scalona z jedną z szyb? Poszukiwania usterki warto zacząć od sprawdzenia stanu modułu anteny, który zazwyczaj montowany jest okolicach tylnej szyby. W autach o nadwoziu kombi i hatchback urządzenie zazwyczaj można znaleźć w tylnej klapie, gdzie ukryte jest pod jedną z maskownic. Urządzenie przesyłające sygnał do odbiornika może być też umieszczone na samej szybie. W tym przypadku moduł jest najbardziej narażony na działanie czynników zewnętrznych i może zostać uszkodzony np. podczas odklejania folii użytej do przyciemnienia tylnej szyby. 

W przypadku poważnej awarii anteny radio nie działa prawidłowo i wymiana szyby często jest jedynym rozwiązaniem. Przed umówieniem wizyty w warsztacie specjalizującym się w naprawie i wymianie szyb samochodowych warto zasięgnąć opinii doświadczonego elektryka samochodowego. Może okazać się, że w przypadku modelu samochodu, który użytkujesz, istnieje jakieś alternatywne rozwiązanie, gdy radio nie działa prawidłowo w wyniku awarii anteny wbudowanej w szybę.

Przeskakująca gałka wielofunkcyjna

Przeskakująca gałka wielofunkcyjna, służąca na przykład do zwiększania poziomu głośności, albo wyboru określonych funkcji radia. Podzespół się zużywa i albo nie działa wcale, albo w bardzo opieszały sposób. Niezbędny jest wówczas demontaż całego radia, rozkręcenie go, wykręcenie i odlutowanie potencjometru, a potem zamontowanie w jego miejsce nowego. Podobnie wymienia się panel z niedziałającymi przyciskami. Jeśli radio działa, ale nie ma dźwięku, to poszukiwania usterki warto zacząć od tego podzespołu.

Starte napisy na radiu

To również objaw zużycia, a często także obsługi radia palcami zabrudzonymi olejem albo innymi substancjami. W tym przypadku jedynym rozwiązaniem jest zamontowanie nowego panelu zewnętrznego radia. Można zakupić też panel z demontażu, jeśli jest w dobrym stanie i nie posiada wyłamanych elementów montażowych (w czasie demontażu części mogą być wyrywane na siłę, zwłaszcza wtedy, gdy robi to amator).

Uszkodzony wyświetlacz radia, radia i komputera pokładowego albo radia i nawigacji

Objawów awarii jest całe mnóstwo – paski na ekranie, brak podświetlenia, częściowo rozlany ekran, całkowicie rozlany ekran, paski na ekranie, czarny ekran, uszkodzony mechanicznie ekran, wypalone piksele. Powodów takiej awarii jest wiele – zużycie eksploatacyjne, uszkodzenie podświetlenia, uszkodzenie taśmy, mechaniczne uszkodzenie ekranu. Czasami kierowcy niszczą ekran w czasie zimy. Po nocy, w czasie której panował silny mróz, ekran może nie działać lub działać z dużym opóźnieniem. Wówczas kierujący naciska ekran z całej siły, powodując jego bezpowrotne uszkodzenie. Tymczasem trzeba zaczekać kilka minut, aż ekran się rozgrzeje, wraz z wnętrzem kabiny. Naprawa polega najczęściej na wymianie taśmy, podświetlenia, a w ostateczności samego wyświetlacza.

Uszkodzony napęd CD

Urządzenie może nie chcieć odtwarzać płyt albo może nie chcieć ich przyjmować. W tym przypadku najczęściej wymienia się cały moduł odtwarzacza CD, chyba że doszło do uszkodzenia mechanicznych elementów odpowiadających za wsuwanie i wysuwanie płyty i można je naprawić (mogło dojść do wypadnięcia szufladki z prowadnicy itd.).

Uszkodzone gniazdo USB lub gniazdo kart pamięci Micro SD

Takie gniazdka pozwalają na podłączanie bezpośrednio do radioodtwarzacza pendrive’ów albo kart pamięci z zapisaną na nich muzyką. Te elementy są bardzo delikatnie i nietrudno je uszkodzić. Naprawa polega na wymontowaniu radia, wylutowaniu uszkodzonego modułu gniazdka i wlutowaniu w jego miejsce nowego.

Uszkodzony moduł Bluetooth

Bluetooth wykorzystywany jest w nowoczesnych radiach do łączenia się ze smartfonem, który jest źródłem muzyki. Moduł pozwala też na bezpieczne prowadzenie rozmów telefonicznych w czasie jazdy, bez konieczności korzystania z zestawu głośnomówiącego. Uszkodzenie powoduje, że radio nie jest w stanie połączyć się z telefonem. Winna może być też awaria oprogramowania nowoczesnego radia. Najczęściej jednak moduł wylutowuje się i montuje się w jego miejsce nowy.

Awarie oprogramowania

Nowoczesne, rozbudowane radia, wzbogacone o nawigację, działają w na podstawie oprogramowania. Może ono ulec awarii. Urządzenie powinno posiadać wejście serwisowe, do którego fachowiec podłącza komputer i dokonuje naprawy albo wgrywa nowe oprogramowanie.

Uszkodzony tuner radiowy

W tym przypadku CD albo Bluetooth mogą działać bez problemu, a nie działa samo radio. Tuner poddaje się naprawie (wszystko zależy od uszkodzenia i dostępności części zamiennych) albo wymianie na nowy.

Problemy z okablowaniem

Radio działa, ale nie ma dźwięku? Auto w czasie jazdy narażone jest na wiele drgań. Te powodują, że okablowanie radia, prowadzące do anteny, zmieniarki CD i głośników, może ulec poluzowaniu (głównie wtyczki i połączenia), albo przetarciu.

Uszkodzone okablowanie głośników

Trzeszczenie, brak basu, przerywany dźwięk, albo jego brak z jednego lub więcej głośników oznacza uszkodzenia przewodów, prowadzących do nich z radia. Mogło dojść do poluzowania wtyczek, albo przerwania przewodów, na połączeniu pomiędzy karoserią a drzwiami auta.

Zawieszanie się urządzenia

Zawieszanie się urządzenia, które nagle blokuje się i przestaje odpowiadać na wszelakie próby sterowania nim. W tym przypadku pomaga zresetowanie go przez fachowca, a jeśli to nie pomoże – niezbędna jest naprawa. Niektóre firmowe radia mają skłonność do zawieszania się i wówczas można ręką na sercu powiedzieć „ten typ tak ma”. Wiele z nich było wymienianych na gwarancji.

Problemy ze strojeniem urządzenia

Wszystko działa dobrze, ale urządzenie ma problemy z odpowiednim ustawieniem stacji radiowych czy innych funkcji.

Przerwanie połączeń lutowanych wewnątrz tunera

Przerwanie połączeń lutowanych wewnątrz tunera – jest to spowodowane drganiami nadwozia w czasie jazdy. Fachowiec musi odnaleźć przerwane połączenie albo odlutowany przewód i zamocować go ponownie.

Najłatwiej i najszybciej wymienia się całe podzespoły, np. wyświetlacz, płytę główną urządzenia czy panel z przyciskami. Jednak prawdziwi fachowcy potrafią wymienić małe i tanie podzespoły, takie jak taśma wyświetlacza albo rozlutowany element na płycie, przywracając sprawność urządzenia za niewielkie pieniądze. Nie naprawia się za to zepsutych głośników, bo jest to nieopłacalne. Nowy głośnik kosztuje od kilkudziesięciu zł za sztukę.

W niektórych, nowoczesnych urządzeniach niezbędna jest też okresowa aktualizacja oprogramowania, dokonana przez fachowca.

Przeczytaj również: Czy jest możliwe przeładowanie akumulatora? Objawy i skutki

Używany radioodtwarzacz samochodowy – kiedy warto wybrać to rozwiązanie?

Kupno używanego to swego rodzaju ruletka, choć czasem warto zaryzykować, np. gdy oryginalne radio nie działa w bardziej wiekowym pojeździe. Wtedy możesz stanąć przed dylematem, czy do klasycznego wnętrza będzie pasować nowoczesny radioodtwarzacz. W przypadku chęci pozostawienia oryginalnego stylu deski rozdzielczej używane urządzenie może okazać się jedynym rozwiązaniem.

Jak przebiega typowa naprawa radioodtwarzacza samochodowego? 

Każdą profesjonalną naprawę rozpoczyna inspekcja sprzętu. Fachowiec zapoznaje się z problemem, następnie sprawdza bezpieczniki, radio, antenę, przewody i oprogramowanie. Zastosowanie profesjonalnych mierników pozwala sprawdzić przewodzenie prądu przez przewód elektryczny bez konieczności jego demontażu (dotyczy to np. przewodu z radia do głośnika w drzwiach).

Fachowcy mogą nie tylko naprawić radio samochodowe, ale też podnieść jego dotychczasową funkcjonalność, poprzez aktualizację jego oprogramowania, albo rozbudowę o nowe elementy. Naprawa prostego radia samochodowego kosztuje zazwyczaj od 120 do nawet 300 zł. Obecnie w tej cenie można często kupić nowe urządzenie wyposażone w funkcje, takie jak zestaw głośnomówiący czy streaming audio. Dlatego w przypadku tańszych radioodbiorników naprawa może więc okazać się nieopłacalna. 

W Autoryzowanych Stacjach Obsługi, a także w profesjonalnych serwisach elektryki samochodowej pomocna w ustaleniu źródeł usterki radioodtwarzacza może być diagnostyka komputerowa. Jak to działa, wyjaśniamy w artykule opublikowanym na naszym blogu.

Gdy radio nie działa, umów wizytę w sprawdzonym warsztacie samochodowym

Samodzielna naprawa radia samochodowego często nie jest możliwa, ponieważ proces ten wymaga doświadczenia w dziedzinie elektroniki i odpowiedniego sprzętu. Jednak przed podjęciem decyzji o wymianie niesprawnego radioodtwarzacza na nowy warto zasięgnąć opinii w doświadczonym warsztacie zajmującym się elektryką samochodową. Jeśli okaże się, że odbiornik z Twojego samochodu nie nadaje się do naprawy, to możesz umówić montaż nowego radioodtwarzacza u doświadczonego specjalisty. Sprawdź, jakie renomowane warsztaty specjalizujące się w naprawie car audio znajdują się Twojej okolicy dzięki intuicyjnej wyszukiwarce na stronie Motointegrator.com.