Czarny dym z rury wydechowej – co oznacza, co robić?

Spis treści

Czarny dym z rury wydechowej. Co musisz wiedzieć?

Czarny dym z rury wydechowej był zjawiskiem niezwykle popularnym w latach 90. XX wieku. Praktycznie na każdym osiedlu dało się zauważyć przysłowiowego starego diesla, który podczas jazdy zostawiał za sobą czarne kłęby. Tyle że mówimy o dieslach starego typu. Były wolnossące, miały nieco ponad 50 koni mechanicznych mocy i prostą technologię wtryskową. Elektronika w nich praktycznie nie istniała. Później nastały czasy common railów, turbosprężarek, norm emisji spalin i filtrów cząstek stałych. Czy jednak problem został wyeliminowany? Prawie. Dziś się bowiem zdarza, ale jest objawem usterki, a nie normalnej pracy silnika.

Polecamy artykuł: Diesel przestał być oszczędny? Sprawdź, co mogło się stać

Już na początku tego materiału powinieneś się dowiedzieć, że rodzaj napędu nie ma obecnie znaczenia. W każdym aucie może się pojawić czarny dym z rury wydechowej. Diesel nie jest tu żadnym wyjątkiem. To raz. A dwa – w przypadku współczesnych konstrukcji dymienie silnika jest niezwykle niebezpieczne. Zazwyczaj zwiastuje usterkę, która może się niezwykle szybko poszerzać. Rosnąca skala uszkodzenia oznacza jedno – wraz z nią rośnie koszt ewentualnie koniecznej naprawy. Nie ignoruj zatem czarnych kłębów wydobywających się z rury wydechowej. To nie tylko problem ekologii. To też Twój problem.

Co oznacza czarny dym z rury wydechowej? Kompendium wiedzy

Dziś niezwykle rzadkim widokiem na ulicach jest samochód z mocno dymiącym wydechem. Stan pojazdów eksploatowanych w kraju mocno się bowiem poprawił. To oczywiście nie znaczy, że problem na drogach nie występuje. 

Warto pomyśleć, co oznacza ten objaw. To symptom usterki. Usterki, która może się przydarzyć nawet temu kierowcy, który mocno dba o stan techniczny zarówno swojego pojazdu, jak i zamontowanego w nim silnika. Załóżmy, że problem się pojawił. Gdzie szukać jego źródła?

Bez względu na fakt czy pojawia się czarny dym z rury wydechowej przy odpalaniu, czy w czasie jazdy, kierunek poszukiwania powodu usterki musi być jeden. Mowa o skupieniu się na nieprawidłowym spalaniu paliwa w komorze silnika. Poza tym powinieneś wiedzieć o jeszcze jednej rzeczy. Problem z czarnymi spalinami w większości przypadków dotyczy jednostek wysokoprężnych. I fakt ten wynika w dużej mierze ze specyfiki ich działania, ale też specyfiki spalania oleju napędowego. Szerzej o temacie opowiemy w kolejnych akapitach.

Popularne przyczyny w przypadku Diesla

Z czego wynika czarny dym z rury wydechowej? Zasada jego powstawania jest najczęściej prosta. Do komory spalania trafia zbyt bogata mieszanka. Czasami jest to wynikiem wtryśnięcia do silnika zbyt dużej ilości paliwa. Czasami problem leży po stronie układu dolotowego. Ten może nie być w stanie wtłoczyć do silnika wystarczającej ilości powietrza. O ile typologia samego powstawania objawu może wydawać się prosta, o tyle już precyzyjna diagnostyka taka prosta nie będzie. Twój mechanik musi bowiem sprawdzić prawie cały osprzęt silnika. A w nowoczesnej jednostce mówimy o co najmniej sześciu elementach.

Poważniejsza awaria 

W przypadku silnika wysokoprężnego takie objawy potrafią wskazywać na uszkodzenie turbosprężarki, wtryskiwaczy, filtra cząstek stałych, świec żarowych czy pompy wysokiego ciśnienia. Mogą też występować po zbyt mocno lub nieprawidłowo wykonanym elektronicznym tuningu silnika. I choć tak długa lista potencjalnych powodów usterki może oznaczać długą diagnostykę, nie zawsze tak jest. Twój mechanik w pierwszej kolejności podepnie bowiem komputer diagnostyczny i sprawdzi kody błędów w nim zapisanych.

Znajdź warsztaty wykonujące usługę diagnostyki komputerowej w swojej okolicy:

W tym punkcie wskazówka – poproś swojego mechanika, żeby inspekcję po komputerowej diagnostyce mimo wszystko rozpoczął od elementów tańszych w naprawie czy wymienia. Dla przykładu niech najpierw sprawdzi stan świec żarowych, a nie turbosprężarki czy wtryskiwaczy. Bywa, że ten objaw informuje o naprawdę prostej usterce. I problem ze świecami żarowymi jest tu idealnym przykładem. Nowe kosztują od 7 do 50 zł za jedną sztukę. Komplet zostanie zatem wyceniony na kwotę wynoszącą od niespełna 30 do 300 czy 400 zł. Tyle że górne granice są osiągane przy 6- czy 8-cylindrowych konstrukcjach.

Poza tym musisz wiedzieć o tym, że w przypadku diesla problem jest bardziej skomplikowany, niż mogłoby się wydawać. Bo w przypadku, w którym czarny dym z rury wydechowej nie jest związany np. z usterką DPF-a, bardzo szybko filtr cząstek stałych się zapcha. W układzie wydechowym pojawia się bowiem dużo większa ilość sadzy niż normalnie. Aby w wyniku działania tego mechanizmu, osadnik nie nadawał się wyłącznie do wymiany, kluczowa jest Twoja szybka reakcja. Po ujawnieniu problemu musisz niezwłocznie umówić wizytę w warsztacie samochodowym. W przeciwnym razie skala usterki się poszerzy.

Czy silnik benzynowy jest odporny na ten objaw?

Czy w silniku o zapłonie iskrowym może się pojawić czarny dym z rury wydechowej? Benzyna nie jest odporna na powstawanie tego efektu. Tyle że w jej przypadku objaw może się pojawić tak naprawdę w mniejszej ilości przypadków. Omawiana usterka na ogół wskazuje na usterkę sondy lambda, nagar nagromadzony w silniku, złe zmapowanie silnika w czasie tuningu, ewentualnie problem z turbosprężarką. 

Dowiedz się więcej: Zalety i wady oraz konsekwencje chiptuningu

Pomijając nagar, każdy z problemów dotyczy zbyt bogatej mieszanki. Silnik nie jest w stanie jej przepalić. Resztki benzyny dostają się zatem do spalin, co nadaje im czarnego koloru.

Identycznie jak w dieslu, tak i w przypadku jednostki benzynowej, objaw pojawia się w charakterystycznym momencie. Zauważysz czarny dym z rury wydechowej przy dodawaniu gazu. Efekt jest zawsze potęgowany przez duże obciążenie silnika. Na niskich obrotach maleje bowiem ilość paliwa wtryskiwanego do komory spalania przez układ wtryskowy. A uboga mieszanka i w benzyniaku, i dieslu sprawia, że wygenerowanie czarnych spalin staje się praktycznie niemożliwe.

Czarny dym z rury wydechowej przy odpalaniu

Jak bardzo nie starałbyś się od tego uciekać, czarny dym z rury wydechowej przy odpalaniu również jest powodowany przez zbyt bogatą mieszankę. Źródła usterki nadal zatem powinieneś poszukiwać w osprzęcie silnika. Jeżeli okaże się, że np. występuje on w dieslu zaraz po rozruchu, ale po kilku minutach jazdy (a w tym nagrzaniu silnika) ustępuje, winne mogą być, chociażby, świece żarowe. Nie tworzą w komorze spalania wystarczająco wysokiej temperatury do zainicjowania pełnego zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej złożonej z oleju napędowego.

Wypowiedź eksperta

O kilka wskazówek dotyczących tego, co oznacza czarny dym z rury wydechowej, poprosiliśmy eksperta z sieci Motointegrator. Oto co powiedział:

Ten niepokojący objaw zawsze oznacza jedno. W silniku lub jego osprzęcie pojawiła się usterka. Oczywiście może ona dotyczyć tak elementarnych i tanich w wymianie elementów jak świece żarowe czy zapłonowe. Niestety to raczej rzadkie wypadki. Moja praktyka wskazuje, że w zdecydowanej większości napraw winne są jednak zaniedbane elementy układu wtryskowego, mechanizmy pracujące w dolocie, ewentualnie elektronika sterująca pracą silnika. I w tym punkcie mam jedną dobrą, ale też jedną złą informację.

Dobra informacja jest taka, że czarny dym z wydechu powinien dać się dość prosto zdiagnozować. Często wystarczy podłączyć do auta komputer diagnostyczny i odczytać błędy. To wskaże kierunek poszukiwania źródła usterki, a do tego sprawi, że problem zostanie namierzony szybko i tanio. Tak, w mechanice mimo wszystko da się coś zrobić szybko i tanio. 

Co ze złą informacją? Zastosowanie słowa tanio w przypadku tego typu usterki właśnie się zakończyło. Problem jest powiązany z osprzętem, który na Twoje nieszczęście okazuje się drogi w wymianie.

W każdym tunelu pojawia się jakieś światełko. Nie inaczej jest także i tutaj. Bo części takie jak wtryskiwacze, pompa wysokiego ciśnienia czy turbosprężarka dadzą się regenerować. A naprawa zamiast wymiany pozwala na spore oszczędności. Pojawia się czarny dym z rury wydechowej? Diesel może mieć zużyte turbo. To oznacza, że można je regenerować za 700 do 1000 zł, zamiast kupować nowy mechanizm za kwotę wynoszącą od 1,5 do 4, 5 czy nawet 6 tys. zł. Identyczna zasada dotyczy wtryskiwaczy. Nowy wtrysk do popularnego silnika kosztuje 1200 zł. Regenerację wykonuje się już za 250 zł.

Co musisz wiedzieć? Że na powyżej wspomnianych wtryskach i turbosprężarce lista potencjalnych kosztów się nie zamyka. Nowy filtr cząstek stałych kosztuje od 1,6 do 3 tys. zł. Pompa wysokiego ciśnienia zostanie wyceniona na jakieś 5 do 6 tys. zł (podczas gdy koszt regeneracji może się zamknąć w tysiącu). Jednym z tańszych źródeł problemów stanie się złe mapowanie komputera silnika. W takim przypadku możesz zgłosić do warsztatu przygotowującego łatkę systemową roszczenie reklamacyjne.

Może się jednak okazać, że tak szeroko zakrojoną modyfikację mapy firma wykonała na Twoją prośbę. Odwrócenie łatki, ewentualnie przygotowanie nowej na szczęście nadal nie będzie kosztowne. Zostanie wycenione na jakieś 200 do 500 zł. Wszystko zależy tak naprawdę od samego auta, jak i skali koniecznych do wykonania prac modernizacyjnych w ramach programu sterującego. I choć powyższe kwoty robią wrażenie, nadal nie są jeszcze pełne. Bo dodatkowy wydatek stanowić będzie dla Ciebie koszt robocizny mechanika. Ten wystawi rachunek na kwotę wynoszącą od 150 do 1000 zł.

Naturalnym kierunkiem jest poszukiwanie oszczędności w sytuacji, w której w aucie wydobywa się czarny dym z rury wydechowej. Benzyna czy diesel są w takich przypadkach na ogół wiekowe, a więc wykonywanie drogich napraw nie jest opłacalne. Tyle że oszczędności też powinny mieć swoje granice. Dlatego nie zalecam Ci stosowania np. części używanych o niepewnym pochodzeniu. Po pierwsze dlatego, że nigdy nie wiesz, w jakim stanie jest dana część. Może służyć latami, a może zepsuć się po tygodniu... Po drugie nie masz też pewności legalności pochodzenia elementu. Może się zatem okazać, że kupiłeś kradziony osprzęt.

Nie ignoruj objawów!

Czarny dym z rury wydechowej? To poważny problem i to nie tylko o podłożu ekologicznym czy estetycznym. To przede wszystkim sygnał mówiący o tym, że z wnętrza silnika Twojego samochodu wraz ze spalinami wydobywa się sadza. A to od lat nie oznacza prawidłowego objawu, a raczej symptom mówiący o usterce. Niestety wraz z rozwojem technologii ilość potencjalnych źródeł tego problemu rośnie. I wszystkie są elektroniczne oraz nowoczesne. To w naturalny sposób musi przełożyć się na wysoki koszt ewentualnej naprawy. I musisz się z nim liczyć.

Jest jednak coś, co możesz zrobić, aby usprawnić naprawę i mimo wszystko na niej zaoszczędzić. Tą rzeczą jest wybór... właściwego mechanika. Tylko prawdziwy specjalista poradzi sobie z prawidłowym wskazaniem powodu, dla którego za autem pojawia się czarny dym z rury wydechowej przy odpalaniu czy dodawaniu gazu. Poza tym wskaże optymalny i uzasadniony doświadczeniem koszt naprawy oraz usunie usterkę w zgodzie z wszelkimi prawidłami standardów mechanicznych. Dzięki temu będziesz miał pewność, że pieniądze zostały dobrze wydane. Bo awaria ustąpi, a dym zniknie.

I w tym punkcie chyba nikomu nie trzeba przypominać, gdzie dobrego mechanika można znaleźć. Oczywiście mamy na myśli sieć Motointegrator. To ogólnopolska wyszukiwarka punktów naprawczych, w których możesz umówić wizytę online i uzyskać wstępną wycenę usługi już w momencie rezerwacji terminu wizyty. To jednak nie koniec, bo Motointegrator to jeszcze jedna unikalna funkcjonalność. Prowadzimy bazę warsztatów, ale też zbieramy o nich opinie. Z komentarzy napisanych przez poprzednich klientów dowiesz się, jakie są mocne, a jakie słabe strony danego punktu.