1. Strona główna
  2. Poradniki motoryzacyjne
  3. Technika
  4. Turbosprężarka - działanie, wady i zalety [poradnik]
Technika

Turbosprężarka - działanie, wady i zalety [poradnik]

Turbosprężarka to element, który jest już praktycznie w każdym silniku spalinowym. Pomaga uzyskać większą moc i poprawia elastyczność silnika. Niestety ma też swoje wady, a jego serwisowanie kosztuje sporo pieniędzy.Oto kompendium wiedzy na ten temateksploatacji auta z turbosprężarką.
Motointegrator.com
14/06/2018
Turbosprężarka - działanie, wady i zalety [poradnik]
Turbosprężarka
Co to jest turbina w samochodzie?
Turbosprężarka budowa
Turbosprężarka zasada działania
Turbosprężarka benzyna
Jak działa turbosprężarka w dieslu?
Elektryczna turbosprężarka
Jak jeździć samochodem z turbiną?
Turbina hybrydowa
Jak sprawdzić, czy turbina jest sprawna?
Jazda z uszkodzoną turbiną
Turbosprężarka cena

Turbosprężarka

Pierwszy mechaniczny sposób napędzania powietrza napływającego do cylindrów za pomocą gazów wydechowych stworzył szwajcarski inżynier w Alfred Buchi w 1905 roku. Wdrożenie wynalazku do pierwszego silnika zajęło mu kolejne 20 lat. Efekt był jednak więcej niż zadowalający. Turbosprężarka, ile daje koni? Wzrost mocy sięga bowiem 40 proc.
banner-slide-0
banner-slide-1
banner-slide-2

Co to jest turbina w samochodzie?

Co to jest turbo w samochodzie? Turbina, a właściwie turbosprężarka co to tak naprawdę jest? W dużym uproszczeniu to element wykorzystujący spaliny, które napędzają elementy sprężające powietrze wlatujące do silnika. Dzięki temu uzyskujemy większą moc i co za tym idzie lepszą elastyczność. Więcej na ten temat przeczytacie w kolejnym akapicie.

Turbosprężarka budowa

Jak wygląda turbina w samochodzie? Turbosprężarka to nic innego jak dwa wirniki obracające się na jednym wale. Turbina pracuje w otoczeniu gazów wydechowych, sprężarka napędza powietrze w układzie dolotowym. Prędkość obrotowa w dużej mierze jest regulowana przez zapotrzebowanie silnika na moc. Gdy kierowca wciska pedał gazu, motor zaczyna generować większą ilość spalin. Ich ciśnienie napędza jeden z wirników, a jego ruchy przenoszą się na drugi. W ten sposób do komory spalania trafia większa ilość powietrza. Dzięki temu rosną możliwości jednostki, a sama mieszanka paliwowa jest spalana w sposób bardziej pełny.

Jak wygląda przekrój turbosprężarki? Oczywiście poza dwoma wirnikami i wałem na turbosprężarkę składa się jeszcze szereg innych elementów. Warto w tym momencie wspomnieć chociażby o niezwykle ważnym łożysku ślizgowym, łożysku oporowym, pierścieniach uszczelniających, kanałach olejowych oraz kadłubie turbiny, sprężarki i środkowym.

Turbosprężarka

Turbosprężarka zasada działania

Aby dokładnie omówić konstrukcję i zasadę działania turbosprężarki, trzeba wspomnieć o jeszcze kilku aspektach. Pierwszym jest konieczność sterowania ciśnieniem doładowania. Gdy zbyt duża ilość powietrza mogłaby zostać wtłoczona do komory spalania, włącza się ogranicznik ciśnienia spalin. W prostszych systemach przyjmuje on formę zaworu obejściowego. Ten po uruchomieniu przepuszcza część gazów wydechowych poza kanałami turbiny.

Turbosprężarka, jak działa w bardziej zaawansowanych układach?

W bardziej zaawansowanych układach - które dominują dziś - stosowana jest zmienna geometria łopatek. W tym przypadku ograniczany jest przepływ spalin - poprzez skierowanie gazów wydechowych pod większym kątem i zwiększenie kanału przepływowego.

Turbosprężarka, gdzie jest?

Umiejscowienie turbosprężarki zależy od rodzaju silnika. Ta, musi być umieszczona w komorze silnika tak, aby można ją było podłączyć do kolektora wydechowego i dolotowego. Jej lokalizacja zależy również od schematu turbosprężarki, czyli od tego jak jest skonstruowana i jaki ma rozmiar.

BiTurbo

Jakie obroty ma turbosprężarka?

Podczas mocnego obciążenia silnika, turbo potrafi pracować z prędkością dochodzącą do 250 tys. obrotów na minutę. Podczas intensywnego działania turbosprężarki, w komorze silnika może panować temperatura dochodząca nawet do 1000 stopni Celsjusza. A ta niestety jest śmiertelnym wrogiem sprawnie przeprowadzanego procesu spalania. Ciepłe powietrze napływające do komory spalania, powoduje powstawanie większej ilości tlenków azotu w gazach wydechowych. Inżynierowie wpadli jednak na ciekawy pomysł. Postanowili obniżać temperaturę powietrza za sprawą intercoolera.

Przy okazji, warto wspomnieć o mankamencie doładowania jakim jest efekt turbodziury. To moment, który jest potrzebny na to, aby pęd spalin rozpędził wirnik sprężarki. W tym czasie notowany jest zdecydowany spadek możliwości silnika, a reakcja na wciśnięcie pedału gazu przestaje być płynna i natychmiastowa.

Jak działa turbosprężarka ze zmienną geometrią?

Turbosprężarka o zmiennej geometrii łopatek wirnika działa w ten sposób, że dopasowuje się do obrotów pracy silnika. Dzięki zastosowaniu takiego rozwiązania, udało się obniżyć zużycie paliwa i poprawić osiągi. Taka turbosprężarka pomaga też niwelować zjawisko turbodziury.

Turbosprężarka na pasek

Niektórzy producenci stosują turbosprężarkę na pasek, czyli kompresor. Dzięki czemu udało się pozbyć efektu turbodziury. Jednak w tym przypadku trzeba się liczyć z większym obciążeniem silnika, a co za tym idzie z wzrostem zużycia paliwa. Przyrost mocy też nie jest tak duży jak w przypadku turbo.

Kompresor

Turbosprężarka benzyna

Kiedyś turbosprężarka w silniku benzynowym była spotykana tylko w przypadku aut sportowych. Obecnie się to zmieniło i turbosprężarka do benzyny ,,dokładana’’ jest w zdecydowanej większości tego typu jednostek. Motory bez doładowania stanowią zaledwie margines rynku.

Jak działa turbosprężarka w dieslu?

Tak samo jak w silniku benzynowy. Jednak w przypadku diesla trudno uzyskać dużą moc bez zastosowania turbodoładowania. Turbosprężarka 1.9 TDI czy turbosprężarka 1.6 HDI sprawiają, że jednostki te mogą pochwalić się dobrą dynamiką. Bez tego elementu nie byłoby to możliwe.

Elektryczna turbosprężarka

Systemy podwójnego doładowania zadebiutowały w samochodach marek premium. I gdy dziś to rozwiązanie zaczęto stosować nawet w silnikach o pojemności 1,6 litra oraz markach popularnych, firmy luksusowe zaczęły promować kolejny trend. A jest nim turbosprężarka elektryczna. E-turbo polega na tym, że wirnik napędzający powietrze wtłaczane do tłoków jest obracany za sprawą silnika elektrycznego. Krótki czas reakcji pozwala na zwiększenie możliwości jednostki napędowej i wyeliminowanie efektu turbodziury.

Eksploatacja auta z turbosprężarką

Jak jeździć samochodem z turbiną?

Po pierwsze, nie należy gasić silnika bezpośrednio po mocnym obciążeniu - np. po zjechaniu z autostrady na stację. To powoduje, że ustaje krążenie oleju, a w tym chłodzenie turbo. W efekcie, pod obudową temperatura może sięgać nawet 1000 stopni Celsjusza. Może to zniszczyć łożyska i doprowadzić do zwęglenia oleju. Poza tym, po porannym rozruchu warto dać czas sprężarce na rozpoczęcie pełnego smarowania - unikając przez pierwszych kilka minut szybkiej jazdy oraz wkręcania silnika na obroty. Turbosprężarka, jakie ciśnienie powinna mieć? Takie dane w zdecydowanej większości aut można sprawdzić dopiero po podpięciu komputera diagnostycznego. Zwykle jest to od 0,4 do 1,5 bara. W samochodach sportowych może dochodzić nawet do 2,5 bara.

Jak jeździć dieslem z turbiną?

Turbosprężarka diesla powinna być użytkowana w taki sam sposób, jak ma to miejsce w przypadku aut z silnikami benzynowymi. Tu również ważna jest spokojna jazda aż do momentu rozgrzania jednostki napędowej i oleju oraz odczekanie minuty lub nawet dwóch przed zagaszeniem motoru po dynamiczniejszej jeździe.

Strona ciepła turbosprężarki

Turbosprężarka regeneracja

Podstawowym i najczęściej spotykanym sposobem naprawy uszkodzeń układu doładowania jest regeneracja. Aby znaleźć warsztat, który zajmuje się taką naprawą, użytkownicy często wpisują w wyszukiwarkę frazę: turbina samochodowa regeneracja. Trzeba jednak pamiętać o tym, że turbina to tak naprawdę tylko jedna z części składowych całej turbosprężarki. W warsztacie, mechanizm jest wymontowywany i rozkręcany na części pierwsze. Następnie newralgiczne elementy w postaci wału, wirników, łożysk czy uszczelek są wymieniane na nowe, a turbosprężarka może być zamontowana na nowo.

Turbosprężarka naprawa

Zanim kierowca po wyborze sposobu naprawy układu doładowania ogłosi sukces, powinien zdać sobie sprawę z jeszcze kilku rzeczy. Po pierwsze musi bezwzględnie korzystać z usług fachowego i renomowanego warsztatu – serwisy z opiniami kierowców zajdziesz na stronie Motointegrator.com. Tylko w takim przypadku będzie miał zagwarantowaną właściwą jakość naprawy i pewność, że przyniesie ona zamierzony skutek. Niesprawdzony warsztat może np. nieprawidłowo ustawić geometrię łopatek w kanale wydechowym czy zatrzeć turbosprężarkę podczas pierwszego uruchomienia. Trzeba zadbać o zainicjowanie prawidłowego smarowania elementów - mechanizm nie może zacząć pracować bez oleju.

Turbina hybrydowa

Turbosprężarka hybrydowa jest skonstruowany z części stosowanych w różnych turbosprężarkach. Hybrydowa turbina, a mówiąc językiem bardziej fachowym hybrydowe turbo, robi się po to, aby uzyskać lepsze parametry i co za tym idzie wyższą moc. Niestety, tego typu konstrukcje nie zawsze działają tak jak powinny. Zmieniają charakterystykę silnika, przez co auto może gorzej rozpędzać się przy niższych lub wyższych obrotach. Coś kosztem czegoś. Moc może być wyższa, ale na przykład w mniejszym zakresie obrotów.

Zaolejona turbosprężarka

Jak sprawdzić, czy turbina jest sprawna?

Tak naprawdę nie turbina, a turbosprężarka. Objawem uszkodzonej turbosprężarki zwykle jest spadek mocy. W przypadku skrajnego jej zużycia, podczas dodawania gaz z rury wydechowej wylatuje intensywny niebieskawy dym. Czy turbosprężarka powinna gwizdać? Nie. To oznaka, że będzie wymagała wymiany. Dlaczego turbosprężarka gwiżdże? Świadczy to o hałasowaniu zużytego wirnika. Jak nie dopuścić do takiego uszkodzenia turbosprężarki? Jak dbać o nią w prawidłowy sposób? Tak jak wyżej pisaliśmy. Nie wolno gwałtownie przyspieszać na nierozgrzanym silniku, a po zakończonej jeździe należy odczekać 1-2 minuty przed wyłączeniem jednostki napędowej.

Turbina samochodowa objawy

Turbosprężarka gwiżdże? To nie jedyny objaw uszkodzenia tego elementu. Turbosprężarka puszcza olej? To oznacza problemy z jej nieszczelnością. Te mogą bardzo szybko doprowadzić do jej zatarcia. W przypadku niektórych jednostek napędowych, wyciek z turbo może dość szybko uszkodzić nawet silnik. Przypuszczasz uszkodzenie turbosprężarki? Objawy i tak powinien zweryfikować twój mechanik. Znajdziesz go w naszej wyszukiwarce warsztatów Motointegrator.com.

Jazda z uszkodzoną turbiną

Czy można jeździć z uszkodzoną turbosprężarką? Zdecydowanie nie. W skrajnych przypadkach wyeksploatowane elementy turbosprężarki mogą dostać się do silnika i go uszkodzić. Znacznie bezpieczniej będzie wezwać lawetę i zostawić auto u mechanika w celu dokładnej weryfikacji usterki.

Turbosprężarka cena

Wiele osób myli turbosprężarkę i turbinę samochodową. Cena obejmuje całą turbosprężarkę. Jak już wyżej wspominaliśmy, turbina to tylko jeden z elementów składowych tego podzespołu. Ile kosztuje turbosprężarka po regeneracji? Najczęściej do 1000-1500 zł. Niestety, nie zawsze po takiej operacji turbo działa prawidłowo. Dużo bezpieczniejszym rozwiązaniem jest zakup nowej lub fabrycznie regenerowanej.

Wirnik turbosprężarki

Ile kosztuje nowa turbosprężarka?

Zazwyczaj jest to wydatek rzędu kilku tysięcy złotych. Jednak dobrą alternatywą dla takich produktów są turbosprężarki fabrycznie regenerowane. Naprawiane przez ich producentów. Taka naprawa jest wykonywana na dużo lepszych częściach. Warsztaty przeprowadzające regeneracje są zmuszone korzystać z chińskich podzespołów, a z ich jakością niestety bywa różnie.

Czytaj także:

Kompresor - ubogi technologicznie krewniak turbosprężarki?
System „start - stop” – czy eko-system jest zdrowy dla silnika?
Zmienne fazy rozrządu - poprawiają dynamikę, ale czy są awaryjne?
Jak serwisować auto z silnikiem benzynowym po sezonie zimowym?
Przyczyny ubywania oleju silnikowego
Jak wybrać olej silnikowy i uzupełniać jego poziom?

Rekomendowane przez Motointegrator.com

Zobacz wszystkie poradniki

Masz problem z samochodem? Zarezerwuj wizytę w najbliższym warsztacie

Zobacz wszystkie warsztaty